στους λόγους του, είτε στα σόσιαλ μίντια. Σύμφωνα με πηγές, πριν προχωρήσει σε αυτή τη δήλωση, ο Τραμπ ήταν ιδιαίτερα οργισμένος καθώς ο Ουκρανός Πρόεδρος αρνήθηκε να υπογράψει την πολυσυζητημένη συμφωνία για τα ουκρανικά αποθέματα σπάνιων γαιών.Πέρα από τα πολύ ενδιαφέροντα που συμβαίνουν στο παρασκήνιο, ο Ζελένσκι οφείλει να ανησυχεί καθώς τόσο ο ίδιος, όσο και η χώρα ανακαλύπτουν σιγά σιγά πως οι ΗΠΑ δεν είναι ένας ιδιαίτερα πιστός σύμμαχος.
Βεβαίως, το δεδομένο αυτό είναι ευρέως γνωστό εδώ και δεκαετίες και έχει αποδειχθεί αρκετές φορές πρόσφατα. Για παράδειγμα, το 2019 ο Τραμπ επέτρεψε στην Τουρκία να επιτεθεί στους Κούρδους της βόρειας Συρίας, οι οποίοι πολεμούσαν για χρόνια στο πλάι των αμερικανικών στρατευμάτων και θεωρούνταν ένας από τους πιο στενούς και σίγουρους συμμάχους της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή. Δύο χρόνια μετά, το 2021 ο Τζο Μπάιντεν άφησε τους Αφγανούς που είχαν υποστηρίξει τα αμερικανικά στρατεύματα για μία ολόκληρη εικοσαετία βοηθητικό προσωπικό απροστάτευτους στα χέρια των Ταλιμπάν καθώς οι δυνάμεις των ΗΠΑ αποχωρούσαν ατάκτως.Βλέποντας τη μεγάλη εικόνα, αυτή η πρακτική των ΗΠΑ δεν είναι καν μία αμερικανική εφεύρεση. Η σκληροπυρηνικά συμφεροντολογική προσέγγιση είναι η βάση του πολιτικού ρεαλισμού που κυριαρχεί στις Διεθνείς Σχέσεις εδώ και αιώνες.
Ακόμα και αν οι Ουκρανοί δεν γνώριζαν ή δεν ήθελαν να αποδεχτούν αυτόν τον θεμέλιο λίθο της σύγχρονης εξωτερικής πολιτικής όταν ενεπλάκησαν στο νέο “Μεγάλο Παιχνίδι” μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας που ξεκίνησε στις αρχές του 21ου αιώνα, οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να ήταν πολύ πιο υποψιασμένοι. Και αυτό επειδή ήταν οι θιασώτες του πολιτικού ρεαλισμού για αιώνες. Από τον Θουκυδίδη μέχρι τον Μακιαβέλι και αργότερα τον Μοργκεντάου, οι περισσότεροι από τους θεωρητικούς του ρεαλισμού στη Δύση ήταν Ευρωπαίοι. (Αξίζει να αναφερθεί ότι ο πολιτικός ρεαλισμός ήταν εξίσου αναπτυγμένος στην Ανατολή, με σχολές σκέψης όπως ο Κινεζικός Νομικισμός.)Όμως για κάποιον ανεξήγητο λόγο, οι Ευρωπαίοι φαίνονται να «εκπλήσσονται» συνεχώς όταν ανακαλύπτουν ότι ο μεγαλύτερος σύμμαχός τους λειτουργεί με απόλυτο κριτήριο τα συμφέροντά του και όχι κάποια φιλόδοξη ιδέα περί παγκόσμιας ειρήνης.
Πιο περίεργα, οι Αμερικάνοι είχαν προειδοποιήσει τους Ευρωπαίους σχεδόν μία δεκαπενταετία νωρίτερα! Ο Μπάρακ Ομπάμα είχε δηλώσει δημοσίως το 2011 πως οι ΗΠΑ πλέον στρέφονται προς την Ασία. Εξού και το 2014 όταν η Ρωσία εισέβαλε για πρώτη φορά στην Ουκρανία, ο Ομπάμα έμεινε στις κυρώσεις. Με ποια λογική, λοιπόν, οι Ευρωπαίοι πίστευαν ότι ο Τραμπ, ένας κατά τύχη πολιτικός που κυβερνά με τη νοοτροπία ενός επιχειρηματία, θα συνέχιζε να στηρίζει έναν πόλεμο που ήταν έτσι κι αλλιώς υπερβολικά ακριβός και ριψοκίνδυνος, πολλώ δε μάλλον όταν ποτέ δεν αντιλήφθηκε τη Ρωσία ως πραγματική απειλή για τις ΗΠΑ;
Η αναγνώριση αυτών των ιστορικών δεδομένων δεν σημαίνει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έπρεπε να μείνει αναπάντητη. Η σημερινή σύγκρουση μπορούσε να έχει αποφευχθεί σε πολλές κομβικές στιγμές, αλλά άπαξ και ξεκίνησε, τότε η υποστήριξη της Ουκρανίας ήταν μονόδρομος— τουλάχιστον αν οι Ευρωπαίοι επιθυμούσαν να διατηρήσουν τα ισχύοντα σύνορα της ηπείρου ως έχουν. Όμως, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης θα έπρεπε να είχαν επιδείξει περισσότερη προσοχή στο θέμα της εμπλοκής των ΗΠΑ. Εξάλλου, ακόμα και αν «ο ρωσικός στρατός έφτανε ξανά στο Βερολίνο», η Ουάσιγκτον δεν θα κινδύνευε ποτέ άμεσα. Με άλλα λόγια, η κατάληψη της Ουκρανίας μπορεί να αποτελέσει υπαρξιακή απειλή για την Ευρώπη, αλλά μία απλή ενόχληση για τις ΗΠΑ.
Και μιας και αναφερθήκαμε σε απειλές, ας δούμε και την πιο άμεση για την Ευρώπη: Ακόμα και μετά το ξέσπασμα του Τραμπ κατά του Ζελένσκι και τον πιο πρόσφατο εξευτελισμό της Ευρώπης γενικότερα από τον Αντιπρόεδρό του, Τζέι Ντι Βανς, οι Ευρωπαίοι δηλώνουν πρόθυμοι να αγοράσουν περισσότερο αμερικανικό LNG ώστε να κατευνάσουν τη νέα αμερικανική ηγεσία. Γιατί; Μία τέτοια κίνηση όχι απλώς θα επέτεινε την ήδη ανησυχητική εξάρτηση της Ευρώπης από το αμερικανικό φυσικό αέριο, αλλά θα προσέφερε και επιπλέον πόρους στις ΗΠΑ, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν ποιος ξέρει πού…
Αντίστοιχα, οι Ευρωπαίοι δέχθηκαν αδιαμαρτύρητα να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες εντός του ΝΑΤΟ, κάτι που θα προκαλέσει σοβαρά δημοσιονομικά ζητήματαγια πολλές χώρες. Και πάλι, γιατί; Ο Τραμπ έχει ξεκάθαρα δηλώσει πως δεν συμπαθεί το ΝΑΤΟ. Και το ΝΑΤΟ μάλλον δεν θα κληθεί να διαδραματίσει άμεσο ρόλο στη μελλοντική σύγκρουση με την Κίνα, εκτός αν οι Ευρωπαίοι είναι πρόθυμοι να στείλουν στρατεύματα εκεί. Ακόμα και για εμάς που χρόνια υποστηρίζουμε την ανάγκη για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, γίνεται κατανοητό πως η υλοποίηση αυτού του στόχου εντός του ΝΑΤΟ δεν θα προστατεύσει την Ευρώπη.
Για να επιστρέψουμε εκεί από όπου αρχίσαμε, η Ευρώπη οφείλει να θυμηθεί πως η όποια συμμαχία υπήρχε με τις ΗΠΑ στηριζόταν— κυρίως— στα αμερικανικά συμφέροντα. Αυτά τα συμφέροντα δεν αποτελούν πλέον προτεραιότητα. Ως εκ τούτου, έχει έρθει ο καιρός η Ευρώπη να ασχοληθεί με τα δικά της συμφέροντα, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα δεν ευθυγραμμίζονται με τα αμερικανικά, και να σταματήσει επιτέλους να αυτοπεριορίζεται ώστε να ικανοποιεί τους κατά καιρούς ενοίκους του Λευκού Οίκου.