Την εβδομάδα που πέρασε οι τιμές του Brent στο ICE
κρατήθηκαν για 3η συνεχόμενη εβδομάδα σταθερά πάνω από τα $100 το βαρέλι,
φθάνοντας μάλιστα στην τιμή ρεκόρ των $104,5 την περασμένη Τετάρτη (16/2),
τιμές οι οποίες σύμφωνα με στελέχη της διεθνούς πετρελαιαγοράς εμπεριέχουν ένα
υψηλό risk factor το οποίο οι περισσότεροι αναλυτές το τοποθετούν στα $8 με $10
δολάρια το βαρέλι, αποτέλεσμα της βίαιης ανατροπής των καθεστώτων στη Β. Αφρική
και της επικρεμάμενης απειλής διακοπής της τροφοδοσίας πετρελαίου και φυσικού
αερίου μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
Η συνεχιζόμενη όμως αναταραχή στην Βόρειο Αφρική, ιδιαίτερα
στη Λιβύη η οποία και αποτελεί πετρελαιοπαραγωγικό κράτος, μέλος του OPEC και
βασικού προμηθευτή πολλών Ευρωπαϊκών κρατών αλλά και της Β. Αμερικής,
δημιουργεί όπως είναι φυσικό νευρικότητα στις αγορές. Παρά το γεγονός ότι δεν
απειλείται άμεσα η παραγωγή πετρελαίου στη Λιβύη, η οποία με 1,9 εκατ. βαρέλια
παραγωγή την ημέρα που αντιστοιχεί μόλις στο 2,2% της παγκόσμιας παραγωγής, και
το καθεστώς του συνταγματάρχη Καντάφι να ελέγχει πολύ ποιο αποτελεσματικά την
κατάσταση απ’ ότι ο Μουμπάρακ στην Αίγυπτο, εν τούτοις οι ανησυχίες για
αποσταθεροποίηση είναι έντονες πράγμα το οποίο και αντανακλάται στην υψηλή μεταβλητότητα
των τιμών τις τελευταίες ημέρες. Και ασφαλώς η έκρυθμη κατάσταση στην Λιβύη,
όπου τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για δεκάδες νεκρούς διαδηλωτές, θα
πρέπει να θεωρηθεί σε σχέση με τα αιματηρά γεγονότα στο Μπαχρέιν και στην
Υεμένη. Το ερώτημα παραμένει για το εάν σήμερα είμεθα ενώπιον ενός γενικότερου,
βίαιου και υποκινούμενου ξεσηκωμού του Αραβικού κόσμου ή είμεθα μάρτυρες ενός
ακόμη επεισοδίου σε μία μακρόχρονη διαδικασία πολιτικού μετασχηματισμού, που
τώρα ουσιαστικά ξεκινάει, με απώτερο στόχο την φιλελευθεροποίηση των πολιτικών
καθεστώτων. Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται μια θερμή εβδομάδα στο μέτωπο των
τιμών οι οποίες μετά την αποκατάσταση της έννομης τάξης στην Αίγυπτο και της
μικρής, αλλά σιωπηλής, αύξησης της παραγωγής από πλευράς OPEC θα έπρεπε να
είχαν αρχίσει να υποχωρούν. Τώρα με τα γεγονότα στη Λιβύη και τον Κόλπο σε
αναβρασμό ο γεωπολιτικός κίνδυνος είναι πάλι στο προσκήνιο με τους traders να
προσδοκούν σε απρόσμενα υψηλά κέρδη μέσα στις επόμενες ημέρες.
Και ασφαλώς τα θεμελιώδη της αγοράς δεν βοηθούν σε μία
αποκλιμάκωση των τιμών βοηθούντος της συνεχιζόμενης υψηλής ζήτησης από την ΝΑ
Ασία και σταθερή κατανάλωση σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Ιδιαίτερα ενισχυτικό ρόλο
εξακολουθεί να παίζει η Κίνα όπου οι εισαγωγές αργού αυξήθηκαν κατά 27% τον
Ιανουάριο, για να διαμορφωθούν σε 12μηνη βάση στα 5,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα,
σ’ ένα από τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών. Επίσης το ύψος των διεθνών
αποθεμάτων (stocks) μειώθηκε σταθερά καθ’ όλο το 2010 κατά 220 εκατ. βαρέλια,
μειώνοντας την κάλυψη των αναγκών κατά 4 ολόκληρες ημέρες επιστρέφοντας έτσι
στα επίπεδα του 2008. Ενώ την ίδια περίοδο, δηλαδή το Β’ εξάμηνο του 2010, η
κατανάλωση αυξήθηκε κατά 2,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα με αντίστοιχη αύξηση της
παραγωγής μόνο κατά 900,00 βαρέλια την ημέρα.
Η κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή έρχεται σε μία
εξαιρετικά ευαίσθητη περίοδο, καθώς μετά τις επαναστάσεις στην Τυνησία και την
Αίγυπτο, σειρά δείχνουν να έχουν άλλα αραβικά δικτατορικά καθεστώτα, όπως αυτό
της Λιβύης. Με περίπου τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου να
προέρχονται από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, είναι προφανές ότι εκτεταμένες
αναταραχές και ανατροπές καθεστώτων θα εκτόξευαν στα ύψη την τιμή του «μαύρου
χρυσού». Ενδεικτική της ενίσχυσης των ανησυχιών για την κατάσταση στη Μέση
Ανατολή ήταν και η ενίσχυση της τιμής του χρυσού την περασμένη εβδομάδα στο
υψηλότερο επίπεδο του τελευταίου μήνα, τα 1.381,2 δολ./ουγκιά. Κέρδη κατέγραψε
και η τιμή του ασημιού, επιστρέφοντας πάνω από τα 30,5 δολάρια.
Τέλος, παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι η εξάπλωση των
αναταραχών από την Αίγυπτο στο Μπαχρέιν και τη Λιβύη διατηρεί ζωντανές τις
ανησυχίες για πιθανή διαταραχή της προσφοράς αργού από τη Μέση Ανατολή, κάτι που
έχει επιβαρύνει τις τιμές του πετρελαίου με ένα ασφάλιστρο κινδύνου 5%. Παρόλα
αυτά, αναλυτές που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters έκαναν λόγο για
αποκλιμάκωση των τιμών του Brent τους προσεχείς μήνες, θεωρώντας τα τρέχοντα
επίπεδα μη διατηρήσιμα. Προβλέπουν ότι η τιμή του Brent θα διαμορφωθεί κατά
μέσο όρο στα 92,50 δολ./βαρέλι για ολόκληρο το 2011, ενώ αυτή του WTI στα89,96
δολ./βαρέλι, τιμές που ενσωματώνουν πρόβλεψη για κλείσιμο της «ψαλίδας» μεταξύ
των δύο συμβολαίων που έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.
