Των Javier Blas και Kevin Morrison
Οι χώρες που εισάγουν πετρέλαιο θα πρέπει να υιοθετήσουν μέτρα για την εξοικονόμησή του σε περίπτωση που τα διεθνή εφεδρικά αποθέματα (spare capacity) υποχωρήσουν στα 1 με 2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, αναμένεται να προειδοποιήσει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) τον ερχόμενο μήνα. Το επίπεδο αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από την επίσημη εκτίμηση του 7% - ισοδυναμεί με 6 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα – που περιλαμβάνεται στην ιδρυτική συνθήκη του εποπτικού οργάνου του ΟΟΣΑ, η οποία υπογράφηκε μετά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του ’70.
Η προειδοποίηση για την υιοθέτηση «πολιτικών ανάσχεσης της ζήτησης» στον τομέα των μεταφορών περιέχεται σε έκθεση που θα δημοσιοποιηθεί τον Μάιο, στην ετήσια συνέλευση των υπουργών Ενέργειας του ΙΕΑ. Έρχεται, μάλιστα, σε μια περίοδο που η τιμή πώλησης του πετρελαίου έχει ξεπεράσει τα 55 δολάρια ανά βαρέλι και υπογραμμίζει την ανησυχία του Οργανισμού για την πιθανότητα πρόκλησης ενός ισχυρού σοκ στον τομέα της προσφοράς, τον οικονομικό αντίκτυπο των υψηλών πετρελαϊκών τιμών και την ανάγκη εστίασης στην εξοικονόμηση ενέργειας, αντί απλώς στην ενθάρρυνση για την αύξηση της παραγωγής.
Η έκθεση του ΙΕΑ ανοίγει νέους δρόμους στην πολιτική του Οργανισμού, καθώς υποστηρίζει ότι τα μέτρα ανάσχεσης της ζήτησης – τα οποία μέχρι τώρα υιοθετούνταν μόνο σε περιόδους κρίσης – «πιθανόν να υιοθετηθούν και κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων όπου οι τιμές του πετρελαίου είναι υψηλές, προκειμένου να ανακουφίσουν από την πίεση της ζήτησης».
Σε ένα προσχέδιο της έκθεσης, που διενεμήθη ήδη στις κυβερνήσεις και στο οποίο είχε πρόσβαση η ισπανική εφημερίδα Expansion – συνεργάτης των Financial Times – ο ΙΕΑ προτείνει σημαντικά μέτρα, όπως την μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους κατά 25%, την σμίκρυνση της εργάσιμης εβδομάδας, την απαγόρευση των μετακινήσεων σε συγκεκριμένες ημέρες, την μείωση ή και κατάργηση των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς και την προώθηση προγραμμάτων απόσυρσης αυτοκινήτων. Τέτοια μέτρα έχουν ήδη υιοθετηθεί στις Φιλιππίνες, όπου την περασμένη Παρασκευή μπήκε σε εφαρμογή η συμπιεσμένη εργάσιμη εβδομάδα (τεσσάρων ημερών ) για τους δημόσιους υπαλλήλους, στο πλαίσιο της απεγνωσμένης προσπάθειας που κάνει η κυβέρνηση της Μανίλα να μειώσει το κόστος των πετρελαϊκών της εισαγωγών τους επόμενους δύο μήνες.
Όπως υποστηρίζει ο ΙΕΑ, οι προτάσεις του θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εξοικονόμηση περισσότερων του 1 εκατ. βαρελιών πετρελαίου ημερησίως. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι κάποια από τα εν λόγω μέτρα, όπως η απόσυρση αυτοκινήτων και η απαγόρευση των μετακινήσεων, θα μπορούσαν να αποδειχτούν δύσκολα ή δαπανηρά στην εφαρμογή τους.
(Από τους Financial Times, 1/4/05)