Οι εκπρόσωποι από το τουρκικό υπουργείο Ενέργειας θα ταξιδέψουν στη Συρία "σύντομα" προκειμένου να συζητήσει ενδεχόμενη ενεργειακή συνεργασία, περιλαμβανομένης της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να περιοριστούν οι ενεργειακές ελλείψεις, όπως δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ.
Η Τουρκία, η οποία υποστήριξε τους Σύρους αντάρτες που ανέτρεψαν τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ αυτό τον μήνα έπειτα από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου, ξανάνοιξε την πρεσβεία της στη Δαμασκό και ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών και ο υπουργός Εξωτερικών της έχουν συναντηθεί με τον ντε φάκτο ηγέτη της χώρας Άχμεντ αλ Σάρα. Ο Ερντογάν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως η Άγκυρα θα κάνει ό,τι χρειαστεί για την ανοικοδόμηση της Συρίας, περιλαμβανομένης της βελτίωσης των ενεργειακών σχέσεων.
"Αντιπροσωπεία από το υπουργείο Ενέργειας θα επισκεφθεί τη Συρία το ταχύτερο δυνατό και θα εξετάσει διεξοδικά τις ηλεκτρικές και ενεργειακές υποδομές της Συρίας", δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ στους δημοσιογράφους. Η τουρκική αντιπροσωπεία θα συζητήσει επίσης την ενεργειακή συνεργασία με τη νέα συριακή κυβέρνηση και μια πιθανή βοήθεια της Τουρκίας στο θέμα αυτό, πρόσθεσε ο Μπαϊρακτάρ.
"Το κύριο πρόβλημα στη Συρία στο πεδίο της ενέργειας είναι η ανεπάρκεια ηλεκτρισμού αυτή τη στιγμή. Μια φόρμουλα θα επιδιωχθεί (για την Τουρκία) προκειμένου να παράσχει ηλεκτρισμό στη Συρία", είπε ακόμη. Η Τουρκία παρέχει αυτή τη στιγμή ηλεκτρισμό σε ορισμένα τμήμα της βόρειας Συρίας όπου ο τουρκικός στρατός έχει εισβάλει τέσσερις φορές από το 2016.
Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Μεταφορών, Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου, ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα υπογράψει συμφωνία ναυτιλιακής αρχής με τη Συρία. Μάλιστα έθεσε το πλαίσιο αυτής της συμφωνίας στο πλαίσιο του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, λέγοντας ότι μετά από τη συμφωνία με τη Συρία θα έρθει και μια με την Αίγυπτο.
Μιλώντας στον εκπρόσωπο του TGRT News στην Άγκυρα Φατίχ Ατίκ, ο υπουργός Μεταφορών Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου είπε ότι η συμφωνία για τη θαλάσσια δικαιοδοσία μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας βρίσκεται καθ' οδόν. Ο υπουργός είπε: "Θα συνάψουμε συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη συριακή διοίκηση".
Αναφέροντας τη συνάντηση, ο δημοσιογράφος Φατίχ Ατίκ είπε: "η συμφωνία για την περιοχή θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ Τουρκίας και Συρίας θα επηρεάσει όλες τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Μετά τη Λιβύη, η αλυσίδα των συμφωνιών με τη Συρία αναμένεται να συνεχιστεί με την Αίγυπτο. Όταν πέσουν αυτές οι υπογραφές, η Τουρκία θα έρθει στο προσκήνιο στην Ανατολική Μεσόγειο", ενώ προσέθεσε ότι "αυτές οι πιθανότητες κάνουν την Ελλάδα να ανησυχεί περισσότερο".
Ο πρόεδρος της Εθνικής Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, σε δήλωσή του στην τηλεόραση του Κοινοβουλίου στις 18 Δεκεμβρίου, είπε ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία με τη Συρία σχετικά με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο.
Αναπόφευκτα, η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Συρίας ανησυχεί ιδιαίτερα Αθήνα και Λευκωσία. Μια τέτοια συμφωνία υπονομεύει ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας καθώς θα παραβιάζει τα όρια της δικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Παράλληλα η μεθόδευση της Τουρκίας να προχωρήσει σε υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ με τη Συρία αποτελεί, μετά την υπογραφή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, μια ακόμη κίνηση παραβίασης του διεθνούς δικαίου, όπως σημειώνουν έγκυροι γεωπολιτικοί αναλυτές. Η κίνηση της Τουρκίας έρχεται, μάλιστα, σε μια περίοδο που Αθήνα και Άγκυρα, τουλάχιστον τυπικά, βρίσκονται σε μια διαδικασία διερεύνησης των δυνατοτήτων οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με τη συμφωνία Άγκυρας- Δαμασκού ο ελληνοτουρκικός διάλογος τορπιλίζεται, καθώς αποτελεί ακόμη μια απόδειξη της τουρκικής προκλητικότητας, αδιαλλαξίας και αναθεωρητικότητας που υπονομεύει τη σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ως εκ τούτου, πηγές του υπουργείου Εξωτερικών σχολιάζουν: "Πρόκειται για ευρωπαϊκά σύνορα. Ήδη το έχουμε θέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με τη δήλωση που κάναμε με την Αυστρία και την Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για μια μεταβατική κατάσταση στην Συρία, που δε νομιμοποιεί οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία...Το παρακολουθούμε. Είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με την Κύπρο, ες τις γειτονιές χώρες και την Ευρωπαϊκή Ένωση."
Υπενθυμίζεται ότι οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλιδης είχαν ενημερώσει τους ομολόγους τους ηγέτες στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Πέμπτης για τις κινήσεις της Άγκυρας. Για τις κινήσεις που, όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός στη συνέντευξη που παραχώρησε με τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, παραβιάζουν τα αναμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Πέραν αυτού, με αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο συνυπέγραψαν η Ελλάδα και η Αυστρία, ζητείται η αποστολή στη Συρία ειδικού απεσταλμένου για τη διασφάλιση των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή.
Από την άλλη πλευρά, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, δήλωσε πως η όποια πρόθεση σύναψης συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας – Συρίας, ως χώρες με παρακείμενες ακτές, θα πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές δίκαιο και δη στο εθιμικό διεθνές δίκαιο της θάλασσας όπως αυτό αντανακλάται στην UNCLOS, και να λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή.
Σχολιάζοντας δημοσιεύματα σε τουρκικά ΜΜΕ, ο κ. Λετυμπιώτης ανέφερε ότι παρακολουθούν "στενά τις εξελίξεις και αξιολογούν την κατάσταση διαρκώς, από την πρώτη στιγμή".
"Οποιαδήποτε απόπειρα αμφισβήτησης, επηρεασμού ή παραγνώρισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάβει όλα τα διαθεσιμα μέτρα σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο", σημείωσε.
Ο κ. Λετυμπιώτης πρόσθεσε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης σε συντονισμό με τον Έλληνα Πρωθυπουργό έχουν ενημερώσει τους ηγέτες της ΕΕ για τις ενδεχόμενες τουρκικές μεθοδεύσεις, λαμβάνοντας ευρωπαϊκή υποστήριξη.