Σοκ στην παγκόσμια οικονομία πυροδοτούν οι δασμοί Τραμπ, φρενάροντας απότομα τους ρυθμούς ανάπτυξης και κατεβάζοντάς τους στα επίπεδα της εποχής της πανδημίας.
Το ΔΝΤ, στις εαρινές του προβλέψεις, προχώρησε σε οξεία υποβάθμιση των εκτιμήσεών του για την παγκόσμια ανάπτυξη φέτος, με το μεγαλύτερο πλήγμα να αναμένεται στις ΗΠΑ, όπου οι πιθανότητες για ύφεση ανεβαίνουν πλέον στο 40%.
Με βάση το αναθεωρημένο World Economic Outlook του ΔΝΤ, ο παγκόσμιος ρυθμός ανάπτυξης θα φρενάρει φέτος στο 2,8%, έναντι 3,3% που έδινε η αρχική εκτίμηση του Ταμείου τον περασμένο Ιανουάριο. Η επίδοση αυτή είναι η χαμηλότερη από την περίοδο της πανδημίας της Covid και η δεύτερη χειρότερη μετά τη μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση του 2009.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε κατά 0,3% προς τα κάτω την πρόβλεψή του και για τον ρυθμό ανάπτυξης του 2026, προσδιορίζοντάς τον πλέον στο 3%.
«Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή» δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Πιερ Ολιβιέ Γκουρίντσας, προσθέτοντας: «Το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα όπως το γνωρίζαμε τα τελευταία 80 χρόνια τελεί σε φάση αναδιάρθρωσης».
Ο εμπορικός πόλεμος αναμένεται να αφήσει βαρύ αποτύπωμα στην αμερικανική οικονομία, όπου η αύξηση του ΑΕΠ φέτος υπολογίζεται πια μόλις στο 1,8%, ήτοι κατά 0,9% χαμηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη του Ταμείου. Προς τα κάτω, κατά 0,4% και στο 1,7%, αναθεωρείται και η εκτίμηση για τον ρυθμό ανάπτυξης του 2026.
Στην Ευρωζώνη ο ρυθμός ανάπτυξης αναθεωρείται κατά 0,2% και περιορίζεται στο 0,8%, ενώ ειδικά στη Γερμανία αναμένεται μηδενική ανάπτυξη φέτος και αύξηση του ΑΕΠ μόλις 0,9% για το 2026. Μόλις στο 0,4% τοποθετείται ο πήχης φέτος για την Ιταλία και στο 0,8% για τη Γαλλία.
Στην Κίνα προβλέπεται ανάπτυξη 4% αντί για 4,6% το 2025, ενώ για το 2026 η πρόβλεψη κατεβαίνει επίσης στο 4% από 4,5%.
«Sell America», η νέα επενδυτική τάση
Την ίδια ώρα, ισορροπία στην κόψη του ξυραφιού αναζητούν οι διεθνείς αγορές στη σκιά του εμπορικού πολέμου Τραμπ, αλλά και της, μετωπικής πια, σύγκρουσης του Αμερικανού προέδρου με τον επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ.
Η απειλή απώλειας της ανεξαρτησίας της ομοσπονδιακής τράπεζας ήταν το τελευταίο σοκ για τις αγορές στο δίμηνο της θητείας Τραμπ και πυροδότησε το νέο sell off της Δευτέρας στη Wall Street. Χθες, και τουλάχιστον έως το βράδυ, υπήρξε προσπάθεια ανάκαμψης στο αμερικανικό χρηματιστήριο, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει, το δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα πιέζονται και ο χρυσός -ως μοναδικό πια ασφαλές καταφύγιο- έσπασε ένα ακόμη ιστορικό φράγμα και ρεκόρ, ξεπερνώντας και τα 3.500 δολάρια η ουγκιά.
Οι αναλυτές και οι διαχειριστές κεφαλαίων βλέπουν πλέον βαθύ ρήγμα εμπιστοσύνης, που δύσκολα μπορεί να αναταχθεί, και δείχνουν ως επικρατούσα τάση μεταξύ των επενδυτών το «Sell America»: την εκποίηση των αμερικανικών assets και τη διαφοροποίηση των επενδυτικών χαρτοφυλακίων σε μια κρίσιμη καμπή που, κατά πολλούς, σηματοδοτεί και το τέλος του λεγόμενου «αμερικανικού εξαιρετισμού».
Η τάση αυτή αποτυπώθηκε χθες και στη νέα, ενδοσυνεδριακή, υποχώρηση του δολαρίου σε χαμηλό τριετίας, ενώ την ίδια ώρα ο χρυσός έκανε νέο ιστορικό ρεκόρ, στα 3.503 δολάρια η ουγκιά. Από τις αρχές του χρόνου το δολάριο έχει κάνει βουτιά 7% και ο S&P 500 έχει μετρήσει συνολικές απώλειες 11%, καίτοι χθες υπήρξε προσπάθεια ανάκαμψης στη Wall Street.
To απόγευμα ο Dow Jones, o S&P 500 και ο Nasdaq κατέγραφαν κέρδη κοντά στο 3%, γεγονός που αποδόθηκε εν μέρει και στις πληροφορίες περί κινήσεων στο επιτελείο Τραμπ για εκτόνωση της σύγκρουσης με την Κίνα.
Αναμένεται αποκλιμάκωση της διαμάχης με την Κίνα
Όπως μετέδωσε αποκλειστικά το Bloomberg, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ είπε σε κλειστή συνάντηση με κορυφαίους επενδυτές ότι η εμπορική σύγκρουση με την Κίνα δεν είναι βιώσιμη και πως αναμένει αποκλιμάκωση. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Μπέσεντ πρόσθεσε πως δεν έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Πεκίνο αλλά είναι πιθανή η επίτευξη συμφωνίας. Η συνάντηση έγινε στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, σε εκδήλωση που διοργάνωσε η JPMorgan Chase.
«Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τον Πάουελ»
Παρέμβαση από την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ έκανε και η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, αναφερόμενη στο έτερο θερμό μέτωπο, εκείνο της σύγκρουσης του Ντόναλντ Τραμπ με τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ.
Απαντώντας σε ερώτηση του CNBC για το εάν ενδεχόμενη αποπομπή του Πάουελ συνιστά απειλή για τις αγορές, η Λαγκάρντ απάντησε: «Ελπίζω πραγματικά πως όχι… Ελπίζω ότι δεν πρόκειται για έναν υπαρκτό κίνδυνο».
«Και οι δύο έχουμε συνηθίσει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στην πολιτική πίεση» πρόσθεσε αναφερόμενη στον Πάουελ, για τον οποίο είπε: «Τρέφω μεγάλο σεβασμό για τη δουλειά που κάνει, για την αφοσίωσή του και για το γεγονός ότι είναι όσο το δυνατόν πιο επιμελής και πειθαρχημένος στην εκπλήρωση της εντολής του. Για εκείνον, όπως και για μένα, η εντολή αποτελεί τον οδηγό μας. Οφείλουμε να εκπληρώσουμε την αποστολή μας».
Στην ίδια συνέντευξη η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε πως η ΕΚΤ βρίσκεται κοντά στην επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό, γεγονός που αναπτέρωσε τις προσδοκίες για περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων και έδωσε ώθηση στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.
Υψηλού ρίσκου το διπλό μέτωπο Τραμπ
Το διπλό μέτωπο Τραμπ πάντως, τόσο με την Κίνα όσο και με τον Πάουελ, θεωρείται πηγή υψηλότατου ρίσκου από τους μεγάλους fund managers, που αντιμετωπίζουν πια πολύ επιφυλακτικά τις αμερικανικές αγορές.
Ο επικεφαλής διαχείρισης κεφαλαίων της Societe Generale Αλέν Μποκόμπζα προειδοποίησε χθες ότι η τρέχουσα αστάθεια στις αγορές είναι μόνον η αρχή και οι αναταράξεις μπορεί να διαρκέσουν χρόνια.
Ο Μποκόμπζα τόνισε στο Bloomberg πως ενδεχόμενη επίθεση στην ανεξαρτησία της Fed μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη αναταραχή και να ανεβάσει την τιμολόγηση κινδύνου για τα αμερικανικά assets. «Μια τέτοια επίθεση μπορεί να γίνει game changer», είπε χαρακτηριστικά, «και δεν βρισκόμαστε μακριά από αυτό το σημείο».