Όταν η αισιοδοξία του επιχειρηματικού κόσμου και της κυβέρνησης
ακολουθούν αντίθετη πορεία τότε κάτι δεν πάει καλά. Από τη μία πλευρά η
κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι το 2014 θα βγούμε στις αγορές, ότι η ανάπτυξη
είναι ορατή πλέον, ότι οι θυσίες του λαού πιάνουν τόπο. Από την άλλη
πλευρά πυκνώνουν οι φωνές επιχειρηματιών από διάφορους τομείς της
οικονομίας που περιγράφουν μια κατάσταση αν όχι αδιέξοδη, τουλάχιστον
προβληματική για την εικόνα της ίδια της χώρας. Και σε όλα αυτά να
προστεθεί η απαξίωση που καταγράφεται για τις προοπτικές της ίδιας της
χώρας από το εξωτερικό.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Ποιος έχει δίκιο;
Έχουν λόγο οι επιχειρηματίες να δίνουν μια διαφορετική εικόνα από αυτήν
που προβάλει προς τα έξω η επίσημη πολιτεία;
Ας υποθέσουμε ότι οι
επιχειρηματίες πιέζουν πάντα για να ικανοποιήσουν τα αιτήματα τους.
Αυτός είναι άλλωστε ο ρόλος τους. Αφού η πολιτεία δεν διαθέτει αυτόματο
πιλότο για την κάλυψη των διαφόρων αιτημάτων, κάποιος πρέπει να της τα
θυμίζει. Σωστό ως ένα βαθμό, όταν πρόκειται για κλαδικά αιτήματα, ή και
συντεχνιακά αιτήματα. Όταν, όμως, οι επιχειρηματίες δεν ζητούν τίποτε,
αλλά αποκαλύπτουν ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός, τότε έχουμε σοβαρό
πρόβλημα.
Στο εξωτερικό θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι πλέον μια
πτωχευμένη χώρα και ότι δεν έχει δυνατότητα να βγει από το σκοτεινό
τούνελ στο οποίο έχει εισέλθει. Το διαβάζουμε όλο και πιο συχνά, το
μεταφέρουν ως κλίμα και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες που έχουν σχέση με το
εξωτερικό. Είναι πλέον ένα γεγονός το οποίο δεν προέρχεται από το
φθηνό, εσωτερικό λαϊκισμό αντίπαλων κομμάτων της κυβέρνησης, που
ενδεχομένως εποφθαλμιούν την εξουσία, αλλά μια πραγματικότητα την οποία
βιώνουν όσοι Έλληνες επιχειρηματίες συναλλάσσονται ή έρχονται σε επαφή
με ξένους φορείς, οργανισμούς, αλλά και επιχειρήσεις. Οι οποίοι
βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσμενή θέση, καθώς οι απόψεις αυτές που
εξαπλώνονται όλο και πιο πολύ εκτός συνόρων, συμπαρασύρουν και υγιείς,
ακόμη, ελληνικές επιχειρήσεις. Γιατί έξω θεωρούν ότι αφού το
κράτος έχει ήδη ανεπίσημα πτωχεύσει, την ίδια ρότα θα ακολουθήσουν και
οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτό. Και βέβαια καταλήγει να
είναι μια επικίνδυνη γενίκευση η θεώρηση αυτή, καθώς συμπαρασύρει εκείνο
τον επιχειρηματικό ιστό, που αγωνίζεται με υγιείς τρόπους και διαθέτει
τα φόντα να σταθεί στις παγκόσμιες αγορές. Γιατί έτσι αποκλείεται από
ευκαιρίες, που σε διαφορετική περίπτωση θα διέπρεπε άνετα και θα έκλεινε
σημαντικές δουλειές.
Όταν το πρόβλημα ακουμπά τον ίδιο τον
τραπεζικό τομέα της χώρας, τότε πραγματικά φαίνεται ότι έχουμε πιάσει
πάτο. Γιατί δεν έμεινε όρθιο τίποτε άλλο πια. Η βιομηχανία μας
παραπαίει, εκλιπαρώντας την επίσημη πολιτεία να ανταποκριθεί στις
δεσμεύσεις της και να τη στηρίξει και οι ελληνικές επιχειρήσεις που
δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές συναντούν πόρτα, γιατί το ελληνικό
τραπεζικό σύστημα θεωρείται αναξιόπιστο.
Δεν γνωρίζουμε τι πρέπει
να γίνει άμεσα για να αναστραφεί το κλίμα αυτό. Εκείνο που εισπράττουμε
όμως όλο και περισσότερο είναι η απελπισία υγιών επιχειρήσεων που
συμπαρασύρονται σε ένα κατήφορο άνευ τέλους. Ήδη, οι νέοι άνθρωποι
εγκαταλείπουν τη χώρα αναζητώντας καλύτερη τύχη σε άλλες. Ο επόμενος θα
είναι οι επιχειρήσεις; Και τι θα μείνει στο τέλος; Κατά πάσα πιθανότητα
τα κούφια λόγια για μια ανάπτυξη που έχει χάσει εδώ και πολύ καιρό το
τρένο.