Δέκα ώρες μετά την έλευση του νέου χρόνου η Γκαζπρόμ, κατόπιν προεδρικής εντολής, έκλεισε τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου προς την Ουκρανία. Η απόφαση του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού να χρησιμοποιήσει το έσχατο μέτρο, κάτι που είχε πράξει ακριβώς πριν από τρία χρόνια, ήλθε ύστερα από το ναυάγιο στο οποίο κατέληξαν οι διαπραγματεύσεις με την ουκρανική εταιρεία Ναφτογκάζ.
Η ρωσική πλευρά υποστηρίζει πως μέχρι την τελευταία στιγμή ανέμενε τελική απάντηση από το Κίεβο, κάτι που ουδέποτε έγινε, με την ουκρανική αντιπροσωπεία να μην επιδεικνύει ίχνος σοβαρότητας. Από την πρώτη πρωτεύουσα στην ιστορία του ρωσικού κράτους, το Κίεβο, αντιπροσωπεία του ΥΠΕΞ την προσεχή Τετάρτη ετοιμάζεται να επισκεφθεί χώρες της Ε. Ε., με σκοπό να τις ενημερώσει για το πρόβλημα που ανέκυψε στο ζήτημα του φυσικού αερίου.
Η πρόθεση αυτή προκάλεσε τον εκνευρισμό της Μόσχας, καθώς όπως ανέφεραν κύκλοι του ρωσικού υπουργείου Ενέργειας, είναι πρωτοφανές μια χώρα να διαμαρτύρεται επειδή της έκοψαν το φυσικό αέριο, τη στιγμή που η ίδια εδώ και χρόνια «ξεχνάει» να πληρώσει τις οφειλές της οι οποίες έχουν φτάσει τα $ 2 δισ. και ταυτόχρονα να αρνείται να υπογράψει το νέο της συμβόλαιο. Η ίδια πηγή αναρωτήθηκε σε ποια καπιταλιστική κοινωνία θα προξενούσε εντύπωση αν μια επιχείρηση ηλεκτρισμού έκοβε το ρεύμα σε μια επιχείρηση ή σε μια οικία επειδή αυτή αρνιόταν να πληρώσει τον λογαριασμό. Στην περίπτωση μάλιστα της Ουκρανίας, το παράδοξο είναι ότι την τελευταία τριετία πέρασαν πολλά χρήματα από τα ταμεία της χώρας, ενώ η άρνηση να εξοφλήσει τα χρέη της έχει λάβει πλέον και ιδεολογική μορφή.
Σε όσους υποστηρίζουν πως η κίνηση αυτή της Γκαζπρόμ κρύβει και πολιτικές σκοπιμότητες του Κρεμλίνου, πηγή του ρωσικού ΥΠΕΞ κάνει λόγο για «μανία καταδίωξης», υπενθυμίζοντας πως ακόμα σκληρότερη πολιτική ακολούθησε πρόσφατα η Μόσχα και στην περίπτωση της Λευκορωσίας, χώρας που αποτελεί τον πιο στενό σύμμαχο της Ρωσίας στον κόσμο. Το βλέμμα της Μόσχας αυτή τη στιγμή είναι στραμμένο στην Ουκρανία, για να διαπιστώσει αν θα επιχειρήσει να κλέψει το φυσικό αέριο που διέρχεται από το έδαφος και κατευθύνεται προς τις ευρωπαϊκές χώρες. Για τον λόγο αυτό, ο Pώσος πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε την Ουκρανία να μη διανοηθεί να επαναλάβει την κακή συνήθεια να κλέβει φυσικό αέριο, γιατί οι συνέπειες θα είναι ιδιαίτερα σκληρές. Επειδή ο φόβος παραμονεύει, ο εκπρόσωπος Τύπου της Γκαζπρόμ, Σεργκέι Κουπριάνοφ, ανακοίνωσε πως η εταιρεία θα αυξήσει κατά 20 εκατ. κ. μ. την προμήθεια φυσικού αερίου με σκοπό την ικανοποίηση των αυξημένων αναγκών των Ευρωπαίων καταναλωτών.
Μιλώντας για την «ταμπακιέρα», την τιμή δηλαδή του φυσικού αερίου, ο Πούτιν υποστήριξε πως τα 250 δολ. ανά 1.000 κ. μ. που πρότεινε η Γκαζπρόμ είναι προνομιακή τιμή. Και πρόσθεσε πως από αυτή τη χρονιά οι χώρες της Κεντρικής Ασίας θα πωλούν στη Ρωσία το φυσικό αέριο με τιμές αγοράς ($340 ανά 1.000 κ. μ.). Αυτό σημαίνει πως αν οι τιμές τράνζιτ προστεθούν και αυξηθούν (όπως επιθυμεί η Ναφτογκάζ), τότε η τιμή που θα αγοράζει η Ουκρανία το φυσικό αέριο θα φτάσει τα $380. Η αναβλητικότητα της Ουκρανίας και το εκνευριστικό παζάρι φαίνεται πως θα έχει χειρότερα αποτελέσματα γι’ αυτήν.
Με χθεσινή του δήλωση στο τηλεοπτικό κανάλι Βέστι, ο πρόεδρος του Δ. Σ. της Γκαζπρόμ, εμφανώς εκνευρισμένος, ανακοίνωσε πως η εταιρεία αυτόν τον μήνα θα πουλάει το φυσικό αέριο στην Ουκρανία έναντι $418 ανά 1.000 κ. μ.! Μπορεί τα σύννεφα να φαίνονται γκρίζα γύρω από το πρόβλημα που αφορά όλη την Ευρώπη, ωστόσο ακόμα και οι πιο απαισιόδοξοι συμφωνούν πως σύντομα το ζήτημα θα λήξει καθώς η Ουκρανία δεν έχει άλλη επιλογή.
(Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 03/01/2009)