Οι πιο
δημιουργικές επαναστάσεις είναι οι σιωπηλές. Χωρίς την αιχμή των συγκρούσεων,
έχουν το πλεονέκτημα να «κτίζουν» μια νέα κατάσταση, που αναδεικνύεται γερή και
αλώβητη από κάθε λογής επιρροές και επιδράσεις.
Κάτι
αλλάζει τις τελευταίες ημέρες στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα. Που
χαρακτηρίζεται από διαφορετικά και αντιμαχόμενα συμφέροντα, τα οποία χρειάζεται
να συγκλίνουν για την ισορροπία του Συστήματος και την άριστη λειτουργία του,
με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Η ανάθεση από το ΥΠΕΚΑ στη Ρυθμιστική Αρχή
Ενέργειας της πλήρους και αποκλειστικής ευθύνης της αναδιοργάνωσης της
ηλεκτρικής αγοράς συνιστά σιωπηλή επανάσταση. Χωρίς ιδιαίτερες τυμπανοκρουσίες
και επεξηγήσεις, η απόφαση της πολιτικής προϊσταμένης αρχής να αναλάβει ο
Ρυθμιστής τη συγκρότηση των τριών ομάδων εργασίας, που θα διαμορφώσουν τις
οριστικές προτάσεις για τις μεγάλες εκκρεμότητες της αγοράς, αποτελεί μεγάλη
και πρωτόγνωρη υπόθεση για το ελληνικό ενεργειακό σύστημα.
Θα
μπορούσε την ευθύνη αυτή να διατηρήσει το ΥΠΕΚΑ. Άλλωστε, η ΡΑΕ αυτό πρότεινε,
και εύλογα, στο υπουργείο με τη γνωμοδότηση της. Ανέλαβε, στο πλαίσιο του ρόλου
και της αρμοδιότητας της, να επεξεργασθεί και να κωδικοποιήσει τις θέσεις και
απόψεις των παικτών της αγοράς για τα θέματα της αναμόρφωσης της χονδρεμπορικής
αγοράς, τις δημοπρασίες ενέργειας και την πορεία μετάβασης στο
target
model και υπέδειξε την ανάγκη οι οριστικές
προτάσεις να αποτελέσουν έργο τριών αντίστοιχων επιτροπών. Εκεί θεώρησε ότι
τελείωνε η ευθύνη της. Άλλωστε, δεν είχε ποτέ διαφορετική μεταχείριση για κάτι άλλο.
Και
αίφνης το υπουργείο έκανε την ανατροπή. Ξαναγυρνά στη ΡΑΕ την πρόταση της και
της αναθέτει την ευθύνη για το ποιοι θα συμμετάσχουν στις ομάδες αυτές. Το να
λάβει αυτές τις αποφάσεις ο Ρυθμιστής και όχι το ίδιο το υπουργείο μπορεί να
ξάφνιασε αρχικά τη ΡΑΕ, ωστόσο, την πρώτη εντύπωση διαδέχθηκε η ικανοποίηση,
καθώς η εξέλιξη αυτή αποκαθιστά οριστικά το ρόλο της σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη
στιγμή για την αγορά.
Και
ποιος είναι αυτός; Όχι βέβαια να περιορίζεται σε γνωματεύσεις ή αδειοδοτήσεις.
Αλλά να αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη, ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή και με
βάση την εμπειρία και τη γνώση της για τα δεδομένα που επικρατούν στην αγορά,
τον καθορισμό συνθηκών που θα επιτρέπουν τόσο την ανταγωνιστική λειτουργία του
συστήματος όσο και τη συμβατότητα του με τις ξένες αγορές ενέργειας και δη
αυτών με τις οποίες συνδέεται. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο ρόλος της ΡΑΕ, με
βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Ωρίμασαν
πλέον οι συνθήκες η ΡΑΕ να επιβάλει ρυθμίσεις που πιθανόν να μην είναι αρεστές
σε ορισμένους παίκτες της αγοράς. Αν φθάσει να αγνοήσει -και το έχει κάνει στο
παρελθόν για άλλα ζητήματα, χωρίς, όμως, πολιτική κάλυψη- μονοπωλιακές τάσεις
από όπου κι αν προέρχονται, προκειμένου να γίνει πράξη η αναδιοργάνωση της
αγοράς, τότε θα έχει κερδίσει ένα μεγάλο στοίχημα. Να αποδείξει ότι είναι τοις
πράγμασι Ρυθμιστής της αγοράς και όχι μόνον στα χαρτιά.
Αφού
λοιπόν το αρμόδιο Υπουργείο κάνει μια τέτοια υπέρβαση, καιρός είναι να
προχωρήσει και σε μία ακόμη. Να ενισχύσει αποφασιστικά το έμψυχο δυναμικό του
Ρυθμιστή, ο οποίος τον τελευταίο καιρό πάσχει στο θέμα αυτό. Η οικονομική κρίση
και οι κατά καιρούς αποφάσεις που ελήφθησαν είχαν σαν αποτέλεσμα να
«αιμορραγεί» από προσωπικό η ΡΑΕ. Ικανότατα στελέχη, απογοητευμένα από την
ισοπεδωτική μεταχείριση που είχε η αμειβόμενη εργασία τους εγκατέλειψαν τα
πόστα τους, αναζητώντας στο εξωτερικό καλύτερες ευκαιρίες. Όμως, η ΡΑΕ για να
μπορέσει να ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο δουλειάς που καλείται καθημερινά να
διεκπεραιώσει χρειάζεται και στελεχικό δυναμικό και διαφορετική μεταχείριση. Ας
ολοκληρωθεί, λοιπόν, η σιωπηλή επανάσταση.