Την καλύτερη δυνατή συμφωνία πέτυχαν να κλείσουν το 2009 οι πετρελαϊκοί κολοσσοί BP και Exxon Mobil, όταν συνήψαν με την κυβέρνηση του Ιράκ τα μεγαλύτερα συμβόλαια άντλησης πετρελαίου που έχουν υπογραφεί από το 2003 και την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν. Θα περάσει πολύς καιρός μέχρις ότου μπορέσουν οι πετρελαϊκές εταιρείες να επιτύχουν κάτι καλύτερο.
Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις βουλευτικές εκλογές ενδέχεται να μην μπορεί να εκχωρήσει νέα συμβόλαια πετρελαίου. Αυτή είναι η υπόθεση του Σάμιουελ Τσισζούκ, αναλυτή της IHS Global Insight στο Λονδίνο, που προβλέπει πως η ιρακινή κυβέρνηση θα τιμήσει τα 10 συμβόλαια τεχνικών υπηρεσιών τα οποία απέσπασαν η Exxon, η ΒΡ και 20 ακόμη εταιρείες. «Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν θα υπάρξει ισχυρός συνασπισμός, και επομένως μπορεί να χρειαστεί καιρός για να δράσει ενωμένη η επόμενη κυβέρνηση», τόνισε σχετικά ο κ. Τσισζούκ σε τηλεφωνική του συνέντευξη. Οι πετρελαϊκές εταιρείες της Δύσης δεν είχαν πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές του νοτίου Ιράκ από το 1972, οπότε η κυβέρνηση εθνικοποίησε την παραγωγή και μαζί με αυτήν όσα δικαιώματα είχε παλαιότερα εκχωρήσει σε εταιρείες όπως η ΒΡ, η Royal Dutch Shell Plc και η Exxon. Σύμφωνα με τον υπουργό Πετρελαίου, Χουσαΐν αλ Σαχριστανί, τα συμβόλαια που κατακυρώθηκαν σε δύο δημοπρασίες θα κοστίσουν στις εταιρείες συνολικά περί τα 100 δισ. δολάρια για την ανάπτυξη αποθηκευτικών δεξαμενών. Το Ιράκ, που διαθέτει τα τρίτα στον κόσμο αποθέματα πετρελαίου, θα κερδίζει περί τα 200 δισ. δολάρια ετησίως. Ομιλος πετρελαϊκών εταιρειών του οποίου ηγείται η ΒΡ θα λαμβάνει δύο δισ. δολάρια ετησίως για την ανάπτυξη της πετρελαιοπηγής στη Ρουμάιλα. Ενας άλλος όμιλος, του οποίου ηγείται η Shell, θα λαμβάνει 913 εκατ. δολάρια και ένας τρίτος, του οποίου ηγείται η Exxon, η μεγαλύτερη πετρελαϊκή της Αμερικής, 1,6 δισ. δολάρια ετησίως. Τα ποσά αυτά υπολογίστηκαν βάσει των προμηθειών που έχουν συμφωνηθεί ανά βαρέλι και της εκτίμησης για το ανώτατο όριο παραγωγής.
Τυχόν αλλαγή κυβέρνησης δεν πρόκειται να επηρεάσει τα συμβόλαια που συνήφθησαν πέρυσι, σύμφωνα με τον Ιρακινό υπουργό Πετρελαίου. Η μοναδική περιοχή στην οποία οι εταιρείες θα συμμετέχουν περισσότερο από την απλή παροχή υπηρεσιών είναι το βόρειο Ιράκ. Εταιρείες όπως η νορβηγική DNO International ASA αντλούν πετρέλαιο στην ημιαυτόνομη περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν, στο πλαίσιο συμφωνιών για τον καταμερισμό της παραγωγής, τις οποίες όμως δεν αναγνωρίζει η κεντρική κυβέρνηση της χώρας. Και σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Μπέντερ, αναλυτή Μέσης Ανατολής στον όμιλο Eurasia στην Ουάσιγκτον, τυχόν δυσκολίες στον σχηματισμό κυβέρνησης θα έχουν αποτέλεσμα να καθυστερούν οι επενδύσεις στον πετρελαϊκό κλάδο.
Σύμφωνα με δύο αξιωματούχους πετρελαϊκών που έκλεισαν τα εν λόγω συμβόλαια πέρυσι, η σύναψη συμβολαίων για τον εντοπισμό άγνωστων και ανεκμετάλλευτων αποθεμάτων πετρελαίου υπό πιο ευνοϊκούς όρους αποτελεί μακροπρόθεσμο στόχο όσων εταιρειών δραστηριοποιούνται στο Ιράκ.