Αζερμπαϊτζάν: Νέες Επενδύσεις στο Φυσικό Αέριο Λίγο πριν το COP29

Αζερμπαϊτζάν: Νέες Επενδύσεις στο Φυσικό Αέριο Λίγο πριν το COP29
της Αρχοντίας Γ. Καλλιτέρη
Πεμ, 24 Οκτωβρίου 2024 - 08:46

Η αμφιλεγόμενη απόφαση για τη χώρα που θα φιλοξενήσει το COP29 επανέρχεται στο προσκήνιο λίγες ημέρες πριν την έναρξη της Διεθνούς Συνδιάσκεψης. Η θέση του Αζερμπαϊτζάν ως παραγωγού ορυκτών καυσίμων, αλλά και οι συστηματικές παραβιάσεις δικαιωμάτων από το καθεστώς Αλίγιεφ βρίσκονται στο επίκεντρο μίας νέας έρευνας από τις ΜΚΟ Urgewald και CEE Bankwatch.

Σύμφωνα με την έρευνα, η κρατική επιχείρηση υδρογονανθράκων του Αζερμπαϊτζάν, η Socar, σχεδιάζει να αυξήσει την εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου κατά 32% μέχρι το 2033, από τα 37 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα στα 49 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Παράλληλα, μέσα στην επόμενη διετία, το Αζερμπαϊτζάν θα αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς το Μπακού έχει αναδειχθεί ως ο ιδανικότερος εναλλακτικός πάροχος του καυσίμου για να αντικαταστήσει τις εισαγωγές από τη Ρωσία.

Οι εξαγωγές φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν. Πηγή: CEIC.

 

Με βάση τα στοιχεία που αναλύει η έρευνα, η Socar επένδυσε το 97% των εξόδων της σε νέα έργα ορυκτών καυσίμων, ενώ η δέσμευση για περισσότερη δράση στον τομέα της πράσινης ενέργειας έχει μείνει στα χαρτιά. Επιπροσθέτως, το ίδιο το Αζερμπαϊτζάν κινείται αντίθετα στις διεθνείς τάσεις, αναθεωρώντας προς τα κάτω τους κλιματικούς στόχους του, σε σημείο που το εθνικό κλιματικό σχέδιο θεωρείται «σοβαρά ανεπαρκές» σύμφωνα με τον διεθνή μηχανισμό αξιολόγησης Climate Action Tracker.

Πέραν αυτών, το Αζερμπαϊτζάν προσελκύει συχνά το διεθνές ενδιαφέρον εξαιτίας του ανελεύθερου κοινωνικού κλίματος. Η δυναστεία των Αλίγιεφ βρίσκεται στην εξουσία από το 1993, με τον πατέρα του σημερινού Προέδρου, Χεϊντάρ Αλίγιεφ, να έχει ξεχωρίσει ως αξιωματούχος της KGB και υπουργός και μέλος του Πολίτμπιρο από το 1954 μέχρι την Περεστρόικα. Ο γιος του, Ιλχάμ Αλίγιεφ, κληρονόμησε τις αυταρχικές πρακτικές του πατέρα του, διώκοντας κάθε πολίτη ή ομάδα που τον επικρίνουν, μεταξύ αυτών και κλιματικούς ακτιβιστές. Οι ΗΠΑ, η ΕΕ, και πολλές διεθνείς ΜΚΟ έχουν καταδικάσει τις παραβιάσεις εκ μέρους του καθεστώτος Αλίγιεφ.

Η επιλογή του Αζερμπαϊτζάν ως διοργανωτή του COP29 είχε εξαρχής προκαλέσει αντιδράσεις, με αρκετούς διεθνείς αναλυτές να σχολιάζουν την ειρωνεία ότι ένα κράτος που στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στους υδρογονάνθρακες θα φιλοξενήσει μία κλιματική συνδιάσκεψη. Το Αζερμπαϊτζάν ψηφίστηκε ως διοργανωτής πέρσι, κατά τη διάρκεια του COP28 στα εξίσου αμφιλεγόμενα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η επιλογή του Μπακού λειτούργησε ως έναν συμβιβασμός μεταξύ της Ρωσίας και των κρατών της ανατολικής Ευρώπης, κράτη που απαρτίζουν την ομάδα που θα αναλάμβανε την προεδρία του COP για το 2024.

Οι 5 περιφερειακές ομάδες του ΟΗΕ. Πηγή: Reddit.

 

Η διοργάνωση των Διεθνών Συνδιασκέψεων για το Κλίμα εναλλάσσεται ανάμεσα στις πέντε περιφερειακές ομάδες του ΟΗΕ: Ανατολική Ευρώπη, Ασία και Ειρηνικός, Αφρική, Δυτική Ευρώπη και Άλλοι, και Λατινική Αμερική. Οι πιο πρόσφατες διοργανώσεις των COP σε Αίγυπτο, ΗΑΕ, και Αζερμπαϊτζάν έχουν εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ των διοργανωτών και των στόχων των συνδιασκέψεων, αλλά και για τον σεβασμό έναντι στην πολυφωνία και την κοινωνική συναίνεση που απαιτείται για την κλιματική δράση. Όπως εξηγούν οι κλιματικοί ακτιβιστές, η φιλοξενία των συνδιασκέψεων για το κλίμα σε κράτη που παράγουν ορυκτά καύσιμα είναι «σαν ο λύκος να φυλάει τα πρόβατα».  

Τα έσοδα από ορυκτά καύσιμα ως ποσοστά ΑΕΠ των πιο πρόσφατων διοργανωτών του COP. Πηγή: Internationale Politik Quarterly.