Ενα βήμα πιο κοντά στην πραγματοποίηση επανδρωμένων πτήσεων στον πλανήτη Αρη, σε χρόνο-ρεκόρ που δεν θα ξεπερνά τις 39 ημέρες. Αυτό υποστηρίζει ότι πραγματοποίησε η αμερικανική Αd Astra, ολοκληρώνοντας με επιτυχία πριν από λίγες ημέρες τα επίγεια πειράματα του Vasimr (Variable Specific Impulse Magnetoplasma Rocket, Κινητήρα Μαγνητοπλάσματος Μεταβλητής Ειδικής Ωσης), του «υπερκινητήρα» που αναπτύσσει εδώ και πέντε χρόνια και ο οποίος εξασφαλίζει τουλάχιστον τετραπλάσιες ταχύτητες από τους πυραύλους χημικών καυσίμων. Πειράματα τα οποία απέδειξαν πως ο κινητήρας λειτουργεί βάσει των προδιαγραφών που προβλέπουν ανεξάρτητες αρχές, όπως η ΝΑSΑ, με συνέπεια η εταιρεία να ξεκινήσει σε λίγους μήνες να κατασκευάζει το πρώτο μοντέλο που από το 2014 θα δοκιμάσει σε πραγματικές συνθήκες στο Διάστημα.
Σύμφωνα με την Αd Astra, άλλωστε, ο Vasimr συνιστά μία από τις λίγες εφικτές επιλογές που διαθέτει σήμερα ο άνθρωπος για να εξερευνήσει τον Κόκκινο Πλανήτη, αφού θα μειώσει δραστικά τον χρόνο που θα διαρκέσει ένα τέτοιο ταξίδι - τη στιγμή που μία επανδρωμένη αποστολή με ένα σκάφος με συμβατικούς πυραύλους θα χρειαζόταν περίπου 260 ημέρες για να φτάσει στον Αρη. Ετσι, οι αστροναύτες δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις βιολογικές παρενέργειες που συνεπάγεται η πολυήμερη παραμονή στο Διάστημα, όπως τη μυϊκή ατροφία που προκαλεί η έλλειψη βαρύτητας, ή τις βλάβες από την έκθεση στη γαλαξιακή ακτινοβολία. Αλλά και την ψυχολογική πίεση από τον εννεάμηνο εγκλεισμό τους στο σκάφος.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του «υπερκινητήρα» είναι ότι προσδίδει μικρή αλλά σταθερή επιτάχυνση η οποία, σε συνθήκες απόλυτου κενού, σημαίνει πως ένα διαστημόπλοιο θα κερδίζει διαρκώς ταχύτητα, αγγίζοντας έως και τα 200.000 χλμ. /ώρα. Βέβαια, οποιοδήποτε σκάφος με την τεχνολογία της Αd Astra δεν θα μπορούσε ποτέ να απογειωθεί από το έδαφος - για να βρεθεί έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα, θα χρειαζόταν να χρησιμοποιηθούν συμβατικοί εκτοξευτήρες. Θέτοντας όμως σε λειτουργία τον Vasimr στο Διάστημα, ο κινητήρας θα θερμαίνει μέσω ραδιοκυμάτων το καύσιμό του (συνήθως αέριο αργό ή υδρογόνο) σε θερμοκρασίες αρκετών εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου, ώστε να το μετατρέψει σε πλάσμα - σε ένα μείγμα δηλαδή όπου οι πυρήνες του αερίου και τα ηλεκτρόνιά του θα βρίσκονται πλέον σε ελεύθερη μορφή. Ετσι, ώστε, στη συνέχεια, πανίσχυροι ηλεκτρομαγνητικές να εκτινάσσουν το πλάσμα από το ουραίο τμήμα του διαστημοπλοίου, ωθώντας το σκάφος προς τα εμπρός.
Εκτός από τις απαραίτητες δοκιμές, ο πρώτος Vasimr που θα βρεθεί στο Διάστημα θα έχει και πρακτική χρησιμότητα, αφού θα ενσωματωθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για να διορθώνει το ύψος της τροχιάς του, το οποίο μειώνεται λόγω της ατμοσφαιρικής τριβής. Αν δεν υπάρξει κάποιο απρόοπτο, η αμερικανική εταιρεία σχεδιάζει έπειτα να συνεργαστεί με δημόσιους φορείς και ιδιωτικές επιχειρήσεις για τη δημιουργία ρομποτικών σκαφών τα οποία θα αναλαμβάνουν την επιδιόρθωση δορυφόρων ή την απομάκρυνση των «διαστημικών σκουπιδιών» που κατακλύζουν την περιοχή έξω από την ατμόσφαιρα του πλανήτη μας. Επίσης, η ΝΑSΑ έχει ζητήσει από την αμερικανική εταιρεία να εκπονήσει μελέτη για την κατασκευή μιας μη επανδρωμένης φορτηγίδας με τον Vasimr, που θα μπορεί να μεταφέρει εξοπλισμό και εφόδια στη Σελήνη.
Ανεξάρτητα από το αν γίνουν πραγματικότητα όλα ή μερικά από τα παραπάνω σενάρια, η εταιρεία παραδέχεται πως θα πρέπει πρώτα να χρησιμοποιήσει τον Vasimr σε κάποιες λιγότερο απαιτητικές αποστολές, πριν κατασκευάσει ένα διαστημόπλοιο που θα μεταφέρει αστροναύτες στον Αρη. Και ο λόγος δεν είναι μόνο ότι χρειάζεται να αποκτήσει την απαραίτητη τεχνογνωσία: για τη… μικρή απόσταση μιας πτήσης ακόμη και στη Σελήνη, ο Vasimr θα καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες από το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγουν ηλιακές κυψέλες. Για μακρινότερο ταξίδια, αντίθετα, θα χρειαστεί πολύ περισσότερη ενέργεια, την οποία μόνον ένας μικρός πυρηνικός αντιδραστήρας μπορεί να παράσχει.
Το γεγονός όμως ότι ελάχιστες φορές έχουν χρησιμοποιηθεί πυρηνικοί αντιδραστήρες στο Διάστημα -η ΝΑSΑ εκτόξευσε το πρώτο και μοναδικό ανάλογο σκάφος το 1965- σημαίνει πως η Ad Astra ίσως βρεθεί στην πορεία αντιμέτωπη με αρκετά τεχνικά προβλήματα. Ετσι, αποφεύγει να δεσμευτεί για το πότε θα μπορούσε να είναι έτοιμο το πρώτο σκάφος για τον Κόκκινο Πλανήτη, διαβεβαιώνοντας πάντως πως ο αντιδραστήρας δεν θα μπορεί να προκαλέσει ραδιενεργό μόλυνση ακόμη και σε περίπτωση ατυχήματος.
Η επιβίωση στο Διάστημα εξαρτάται από την ταχύτητα του διαστημοπλοίου
Παρόλο που η Αd Astra μετρά μία πενταετία ζωής, στην πραγματικότητα ο ιδρυτής της Franklin Chang Diaz ασχολείται με την ιδέα του «υπερκινητήρα» πλάσματος ήδη από το 1977, όταν ολοκλήρωνε το διδακτορικό του στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, στην τεχνολογία της ελεγχόμενης πυρηνικής σύντηξης. Αλλωστε, τα επόμενα χρόνια ο Diaz γνώρισε από πρώτο χέρι τις κακουχίες τις οποίες υφίσταται ο άνθρωπος στο Διάστημα, αφού το 1980 έγινε δεκτός ως αστροναύτης από τη NASA και συμμετείχε σε επτά επανδρωμένες αποστολές έως ότου, το 2005, να αποσυρθεί από την ενεργό δράση. Οπως δήλωνε σε συνέντευξή του στο περιοδικό Technology Review πριν από λίγο καιρό, η καριέρα του τον έπεισε ότι όσο πιο μεγάλες είναι οι ταχύτητες που αναπτύσσει ένα διαστημόπλοιο, τόσο περισσότερες είναι και οι πιθανότητες επιβίωσης του πληρώματός του.
Αρχικά πάντως η υποστήριξη της NASA στην Ad Astra ήταν μάλλον μικρή, καθώς η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ήταν επικεντρωμένη στην κατασκευή των πυραύλων και των διαστημικών σκαφών με τα οποία, στο πλαίσιο του προγράμματος Αστερισμός, ο άνθρωπος θα επέστρεφε στη Σελήνη μέχρι το 2020. Η ακύρωση ωστόσο του προγράμματος και το δόγμα του νέου προέδρου Ομπάμα, το οποίο προβλέπει την αποστολή αστροναυτών στον Αρη μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030, έχει στρέψει το ενδιαφέρον (και ένα μέρος της χρηματοδότησης) σε κινητήρες προώθησης όπως ο Vasimr, που θα μπορούσαν να κάνουν πιο εύκολη την εξερεύνηση του Διαστήματος. Εξάλλου, ο νέος διευθυντής της NASA Charles Bolden έχει αναφερθεί αρκετές φορές στην τεχνολογία της Ad Astra, υποστηρίζοντας πως τέτοιες επαναστατικές πτητικές τεχνολογίες είναι απαραίτητες για να γίνει πραγματικότητα η ιδέα των διαπλανητικών ταξιδιών.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή", 4/12/2010)