Η Ελλάδα εξασφάλισε ένα πακέτο σωτηρίας 110 δισ. και δέσμευση από την ΕΚΤ να αγοράζει τα κρατικά της ομόλογα ασχέτως διαβάθμισης. Τα μέτρα αυτά στοχεύουν να δώσουν στη χώρα μας χρόνο να διορθώσει χρόνια στραβά στον τρόπο που διαχειρίζεται τα κοινά. Ομως η αιτία που πάρθηκαν τα μέτρα είναι λιγότερο το ενδιαφέρον των συνεταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τον τρόπο που κακοδιοικούμαστε και περισσότερο ο φόβος μήπως μια πτώχευσή μας προκαλέσει αλληλουχία γεγονότων που θα μπορούσαν να κλονίσουν των Ευρωπαϊκή Νομισματική Ενωση. Αναγνωρίζοντας ότι και άλλα ευρωπαϊκά κράτη που χρησιμοποιούν το ευρώ, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, θα μπορούσαν να συμπαρασυρθούν, η Ευρωπαϊκή Ενωση, παράλληλα με τη στήριξη της Ελλάδας, έφτιαξε ένα μεγαλύτερο δίχτυ ασφαλείας 750 δισ. Εάν δεν υπήρχε ο φόβος ότι θα πάρουμε κι άλλους μαζί μας, οι πιθανότητες είναι ότι θα μας αφήνανε στην τύχη μας. Το ενδεχόμενο αυτό δεν έχει εκλείψει. Το σοκ που προκάλεσε η ελληνική κρίση ανάγκασε την Ευρώπη να αντικρίσει με σοβαρότητα την πραγματικότητα, δηλαδή ότι δεν μπορείς να έχεις ένα κοινό νόμισμα δίχως κοινή οικονομική πολιτική, τουλάχιστον στα βασικά. Και επιπλέον, ότι δεν μπορείς να αφήσεις την τήρηση της κοινής οικονομικής πολιτικής στην καλή θέληση του κάθε κράτους. Ετσι μπαίνουν κανόνες και μηχανισμοί για να σωθεί το ευρώ και να αποφευχθούν επαναλήψεις της κρίσης.
Ηδη οι χώρες με προβλήματα έχουν προχωρήσει μόνες τους σε διορθωτικά μέτρα, δείχνοντας ότι έχουν καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η Ιρλανδία από πολύ νωρίς έκανε τις σωστές κινήσεις και ήδη βγαίνει από τα χειρότερα. Στη Πορτογαλία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση έδωσαν τα χέρια και παίρνουν μέτρα χωρίς εξωτερική επιβολή και στον ίδιο δρόμο προχωρεί η Ισπανία. Καμία από τις χώρες αυτές του ευρώ και άλλες, πιθανώς όπως η Ιταλία και το Βέλγιο δεν μπορούν να συγκριθούν με την Ελλάδα. Τα προβλήματά τους είναι πολύ πιο περιορισμένα και οι πιθανότητες είναι ότι θα τα ξεπεράσουν και μάλιστα δίχως να κάνουν χρήση των διευκολύνσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΕΚΤ. Οι χώρες αυτές άλλωστε παράγουν και εξάγουν και το εξωτερικό χρέος τους είναι διαχειρίσιμο.
Είναι λοιπόν σχεδόν σίγουρο ότι σε ένα ή δύο χρόνια οι σύντροφοί μας στη δυστυχία θα έχουν εξυγιανθεί και, αν δεν το έχουμε κάνει κι εμείς, θα βρεθούμε το μόνο προβληματικό κράτος στη Ζώνη του Ευρώ. Στο μεταξύ, ένα μεγάλο μέρος του χρέους μας, που τώρα είναι στα χέρια ευρωπαϊκών τραπεζών και άλλων ιδρυμάτων, θα έχει μετατοπιστεί στην ΕΚΤ ή αναληφθεί από το πακέτο στήριξης. Ετσι η πίεση των μεγάλων τραπεζών, που τώρα έχουν ελληνικά ομόλογα στο πορτφόλιο τους, επάνω στις κυβερνήσεις τους, θα έχει ελαττωθεί πολύ γιατί θα τα έχουν ξεφορτωθεί σε απρόσωπα διεθνή ιδρύματα.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, πρέπει να φτιάξουμε τα του οίκου μας, παίρνοντας αμέσως τα διορθωτικά μέτρα που χρειάζονται και που τα ξέρουμε πολύ καλά ποια είναι, άσχετα από το πολιτικό κόστος. Ο δρόμος για την εξυγίανση θα είναι μακρύς και δύσκολος, αλλά για να δουλέψει το πακέτο στήριξης, χρειάζεται να αποδεικνύουμε συνεχώς ότι κάνουμε έντιμα κι από τη μεριά μας αυτό που είναι στο χέρι μας. Αλλιώς την επόμενη φορά θα είμαστε τελείως μόνοι.
* Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ΟΤΕ.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή", 30/5/2010)