Τις τελευταίες ημέρες πολύς λόγος γίνεται για την αποτυχία
του μέτρου της εφεδρείας στον δημόσιο τομέα και συζητείται, πλέον, ακόμη και το
ενδεχόμενο απολύσεων. Ως εδώ – θεωρητικά, έστω – καλά!
Αυτό, όμως, που ακούγεται δειλά δειλά ακόμη, αλλά
πιθανολογούμε πως θα το ακούμε όλο και περισσότερο στο άμεσο μέλλον, είναι η συνταγματική
άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Από πολλούς η ρύθμιση αυτή
προβάλλεται ως το … απαύγασμα του διοικητικού εκσυγχρονισμού της χώρας και,
περίπου, ως η “μαγική λύση” στα προβλήματα του δημοσίου. Είναι, όμως, έτσι;
Και, κυρίως, είμαστε σίγουροι πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις ώστε οι κρίσεις με
τις οποίες θα γίνουν οι απολύσεις θα είναι αδιάβλητες;
Στον νέο νόμο που ρυθμίζει τις προαγωγές των δημοσίων
υπαλλήλων, η πλειοψηφία των μελών στα συμβούλια κρίσεων αποτελείται από άτομα
που διορίζει η Διοίκηση, ενώ βαρύνων παράγοντας για την εξέλιξη του κρινομένου
υπαλλήλου αποτελεί ρητά, πλέον, η προϋπηρεσία του. Η διαδικασία είναι, συνεπώς,
απόλυτα ευάλωτη σε πολιτική χειραγώγηση.
Ας φανταστούμε, μόνο για μια στιγμή, τέτοιου είδους
επιτροπές να κληθούν να αποφασίσουν για την απόλυση δημοσίων υπαλλήλων και,
μάλιστα, αν εφαρμοστεί η – τόσο
πρωτοποριακή για κάποιους – άρση της μονιμότητας. Θα επιστρέψει η ελληνική
Δημόσια Διοίκηση ολοταχώς στην … πλατεία Κλαυθμώνος του 19ου αιώνα, όπου,
αντί άλλης διαμαρτυρίας, “κλαυθμύριζαν” (δηλ. κλαψούριζαν) οι
υπάλληλοι, που είχαν προσληφθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση, και οι οποίοι απολύονταν
από την καινούργια, του αντίθετου κόμματος, μέχρι να έρθει ξανά το δικό τους κόμμα στα πράγματα,
ώστε να πάρουν πίσω τη θέση τους – και τη … ρεβάνς (με όλες τις επιπτώσεις στην
εύρυθμη λειτουργία της εκ γενετής ανάπηρης ελληνικής δημόσιας διοίκησης).
Κανείς σώφρων άνθρωπος δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ο “μεγάλος
ασθενής” στην Ελλάδα είναι η δημόσια διοίκηση, και ότι δεν υπάρχουν προβλήματα
που θα λυθούν με δραστική αναδιοργάνωσή της, που θα περιλαμβάνει ακόμη και
απολύσεις, όπου κριθεί αναγκαίο. Αποτελεί, όμως, μάλλον, κακόγουστο αστείο και
πρόκληση προς την νοημοσύνη του μέσου πολίτη να πιστεύει κάποιος πως ο ασθενής
θα θεραπευθεί με τις ίδιες μεθόδους που τον έφεραν στη σημερινή κατάσταση και,
κυρίως, από τον ίδιο παράγοντα που τον έφερε στην παρούσα κατάσταση τυμπανιαίου
πτώματος: την κομματοκρατία.
Η μονιμότητα
αποτελεί κατάκτηση του Συντάγματος του 1911 και ένα μεγάλο εκσυγχρονιστικό βήμα
στην ιστορία του ελληνικού κράτους, το οποίο οφείλουμε στον “Παράκλητο του
Γουδίου”, Ελευθέριο Βενιζέλο – του οποίου η άνοδος, θυμίζουμε, σήμανε το τέλος
της κομματοκρατίας την εποχή εκείνη…
Σήμερα η τρόικα αναμένει απτά αποτελέσματα και στον τομέα
της δημόσιας διοίκησης– και η εφαρμογή της εφεδρείας δεν την έχει προϊδεάσει και τόσο θετικά ως
προς την ειλικρινή μας διάθεση για θεραπεία των κακοδαιμονιών της. Ας ελπίσουμε πως δεν θα βρεθούν κάποιοι ημεδαποί (όχι και
τόσο ανιδιοτελείς…) “φωστήρες” της σημερινής κομματοκρατίας να πλασάρουν στον κ. Τόμσεν ως
“μεταρρυθμιστικές τομές” ρυθμίσεις που παραπέμπουν στον Δημήτριο Βούλγαρη (ή
“Τζουμπέ”), τον εμβληματικό εκπρόσωπο της παλαιοκομματικής φαυλότητας του 19ου
αιώνα !