Η τελευταία εικοσαετία ήταν εξαιρετική για τις αεροπορικές μεταφορές. Η επιτάχυνση της παγκοσμιοποίησης αύξησε την ανάγκη τόσο για μετακινήσεις στελεχών επιχειρήσεων, των οποίων οι θυγατρικές και οι μονάδες παραγωγής διασκορπίζονται ανά την υφήλιο, όσο και για μεταφορές εμπορευμάτων, που σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται να γίνουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα από τον τόπο παραγωγής στον τόπο κατανάλωσης. Πλην όμως οι αεροπορικές πτήσεις έχουν μεγάλη συμμετοχή στο λεγόμενο «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Οι αεροπορικές εταιρείες ισχυρίζονται ότι το διοξείδιο του άνθρακα που εκπέμπουν τα αεροσκάφη αντιπροσωπεύει μόνο το 3% του συνολικών εκπομπών του ρύπου. Το πρόβλημα είναι όμως ότι η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα σε ύψος 8-13.000
μέτρα πάνω από τη γη επηρεάζει το κλίμα σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από όσο η εκπομπή στην επιφάνεια του εδάφους. Αλλωστε δεν είναι μόνο τα καυσαέρια αλλά και οι λωρίδες υδρατμών που, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, συμβάλλουν στα αρνητικά κλιματικά φαινόμενα.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισε ότι από το 2012 και μετά οι αεροπορικές εταιρείες θα είναι υποχρεωμένες να αγοράζουν πιστοποιητικά εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για κάθε τόνο καυσαερίων που εκπέμπουν τα αεροπλάνα τους. Στην αρχή αυτά τα «δικαιώματα» θα τους παραχωρηθούν δωρεάν, για κάθε πρόσθετη εκπομπή όμως θα πρέπει να τα αγοράζουν στα «χρηματιστήρια ρύπων» που έχουν δημιουργηθεί στις μεγαλύτερες βιομηχανικές χώρες. Ολα αυτά όμως στην πράξη σημαίνουν επιβάρυνση του κόστους. Η Lufthansa υπολογίζει το επιπλέον κόστος με σημερινές τιμές στα 350 εκατ. ευρώ ετησίως, το οποίο θα επιβαρύνει την τιμή των εισιτηρίων από 3 ευρώ για τις ευρωπαϊκές πτήσεις ως και 40 ευρώ για τις διηπειρωτικές.
Αυτές οι νέες συνθήκες οδηγούν τους κατασκευαστές των αεροσκαφών, κυρίως τους δύο γίγαντες του τομέα Βoeing και Αirbus, να ασχοληθούν σοβαρά με τη δραστική μείωση της κατανάλωσης καυσίμων των αεροπλάνων τους. Για να πετύχει τον εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο, η αεροπορική βιομηχανία αντιγράφει τις μεθόδους της αυτοκινητοβιομηχανίας! Αυτό αποτελεί μια μικρή «επανάσταση» στον τρόπο σκέψης μιας βιομηχανίας που θεωρούσε ότι αυτή αποτελεί το πεδίο αναφοράς στις μεθόδους παραγωγής αλλά και στις τεχνολογικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά τα μεταφορικά μέσα εν γένει.
Πριν από λίγες βδομάδες η Βoeing παρουσίασε το δικό της... Ρrius- κατά το πασίγνωστο υβριδικό μοντέλο της Τoyota- με τον ενδιαφέροντα κωδικό Sugar (Subsonic Ultra Green Αircraft Research). Το αεροσκάφος αυτό θα στηριχθεί σε έναν ρηξικέλευθο σχεδιασμό των φτερών του ώστε να έχει λιγότερες τριβές και θα κινείται με ελικοφόρους υβριδικούς κινητήρες! Η εταιρεία φιλοδοξεί να εξοικονομεί το... 70% των καυσίμων που καταναλώνει σήμερα. Και οι αναλυτές θεωρούν ότι υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες επιτυχίας αυτής της ιδέας! Πάντως αν η μείωση των ρύπων και εν γένει η οικονομία καυσίμου είναι το ζητούμενο, θα μπορούσαν να πάρουν οι ενδιαφερόμενοι και άλλες πρωτοβουλίες, πολύ πιο απλές. Μόνο στους ειδικούς είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι μια σημαντική πηγή μόλυνσης στην περιοχή των αεροδρομίων είναι οι τροχοδρομήσεις και το παρκάρισμα σε αναμονή (stand-by) των αεροσκαφών. Ενα παρκαρισμένο αεροπλάνο χρειάζεται τη λειτουργία ενός βοηθητικού κινητήρα για την παραγωγή ρεύματος για τον κλιματισμό του, καθώς και για την επανεκκίνηση των κυρίως κινητήρων.
Oι Αρχές του αεροδρομίου της Ζυρίχης υπολόγισαν ότι περίπου 20% των τοξικών αερίων προέρχονται από αυτούς τους βοηθητικούς κινητήρες!
Στόχος εδώ είναι να εγκαταστήσουν τα αεροδρόμια παροχές ρεύματος ανάλογης ισχύος, ώστε να μη χρειάζεται η λειτουργία των κινητήρων. Αλλά και η τροχοδρόμηση δημιουργεί τόνους καυσαερίων, μιας και ως γνωστόν οι κινητήρες αεριοπροώθησης δεν διαθέτουν καταλύτες! Στο αεροδρόμιο του Ντίσελντορφ δοκιμάζουν για αυτόν τον λόγο ηλεκτροκίνητα τρακτέρ που θα ρυμουλκούν το αεροπλάνο από και προς τους διάδρομους απογείωσης και προσγείωσης. Εξοικονομήσεις μπορούν να γίνουν επίσης σε μικρότερα μεγέθη. Οπως τονίζει ο υπεύθυνος τεχνικός της Lufthansa
Γιούργκεν Σταρκ, αν αντικατασταθούν τα καροτσάκια καμπίνας για τρόφιμα και ποτά (trolley) με άλλα που ζυγίζουν 10 κιλά λιγότερο, θα εξοικονομούνταν 10 εκατ. λίτρα καυσίμων ετησίως!
(από την εφημερίδα "Το Βήμα", 18/9/2010)