Με την ολοκλήρωση της ερευνητικής γεώτρησης
στο Οικόπεδο 12, η Κύπρος ετοιμάζεται να προχωρήσει μέσα σε λίγα χρόνια και
στην εμπορική του αξιοποίηση, παράγοντας σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου.
Για την εξαγωγή του αερίου αυτού, σχεδιάζεται ένας σταθμός LNG
στο κυπριακό έδαφος,
από κοινού με τους Ισραηλινούς, ο οποίος θα αναλάβει να επεξεργαστεί όλες τις
ποσότητες που θα παράγουν και οι δύο πλευρές. Η εικόνα όμως δεν είναι τόσο
απλή.
Ο σταθμός αυτός αναμένεται να στοιχίσει περί
τα 10 δις δολάρια, ποσό υπερβολικά μεγάλο για να «αντέξουν» οι κυπριακές και
ισραηλινές εταιρείες από μόνες τους. Για τον λόγο αυτό, θεωρείται βέβαιη η
πρόσκληση ξένων ενεργειακών ομίλων, όπως της Ρωσίας ή των ΗΠΑ, ώστε να
αναλάβουν ένα σημαντικό μερίδιο στο έργο και να το χρηματοδοτήσουν. Η είσοδος
όμως ενός ξένου παίκτη στο παιχνίδι περιπλέκει τα πράγματα στο πολιτικό πεδίο.
Από τη μια, υπάρχουν σημαντικά οφέλη για την
κυπριακή πλευρά από την είσοδο μιας μεγάλης αμερικανικής, ευρωπαϊκής ή ρωσικής
εταιρείας. Άπαξ και υλοποιηθεί ο σταθμός, εξυπακούεται ότι οι Τούρκοι θα έχουν
λιγότερες δυνατότητες επέμβασης στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων εντός
της κυπριακής ΑΟΖ. Είναι άλλωστε γνωστός ο ζήλος με τον οποίο η Μόσχα και η
Ουάσιγκτον προφυλάσσουν τα υπεράκτια περιουσιακά τους στοιχεία, ιδίως στην
ενέργεια. Η προσθήκη ενός ακόμα συμμάχου έχει σημασία, διότι αν όλα πάνε καλά,
στο μέλλον η κυπριακή και η ισραηλινή ΑΟΖ θα αποτελούν μια δεύτερη «Βόρεια
Θάλασσα» μέσα στη Μεσόγειο, όπου θα παράγονται τεράστιες ποσότητες φυσικού
αερίου. Πρόκειται δηλαδή για μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια που θα διαρκέσει
δεκαετίες.
Από την άλλη όμως, πολλά εξαρτώνται από την
επιλογή του συγκεκριμένου ξένου παίκτη. Αν προσκληθούν οι Ρώσοι να συμμετάσχουν
στο έργο του LNG
ή και στις έρευνες στην ΑΟΖ, τότε αυτό ίσως να δημιουργήσει επιπλοκές
στη σχέση με το Ισραήλ, καθώς οι σχέσεις τους παραμένουν ψυχρές στο πολιτικό
πεδίο. Μάλιστα, οι Ισραηλινοί έχουν σπεύσει ήδη να διαμηνύσουν στην Κύπρο με
έμμεσο τρόπο ότι δεν θέλουν πολλές παρτίδες με τους Ρώσους και επιθυμούν να εξασφαλίσουν
τη συμμετοχή των δικών τους επιχειρήσεων.
Από την πλευρά της, η κυπριακή κυβέρνηση έχει
προαναγγείλει ότι θα αναθέσει ένα οικόπεδο στην Gazprom
στον επόμενο γύρο αδειοδότησης, αλλά έχει
αποφύγει να μιλήσει για το ζήτημα του σταθμού LNG
. Σε όλα αυτά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι
πρόσφατα η Ρωσία παρείχε στην Κύπρο δάνειο ύψους 2,5 δις ευρώ, ώστε να
ξεπεραστούν τα οικονομικά προβλήματα. Έτσι, η λογική λέει ότι πιθανότατα με τον
ένα τρόπο ή τον άλλο, η Gazprom
θα αποκτήσει πρόσβαση στο αέριο της Κύπρου, με τις ευλογίες της
Λευκωσίας. Απομένει να δούμε αν θα γίνει κάτι αντίστοιχο και με αμερικανικές
εταιρείες, οι οποίες ήδη έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους για έρευνες, σύμφωνα
με πηγές από την κυπριακή κυβέρνηση.