Υψηλούς και αυξημένους κινδύνους για το παγκόσμιο εμπόριο βλέπουν οι αναλυτές λόγω της κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Το θερμόμετρο στην περιοχή έχει ανέβει κατακόρυφα τους τελευταίους μήνες επαναφέροντας σε πρώτο πλάνο την εμπορική σημασίας της Θάλασσας της Νότιας Κίνας - της οριακής και πολλαπλώς αμφισβητούμενης θάλασσας του Δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού που αποτελεί κομβικό δρόμο εξαγωγών και εισαγωγών για την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ινδία, τρεις από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
Το Πεκίνο παγίως διεκδικεί την πλήρη κυριαρχία στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, οι παράλληλες αξιώσεις όμως των Φιλιππίνων και του Βιετνάμ τροφοδοτούν τη διαρκώς κλιμακούμενη ένταση πυροδοτώντας πια φόβους για ένα «ατύχημα» ή ακόμη και για θερμό επεισόδιο, που θα μπορούσε να διαταράξει το παγκόσμιο εμπόριο.
Οι εξελίξεις στην περιοχή βρίσκονται στα ραντάρ των διεθνών αγορών και των αλυσίδων εφοδιασμού λόγω της μεγάλης σημασίας της συγκεκριμένης πλωτής οδού για το παγκόσμιο εμπόριο, όπως επισημαίνει στο CNBC ο αναλυτής της BCA Research, Μάρκο Πάπιτς.
«Η Θάλασσα της Νότιας Κίνας είναι η πιο πολύτιμη ναυτιλιακή οδός στον κόσμο όσον αφορά την αξία του εμπορίου που διέρχεται από αυτήν» είπε ο Πάπιτς στο CNBC, σημειώνοντας ότι μια πιθανή σύγκρουση εκεί εγκυμονεί υψηλούς κινδύνους για την παγκόσμια ναυτιλία. Όπως επεσήμανε, η Θάλασσα της Νότιας Κίνας είναι ζωτικής σημασίας για τα αγαθά που είτε εισάγονται είτε εξάγονται από την Κίνα.
Με βάση τα στοιχεία του CSIS China Power Project εκτιμάται ότι συνολικά εμπορικά αγαθά αξίας 3,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων διήλθαν από τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας το 2016 (τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία). Η αξία αυτή αντιπροσωπεύει το 21% του παγκόσμιου εμπορίου.
Από την πλευρά της και η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη υπολογίζει ότι το 60% του θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται κάθε χρόνο από την Ασία, με το ένα τρίτο της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας να χρησιμοποιεί τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Διαμαρτυρίες από δύο χώρες
Η Θάλασσα της Νότιας Κίνας βρίσκεται μεταξύ της Κίνας, της Ταϊβάν, των Φιλιππίνων, του Βιετνάμ, της Ινδονησίας, της Ταϊλάνδης, της Μαλαισίας και της Καμπότζης, με τις περισσότερες από αυτές τις χώρες να έχουν αξιώσεις στα ύδατά της.
Η Κίνα διεκδικεί σχεδόν όλη τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, απορρίπτοντας απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 2016 που δεν είχε εντοπίσει νομική ή ιστορική βάση στους ισχυρισμούς του Πεκίνου. Η διεκδίκηση αυτή τροφοδοτεί όλο και περισσότερες εντάσεις.
Μόλις αυτόν τον μήνα οι Φιλιππίνες κατηγόρησαν κινεζικά πυραυλικά σκάφη ότι καταδίωκαν φιλιππινέζικα πλοία και στόχευσαν με λέιζερ αεροσκάφη που περιπολούσαν κοντά στο αμφισβητούμενο Half Moon Shoal. Καταγγελίες υπήρξαν επίσης και για συγκρούσεις αλιευτικών και εμπορικών σκαφών, χρήση κανονιών νερού και τραυματισμούς Φιλιππινέζων ναυτών.
Ο πρόεδρος των Φιλιππίνων κατηγόρησε το Πεκίνο για παρενόχληση και εκφοβισμό, ενώ και η κυβέρνηση του Ανόι κατήγγειλε ότι κινεζικά σκάφη έκαναν «βίαιες επιθέσεις» σε βιετναμέζικα αλιευτικά.
«Είδαμε τις τελευταίες εβδομάδες ότι οι εντάσεις δεν αυξάνονται μόνο μεταξύ Κίνας και Φιλιππίνων, αλλά και με το Βιετνάμ», επισημαίνει ο Ρίτσαρντ Χεϊνταριάν, σύμβουλος πολιτικής και λέκτορας Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο των Φιλιππίνων. «Νομίζω» προσθέτει, «ότι είναι θέμα χρόνου να δούμε ακόμη πιο ανησυχητικές συγκρούσεις και να τεθεί το θέμα επισήμως και σε επίπεδο ASEAN».