Η αμερικανική πετρελαιοβιομηχανία Exxon Mobil δεν θα αποκτήσει τελικά την πολυπόθητη πρόσβαση στα γιγαντιαία κοιτάσματα φυσικού αερίου της Σαουδικής Αραβίας, μετά την απόφαση της κυβέρνησης της τελευταίας να αποκλείσει την κοινοπραξία από το σχετικό επενδυτικό πρόγραμμα αξίας 15 δις. δολαρίων. Όπως έχουμε ήδη αναφερθεί σε άρθρο του www.energia.gr στις 29/05/03 η συμφωνία αντιμετώπιζε προβλήματα μετά την αδυναμία των δύο πλευρών να συμφωνήσουν στους εμπορικούς όρους συνεργασίας.
Το σχέδιο αφορά στην ανάπτυξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή Γκαχάρ και φέρει την ονομασία Core Venture One. Ο Σαουδάραβας υπουργός Πετρελαίου Αλί αλ Ναΐμι είχε επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι θα προχωρήσει στην ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου χωρίς τις μεγάλες δυτικές πετρελαιοβιομηχανίες, αν αυτές δεν αποδεχθούν τους όρους της κυβέρνηση του Ριάντ.
Η απειλή έγινε πράξη την περασμένη εβδομάδα και με μια λιτή ανακοίνωση η Σαουδαραβική πλευρά ανακοίνωσε τη ματαίωση της συνεργασίας με την κοινοπραξία που ηγούνταν η Exxon Mobil. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τα βασικά σημεία διαφωνίας εντοπίζονται στην αξίωση της Exxon Mobil για πρόσβαση σε περισσότερα κοιτάσματα από αυτά που προσέφεραν οι Σαουδάραβες, αλλά και στο ποσοστό απόδοσης των επενδύσεων στους τομείς των πετροχημικών, της ενέργειας και αφαλάτωσης νερού. Μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων με την Exxon Mobil η Σαουδική Αραβία αναμένεται να στραφεί σε μία εκ των Royal Dutch/Shell BP και ConocoPhilips για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που περιλαμβάνει το σχέδιο core venture one.
Ο τελικός αποκλεισμός της Exxon Mobil δεν προκάλεσε μεγάλη έκπληξη σε αναλυτές και στελέχη του κλάδου της πετρελαιοβιομηχανίας. Για πολλούς, η συνεργασία της Σαουδικής Αραβίας με την Exxon Mobil ήταν καταδικασμένη από τη στιγμή υπογραφής των προσυμφώνων το 2001. Κατά τους αναλυτές, το μεγάλο λάθος του Ριάντ ήταν ότι το σχέδιο απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου στερείται ορθολογικής δομής και οργάνωσης, με αποτέλεσμα οι πετρελαιοβιομηχανίες να διεκδικούν επέκταση των δραστηριοτήτων σε τομείς που δεν άπτονται των βασικών τους εργασιών, όπως η αφαλάτωση νερού.
Μετά το ναυάγιο με την Exxon Mobil και τη σκληρή στάση που επέδειξε η κυβέρνηση του Ριάντ, αρκετοί φοβούνται ότι θα ακολουθήσει ματαίωση συμφωνίας για ένα ακόμα επενδυτικό πρόγραμμα του οποίου ηγείται η Shell. Πρόκειται για το core venture 3 που αφορά την ανάπτυξη κοιτασμάτων της περιοχής Σειμπάχ και η αξία του ανέρχεται στα 5 δις. δολάρια.