"Αυτή ήταν μια σπάνια, μια μοναδική ευκαιρία για τους νομοθέτες να αναθεωρήσουν τα πρότυπα ποιότητας του αέρα για την καλύτερη προστασία της υγείας των ανθρώπων, και χαιρόμαστε που την εκμεταλλεύτηκαν", δήλωσε η Έμμα Μπαντ, δικηγόρος της περιβαλλοντικής ομάδας ClientEarth, μετά την ψηφοφορία.
Η φιλανθρωπική οργάνωση υποστηρίζει τους κατοίκους του Βελγίου, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας στις προσπάθειές τους να μηνύσουν τις κυβερνήσεις για τη μη συμμόρφωση ακόμη και με τα υφιστάμενα πρότυπα, σε μια προσπάθεια να αναγνωριστεί δικαστικά το ανθρώπινο δικαίωμα να αναπνέει κανείς καθαρό αέρα.
Η αναθεώρηση της οδηγίας για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα φέρνει τα όρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Ευρώπης πιο κοντά, αν και όχι πλήρως εναρμονισμένα, με τα αυστηρά όρια που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για αέρια όπως τα οξείδια του θείου και του αζώτου (NOx και SOx) και τα επιβλαβή μικροσκοπικά σωματίδια (PM) που παράγονται από την κυκλοφορία και την καύση άνθρακα και ξύλου.
Η ClientEarth εξέφρασε ιδιαίτερα την ικανοποίησή της για τις διατάξεις που δίνουν στους πολίτες το "σαφές δικαίωμα να προσφεύγουν στα δικαστήρια για να απαιτήσουν κάτι καλύτερο από τις αρχές που αποτυγχάνουν να τους προστατεύσουν από τα παράνομα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης" και απαιτούν από τις κυβερνήσεις να καταβάλλουν αποζημιώσεις σε άτομα των οποίων η υγεία έχει υποστεί βλάβη από τα παράνομα επίπεδα μολυνσμένου αέρα.
"Όλα τα μάτια είναι τώρα στραμμένα στις χώρες της ΕΕ καθώς αρχίζουν να προετοιμάζονται για την έναρξη ισχύος του νέου νόμου", δήλωσε η Μπαντ. "Τις προτρέπουμε να σχεδιάσουν εκ των προτέρων και να διαθέσουν αποτελεσματικά τους πόρους, ώστε οι τοπικές αρχές να μπορέσουν να συμμορφωθούν με τον νόμο εγκαίρως".
Ωστόσο, παρόλο που όλες οι χώρες της ΕΕ, εκτός από τη Μάλτα - η οποία απείχε υποστηρίζοντας ότι θα ήταν αδύνατο να τηρήσει το νέο όριο για το διοξείδιο του αζώτου που προβλέπει ετήσιο μέσο όρο κάτω από 20 μg/m3 έως το 2030 - υποστήριξαν τους αυστηρότερους κανονισμούς για την ποιότητα του αέρα που συμφωνήθηκαν προσωρινά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο, ορισμένες εξέφρασαν επιφυλάξεις σε γραπτές δηλώσεις.
Η Γερμανία χαιρέτισε μια ρήτρα που επιτρέπει στις κυβερνήσεις να μεταθέσουν την ημερομηνία συμμόρφωσης μέχρι το 2040 σε ορισμένες περιπτώσεις, για παράδειγμα σε δυσμενείς κλιματικές συνθήκες ή διασυνοριακή ρύπανση, ή όταν θα πρέπει να αντικατασταθεί ένα μη διαχειρίσιμο ποσοστό των οικιακών συστημάτων θέρμανσης.
Ωστόσο, το Βερολίνο ζήτησε επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επισπεύσει τη θέσπιση συμπληρωματικής νομοθεσίας που θα διευκρινίζει ότι οι κυβερνήσεις δεν θα αναγκάζονται να επιβάλλουν "απαγορεύσεις οδήγησης ή περιορισμό ή κλείσιμο βιομηχανικών μονάδων" ως προϋπόθεση για την παράταση της προθεσμίας.
Η Λετονία εξέφρασε την ανησυχία της ότι "οι μεταβατικές περίοδοι είναι πολύ σύντομες για την επιτυχή εφαρμογή των νέων διατάξεων", ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία αστικών "υπερτόπων παρακολούθησης" και συστημάτων μέτρησης για νέους ρύπους.
Η «Συμμαχία για την Υγεία και το Περιβάλλον» («Health and Environment Alliance»), μια ομάδα εκστρατειών, είπε ότι ο μολυνσμένος αέρας αποτελεί την κορυφαία περιβαλλοντική απειλή για την υγεία στην Ευρώπη, επικαλούμενη στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος που υποδηλώνουν ότι μόνο το 3% των Ευρωπαίων δεν εκτίθεται τακτικά σε υπερβολικά επίπεδα ρύπανσης.
«Τόσο η βραχυπρόθεσμη όσο και η μακροχρόνια έκθεση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, καρδιοπαθειών, εγκεφαλικού επεισοδίου, άσθματος, χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας και καρκίνου του πνεύμονα», ανέφερε η ομάδα, σημειώνοντας ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επίσης συνδεθεί με πρόωρο τοκετό, διαβήτη, παχυσαρκία και άνοια.
«Η ταχεία εφαρμογή της αναθεωρημένης Οδηγίας για την Ποιότητα του Ατμοσφαιρικού Αέρα θα οδηγήσει σε άμεσες βελτιώσεις στην ποιότητα του αέρα και σε οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της πολυπόθητης μείωσης του μεγάλου κόστους που σχετίζεται με την ατμοσφαιρική ρύπανση», δήλωσε η αναπληρώτρια διευθύντρια της εκστρατείας Άννι Στόιφερ.
*Πηγή: Euronews