Όλη
αυτή η παραφιλολογία περί της βιωσιμότητας της ΔΕΗ, που συνδέεται με την αύξηση
των τιμολογίων, ισοδυναμεί με κροκοδείλια δάκρυα. Βεβαίως, η δημόσια Επιχείρηση
έχει ένα αληθινό πρόβλημα αυτή τη στιγμή, απολύτως κατανοητό και αποδεκτό. Που
είναι η αδυναμία να ανταποκριθεί στην αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της
και ως εκ τούτου να προσφύγει σε νέο δανεισμό για να υλοποιήσει το επενδυτικό
πρόγραμμα της. Από αυτό, όμως, ως την επίλυση του, μέσω και νέας αύξησης των
τιμολογίων, έχει μια πολύ μεγάλη απόσταση.
Ας
ξεκινήσουμε με απλοϊκές παραδοχές. Τα τελευταία δύο χρόνια τα τιμολόγια του
ρεύματος αυξήθηκαν ένδεκα (!) φορές. Λύθηκε το πρόβλημα της ΔΕΗ με τη
ρευστότητα της; Κατηγορηματικά όχι. Θα πείτε, ναι, αλλά συνέβησαν και άλλα
πράγματα. Επιβλήθηκε ειδικός φόρος κατανάλωσης στο ντίζελ και το φυσικό αέριο,
που επιβαρύνουν ετησίως τη δημόσια Επιχείρηση με σημαντικά ποσά. Σωστό κι αυτό.
Αυτά είναι τα προβλήματα της ΔΕΗ που αν επιλυθούν, λέμε τώρα, θα τη βοηθήσουν να
ορθοποδήσει και να συνεχίσει να είναι κερδοφόρα; Κατηγορηματικά όχι, για άλλη
μία φορά.
Δεν
μπορεί η διοίκηση της Επιχείρησης να στηρίζει όλη τη στρατηγική ανάπτυξης της
πάνω στην αύξηση των τιμολογίων. Είναι μια εύκολη και αναποτελεσματική τακτική.
Εύκολη, γιατί την αποσείει από τα πραγματικά προβλήματα της ΔΕΗ και
αναποτελεσματική, γιατί έχει εξαιρετικά βραχυχρόνια λογική. Μοιάζει σαν τη
φοροεισπρακτική πολιτική της κυβέρνησης, εδώ και δύο χρόνια, ελέω τρόικας, που
δεν οδηγεί πουθενά. Την πληρώνουν οι πολίτες, με την ανάπτυξη να αναζητείται με
το κερί.
Η
διοίκηση της ΔΕΗ δεν έχει πείσει ακόμη ότι έχει ένα πειστικό στρατηγικό πλάνο,
που θα την οδηγήσει σε αναπτυξιακή τροχιά. Ακόμη περιμένουμε να δούμε το
περίφημο στρατηγικό πλαίσιο ανάπτυξης, που υποσχέθηκε η παρούσα διοίκηση από τη
στιγμή ανάληψης των καθηκόντων της. Βεβαίως, αναγνωρίζουμε ότι υπό τη
μνημονιακή κηδεμόνευση της χώρας και το δημόσιο χαρακτήρα της Επιχείρησης λίγα
μπορούν να γίνουν, χωρίς την έγκριση του πολιτικού προϊσταμένου της. Όμως, η στόχευση
της, ακόμη και υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι κοντόφθαλμη.
Και
πρώτα-πρώτα, η ΔΕΗ εγκλωβίσθηκε στα τερτίπια με την Οριακή Τιμή του Συστήματος.
Από κει που ήταν στα τάρταρα, τώρα είναι εξαιρετικά υψηλή, οπότε είναι λογικό
τα τιμολόγια να μην αντανακλούν το κόστος παραγωγής και τα κέρδη να
συρρικνώνονται. Έπρεπε, όμως, η ΔΕΗ να «αμυνθεί» έναντι των ιδιωτών προμηθευτών
του ρεύματος, που εισέβαλαν δυναμικά σε μια αγορά που βρίθει στρεβλώσεων.
Έπρεπε να τους «φρενάρει» με κάποιο τρόπο, ώστε να μην μπορούν να δίνουν
υπέρογκες εκπτώσεις και να κερδοσκοπούν ανενόχλητα. Και από κει που η ΟΤΣ ήταν
σε πολύ χαμηλά επίπεδα, προς όφελος της ΔΕΗ, εκτινάχθηκε στα ύψη, γυρίζοντας,
επί της ουσίας, σε μπούμερανγκ για τη δημόσια Επιχείρηση. Και να οι απανωτές
αυξήσεις και να τα αποτελέσματα. Βρίσκεται και πάλι στο σημείο μηδέν.
Τι
έκανε η διοίκηση της ΔΕΗ για να περικόψει λειτουργικά και μισθολογικά κόστη; Τι
έκανε για να συμμαζέψει τις σπατάλες των εργολάβων παντός είδους; Τι έκανε για
να περικόψει τα ανεκδιήγητα προνόμια στο προσωπικό της, πρώην και νυν;
Ερωτηματικά
χωρίς απάντηση, δυστυχώς. Και τώρα για άλλη μία φορά ζητά να «λύσει» το
πρόβλημα της, υπό τον πέλεκυ της υποβάθμισης της από τη
Stadard
&
Poor, με νέες αυξήσεις. Οι οποίες, βεβαίως, δεν έχουν εγκριθεί ακόμη και σε
κάθε περίπτωση απέχουν παρασάγγας και από τις δικές της, αρχικές, προτάσεις.
Δεν
αντιλαμβάνονται τόσο στο υπουργείο, όσο και στη ΔΕΗ ότι τελικά αυτές οι
αυξήσεις, εφόσον, φυσικά, περάσουν από τις «μυλόπετρες» της συγκυβέρνησης, θα
ευνοήσουν τους ιδιώτες ανταγωνιστές της και ελάχιστα τη δημόσια Επιχείρηση; Δεν
κατανοούν ότι έρχεται και νέο μπούμερανγκ;
Παρεμπιπτόντως,
τι γίνεται με τη συμφωνία που, υποτίθεται, ότι βρίσκεται
ante
portas με την Ε.Ε. για την πώληση μονάδων της ΔΕΗ; Δεν
επρόκειτο να ολοκληρωθεί ως τα τέλη του παρελθόντος έτους;
Αυτό
μάλιστα. Θα ήταν μια σημαντική ανάσα για τη δημόσια Επιχείρηση, γιατί θα της
απέφερε σημαντικά έσοδα.
Ας
ξεκινήσουν, λοιπόν, οι αρμόδιοι με τα ουσιαστικά ζητήματα που συνεχώς
μετατίθενται και ας αφήσουν τις εύκολες λύσεις, για την αφαίμαξη της τσέπης του
καταναλωτή. Θέλει αρετή και τόλμη η απελευθέρωση της αγοράς, για να
παραφράσουμε το γνωστό στίχο του Ανδρέα Κάλβου.