Η εισαγωγή ταμειακών μηχανών και
ολοκληρωμένων συστημάτων εισροών- εκροών ποσοτήτων καυσίμων στα πρατήρια έχει
ήδη θεσμοθετηθεί με τον Ν. 3784/2009 σε εφαρμογή μέτρων που πρότεινε η Επιτροπή
Ανταγωνισμού για το λιανεμπόριο πετρελαιοειδών, με έναρξη εφαρμογής τον
Φεβρουάριο του 2010, ύστερα από εξάμηνο προσαρμογής και διευκρίνισης
προδιαγραφών. Σήμερα το κράτος αδυνατεί να ελέγξει αν ένας πρατηριούχος πώλησε
όση βενζίνη παρέλαβε και όχι περισσότερη λόγω νοθείας, ή λιγότερη λόγω
φοροδιαφυγής, γιατί τα στοιχεία αυτά δεν διασταυρώνονται. Και αυτό επειδή οι
πρατηριούχοι (α) δεν διαθέτουν ολοκληρωμένα συστήματα εισροών εκροών και (β)
δεν τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας (δηλαδή εσόδων εξόδων) αλλά βιβλίο αγορών (Α΄
κατηγορίας).
Επομένως, απουσιάζει και ο αριθμός ημερησίου
δελτίου «Ζ» που βγαίνει από την ταμειακή μηχανή. Επιδίωξη των πρατηριούχων ήταν
και είναι να διατηρήσουν τον τεκμαρτό προσδιορισμό των καθαρών κερδών (κατ΄
αναλογία προς τη ρύθμιση για τα ταξί), ο οποίος δεν συνάδει προς τη χρήση
ταμειακών, καθώς οι αποδείξεις που εκδίδουν δεν συνιστούν φορολογικό στοιχείο
προσδιορισμού του εισοδήματος αναφορικά με το καύσιμο που πωλήθηκε.
Τα συστήματα εισροών- εκροών θα πρέπει να είναι
συνδεδεμένα με τις αντλίες καυσίμων καθώς και με τις ταμειακές ώστε να
επιτυγχάνεται ο έλεγχος των πρατηριούχων, των εταιρειών εμπορίας και των
βυτιοφορέων και έτσι να περιορίζεται το παράνομο εμπόριο, να αποθαρρύνεται η
φοροδιαφυγή και να διευκολύνεται η διενέργεια επαληθεύσεων. Με τον τρόπο αυτόν
δεν θα μπαίνει και θα βγαίνει σταγόνα χωρίς (φορολογικό) παραστατικό, με
αποτέλεσμα και η φορολόγηση να είναι πλέον ακριβής και να καταπολεμάται η
λαθρεμπορία, καθώς οι όγκοι θα καταμετρούνται, αναδεικνύοντας τυχόν παράνομες ή
αδήλωτες δεξαμενές καυσίμων. Χωρίς τις δύο αυτές προϋποθέσεις οι ταμειακές θα
είναι ένα απλό εκτυπωτικό μηχάνημα που θα αποτυπώνει το τι πλήρωσε ο
καταναλωτής, αλλά δεν θα αθροίζει, π.χ., τα ποσά και κυρίως τους όγκους
βενζίνης που πώλησε ο πρατηριούχος, οι οποίοι θα πρέπει να ισούνται με τους
όγκους που παρήγγειλε και παρέλαβε, συν/πλην μία απώλεια λόγω θερμοκρασιών κτλ.
Αν όμως η ταμειακή αποτελέσει ηλεκτρονικό φορολογικό μηχανισμό υπό την έννοια
της νομοθεσίας, τότε αναπόφευκτα οι πρατηριούχοι θα αλλάξουν τα βιβλία τους σε
Β΄ κατηγορίας.
Αυτός είναι ο δύσκολος αλλά ορθός δρόμος για την
εύρυθμη λειτουργία ενός σημαντικού οικονομικού κλάδου αλλά και την αποκατάσταση
της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στον κλάδο αυτόν, που οι ίδιοι οι εκπρόσωποί
του υποστηρίζουν ότι αμαυρώνεται από τις παράνομες πρακτικές μεμονωμένων περιπτώσεων.
Στόχος μας στο υπουργείο Ανάπτυξης ήταν η
ολοκλήρωση των προδιαγραφών του συστήματος εισροών- εκροών ακόμη και με
συνοπτική κλειστή διαγωνιστική διαδικασία (επιτρεπόμενη κοινοτικά), ώστε το
2010 οι πρατηριούχοι να έμπαιναν σταδιακά στο σύστημα: το χρονοδιάγραμμα
εφαρμογής, οι διαδικασίες, οι όροι και οι προϋποθέσεις της εγκατάστασης για το
κάθε είδος καυσίμου κτλ. ορίζονται με Υπουργική Απόφαση, επομένως η κυβέρνηση
έχει κάθε ευχέρεια για χειρισμούς. Μπορεί δε να ξεκινήσει την εφαρμογή στα
μεγάλα πρατήρια ή να θέσει πληθυσμιακά κριτήρια. Όσο για το ποιος αναλαμβάνει
το κόστος των συστημάτων, λύσεις υπάρχουν είτε με επιδότηση από το ΕΣΠΑ, όπως
γίνεται για άλλες ΜΜΕ, ή με φορολογικές ελαφρύνσεις για απόκτηση-απόσβεση
εγκαταστάσεων και μηχανημάτων ή με επιμερισμό του κόστους μεταξύ πρατηριούχων
και εταιρειών εμπορίας στο πλαίσιο των μεταξύ τους συμβάσεων. Όλα τα τεχνικά
θέματα στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι λυμένα. Το ζήτημα είναι η βούληση από πλευράς
της πολιτείας και του κλάδου να βάλει τάξη. Τίποτε δεν φαντάζει πιο περίπλοκο
από το πρόβλημα που δεν θέλουμε να λύσουμε. Πώς λοιπόν θα εφαρμόσει η κυβέρνηση
την επιβολή των ταμειακών μηχανών; Στην ουσία ή στον τύπο; Αναμένουμε.
Ο Κ. Μουσουρούλης είναι βουλευτής
Χίου, πρώην ΓΓ υπουργείου Ανάπτυξης.
(από την εφημερίδα «Το Βήμα», 19/1/2010)