Η κίνηση αυξάνει τον κίνδυνο αντιποίνων και αντεπιθέσεων με θύματα τους Eυρωπαίους καταναλωτές και εταιρείες. Η ΕΕ ψήφισε την αύξηση των δασμών έως και 45%, υποστηρίζοντας ότι το Πεκίνο δίνει άδικες επιδοτήσεις στους κατασκευαστές αυτοκινήτων της. Η Κίνα αρνείται τον ισχυρισμό και έχει απειλήσει με τους δικούς της δασμούς στους ευρωπαϊκούς τομείς των γαλακτοκομικών προϊόντων, του κονιάκ, του χοιρινού κρέατος και της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ενώ το μπλοκ ευθυγραμμίζεται με την πιο επιθετική προσέγγιση των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση των κινεζικών εμπορικών πρακτικών, η τελευταία κίνηση αποσκοπεί στη συμμόρφωση με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Αυτό υποστηρίζουν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που στήριξαν την επιβολή δασμών. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι το οικονομικό μοντέλο της Ευρώπης «πρέπει να επανεκκινήσει» και ότι η αποτυχία να ληφθούν υπόψη οι μεγαλύτερες εγχώριες επενδύσεις και η προστασία της αγοράς των ΗΠΑ και της Κίνας θα μπορούσε να αποτελέσει υπαρξιακή απειλή για την ΕΕ.
Οι ηγέτες του μπλοκ αναμένεται να παρουσιάσουν έναν νέο οδικό χάρτη ανταγωνιστικότητας τον επόμενο μήνα. Η Γιάνκα Οέρτελ, διευθύντρια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι η ψηφοφορία «σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή για το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Κίνας». Η ίδια δήλωσε ότι η επιτυχής εφαρμογή των δασμών θα ενισχύσει την ΕΕ, δίνοντάς της «ώθηση για να συνεχίσει να αντιμετωπίζει τις στρεβλώσεις της αγοράς, τις κρίσιμες εξαρτήσεις και τις αναδυόμενες προκλήσεις ασφαλείας σε διάφορους κλάδους».
Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι μοιράστηκε παρόμοιες ανησυχίες με τον Μακρόν τον περασμένο μήνα, όταν παρέδωσε μια πολυαναμενόμενη έκθεση για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Είπε ότι η ΕΕ θα αντιμετωπίσει ένα μαρτύριο μακράς διάρκειας εάν το μπλοκ δεν επενδύσει στον οικονομικό μετασχηματισμό του για να αντιμετωπίσει καλύτερα τον ανταγωνισμό που δημιουργούν το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον.
Το Βερολίνο όμως αντιτίθεται. Οι Βρυξέλλες έχουν επιδιώξει ίσους όρους ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, οι αυτοκινητοβιομηχανίες της Γερμανίας ανησυχούν για αντιδράσεις που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις προκλήσεις που ήδη αντιμετωπίζουν στην πιο σημαντική αγορά τους παγκοσμίως. Η Mercedes-Benz Group AG και η BMW AG πίεσαν το Βερολίνο να καταψηφίσει τους υψηλότερους δασμούς και προέτρεψαν την ΕΕ να διαπραγματευτεί με το Πεκίνο. Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των Volkswagen AG, Mercedes και BMW, θα πληγούν περισσότερο σε μια εμπορική διαμάχη, καθώς η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των πωλήσεων αυτοκινήτων τους το 2023.
Το Συμβούλιο της Κίνας για την Προώθηση του Διεθνούς Εμπορίου ανέφερε σε δήλωση ότι οι κατασκευαστές ηλεκτρικών συσκευών της χώρας συνεργάζονται με την ευρωπαϊκή έρευνα με «απόλυτη ειλικρίνεια» και ελπίζουν να επιλύσουν τις διαφορές σωστά σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΕ μέσω δεσμεύσεων για τις τιμές και άλλων μέσων.
Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα «κλονίσουν και θα εμποδίσουν» την εμπιστοσύνη των κινεζικών εταιρειών που επενδύουν στην Ευρώπη. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης China Central Television δήλωσαν ότι η ΕΕ θα χάσει επενδύσεις από τις κινεζικές επιχειρήσεις EV και την ευκαιρία να μετασχηματίσει τη βιομηχανία αυτοκινήτων της, εάν υιοθετηθούν οι δασμοί. «Η σχέση μεταξύ Ευρώπης και Κίνας έχει δημιουργήσει τεράστια αξία στο παρελθόν και έχει σημαντικές δυνατότητες για μελλοντική δημιουργία αξίας», ανέφερε το Εμπορικό Επιμελητήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κίνα. Το Επιμελητήριο κάλεσε την ΕΕ και την Κίνα «να εξετάσουν το ενδεχόμενο μιας λύσης με διαπραγμάτευση, με σκοπό να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στη σχέση και να αντιμετωπιστούν οι ανισορροπίες».
Η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ ήταν επίμονα βραδύτερη από ό,τι στις ΗΠΑ τις τελευταίες δύο δεκαετίες, λόγω μικρότερων προόδων στην παραγωγικότητα, δήλωσε ο Ντράγκι. Και οι συνέπειες της αργής ανταπόκρισης στην πρόκληση που θέτουν τα επιθετικά βιομηχανικά σχέδια της Κίνας, με δισεκατομμύρια δολάρια που επενδύονται σε επιδοτήσεις, είναι ήδη αισθητές σε ορισμένες από τις βασικές βιομηχανίες.
Το μισό ΑΕΠ της Ευρώπης συνδέεται με το διεθνές εμπόριο. Αλλά το εχθρικό διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την αντιπαλότητα των ΗΠΑ και της Κίνας και τον αγώνα για την εξασφάλιση πρώτων υλών για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης αναγκάζει την ΕΕ να επανεξετάσει την προσέγγισή της. Οι δασμοί στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα έρχονται στον απόηχο ενός πληθωριστικού σοκ και η προοπτική της πιθανής έκρηξης ενός ολοκληρωμένου παγκόσμιου εμπορικού πολέμου ενέχει τον κίνδυνο αναζωπύρωσης της πίεσης στις τιμές των καταναλωτών.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ πρόκειται να προβούν σε τρίτη μείωση των επιτοκίων κατά τη συνεδρίασή τους στις 17 Οκτωβρίου, αλλά το σκηνικό θα μπορούσε ακόμη να προκαλέσει αμφιβολίες για την αποφασιστικότητά τους. Εκτός από το εμπορικό περιβάλλον - που απειλείται περαιτέρω από το ενδεχόμενο να ανακαταλάβει ο Ντόναλντ Τραμπ τον Λευκό Οίκο - η αναζωπύρωση των τιμών του πετρελαίου και η ακόμη ανθεκτική οικονομία των ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να προβληματίσουν τους αξιωματούχους.
Δέκα κράτη – μέλη της ΕΕ ψήφισαν υπέρ των δασμών, πέντε καταψήφισαν, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία, ενώ 12 κράτη μέλη απείχαν ανάμεσά τους η Ελλάδα. Υπέρ των δασμών ψήφισαν Βουλγαρία, Δανία, Εσθονία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λέτονία, Λιθουανία, Ολλανδία και Πολωνία. Κατά ψήφισαν Γερμανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Σλοβακία και Σλοβενία.
Από την ψηφοφορία απείχαν οι εξής χώρες: Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Φινλανδία, Ελλάδα, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Σουηδία. Γερμανία, Ουγγαρία, Ισπανία και Σουηδία εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις πριν από την ψηφοφορία και προειδοποιούν για τις συνέπειες.
Η ΕΕ και η Κίνα θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση εναλλακτικής λύσης στους δασμούς. Οι δύο πλευρές διερευνούν κατά πόσον μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία για έναν μηχανισμό ελέγχου των τιμών και του όγκου των εξαγωγών αντί των δασμών.
Οι Κινέζοι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα απορροφήσουν τους δασμούς ή θα αυξήσουν τις τιμές, σε μια εποχή που η επιβράδυνση της ζήτησης στην πατρίδα τους συμπιέζει τα περιθώρια κέρδους τους. Η προοπτική των δασμών ώθησε ορισμένες κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες να εξετάσουν το ενδεχόμενο να επενδύσουν σε εργοστάσια στην Ευρώπη, γεγονός που θα μπορούσε να τις βοηθήσει να αποφύγουν τους δασμούς.