Με αφορμή τις
προχθεσινές δηλώσεις του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αθανάσιου
Τσαυτάρη στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου σχετικά με την τροποποίηση του Ν.
4039/12 και ειδικότερα του άρθρου 13, το οποίο αναφέρεται στις παραστάσεις με
ζώα η Πρωτοβουλία Κατά της Αιχμαλωσίας των Κητωδών έστειλε την ακόλουθη επιστολή
– απάντηση.
Αξιότιμε
κύριε Υπουργέ,
Ακούγοντας την ομιλία
σας στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, με ΜΕΓΑΛΗ μας έκπληξη διαπιστώσαμε
ότι
η τροποποίηση του Νόμου 4039/12, η οποία τόσο αναστάτωσε την Ελληνική και
την παγκόσμια κοινή γνώμη, γίνεται τελικά με σκοπό τη χρησιμοποίηση δελφινιών
για «θεραπευτικούς» σκοπούς!!
Κατ’ αρχήν, θα θέλαμε
να τονίσουμε ότι η προτεινόμενη τροπολογία ΔΕΝ αναφέρει σε κανένα σημείο τη
χρησιμοποίηση δελφινιών σε προγράμματα δελφινοθεραπείας
(Dolphin-Assisted Therapy – DAT), αλλά αναφέρεται ξεκάθαρα στη χρησιμοποίηση
ζώων σε παραστάσεις για δήθεν "εκπαιδευτικούς" σκοπούς. Έχουμε εκφράσει τις
απόψεις μας σχετικά με την εκπαιδευτική χρησιμότητα των παραστάσεων με ζώα, η
οποία όχι μόνο είναι ανύπαρκτη, αλλά αντιθέτως, η παρακολούθηση παραστάσεων με
ζώα είναι εντελώς «αντι-εκπαιδευτική». Πέρα από αυτό όμως, θεωρούμε ότι ένα τόσο
σημαντικό θέμα όπως είναι η έγκριση και
η διεξαγωγή προγραμμάτων για
θεραπευτικούς σκοπούς δεν είναι αρμοδιότητα του ΥΠΑΑΤ, και ότι είναι ένα
θέμα που δεν έχει καμία απολύτως θέση σε αυτό το νομοσχέδιο, και μάλιστα με τόσο
συνοπτικές διαδικασίες. Γι΄αυτό και
θεωρούμε ότι η προτεινόμενη τροποποίηση
της τροποποίησης, καθιστά την διάταξη ακόμη περισσότερο φωτογραφική. Οι
παραστάσεις με ζώα δεν μπορούν
,
σε καμια
περίπτωση
,
να
δημιουργ
ήσουν
την οποιανδήποτε
ευαισθητοποίηση, και η χρησιμοποίηση δελφινιών για θεραπευτικούς σκοπούς θα
έπρεπε να θεσμοθετηθεί με άλλο
ν
νόμο και όχι με τον
υπό συζήτηση.
Μία τέτοια απόφαση θα έπρεπε να ληφθεί
κατόπιν ενδελεχούς έρευνας και μελέτης, δεδομένου μάλιστα ότι έχει να κάνει με
τόσο
ευαίσθητες και ευάλωτες ομάδες ανθρώπων, οι οποίοι είναι όχι μόνον
άρρωστοι αλλά και απελπισμένοι και εύκολα μπορεί να γίνουν αντικείμενο
εκμετάλλευσης.
Η δελφινοθεραπεία
είναι μια
επιστημονικά αμφισβητούμενη μέθοδος της γενικότερης animal assisted
therapy, η οποία δεν θα πρέπει να συγχέεται με την χρησιμοποίηση ζώων ως assistance animals, όπως
είναι οι σκύλοι οδηγοί τυφλών, στους οποίους αστόχως αναφερθήκατε στην ομιλία
σας.
To
animal
assisted
therapy
έχει θαυμάσια
αποτελέσματα με ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ, όπως πχ σκύλους και άλογα. Η εφαρμογή του με
άγρια ζώα, όπως τα δελφίνια, είναι εξαιρετικά προβληματική, γι' αυτό και η
δελφινοθεραπεία αμφισβητείται σοβαρά από τους ειδικούς επιστήμονες σε ολόκληρο
τον κόσμο. Το θέμα είναι τεράστιο για να εξαντληθεί μεταξύ ημών και υμών. Σε
αυτήν την επιστολή, σάς παραθέτουμε απλώς κάποια στοιχεία και μελέτες σχετικά με
τη δελφινοθεραπεία, και παρακαλούμε πολύ να τα λάβετε σοβαρά υπόψη σας.
Οι υποστηρικτές της
θεραπευτικής αυτής μεθόδου, διαφημίζουν την αποτελεσματικότητά της σε μια μεγάλη
γκάμα ασθενειών, που κυμαίνεται από αυτισμό και επιληψία μέχρι καρκίνο και AIDS.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν τους ισχυρισμούς
αυτούς. Αντιθέτως
,
ένα πλήθος
επιστημονικών στοιχείων καταδεικνύει ότι η δελφινοθεραπεία (DAT), εκτός από το
ότι λειτουργεί σαν ψευδοφάρμακο (
placebo
), σχετίζεται με
ενδεχόμενους κινδύνους τόσο για τους ανθρώπους όσο και τα δελφίνια. Η ανθρώπινη
βλάβη μπορεί να περιλαμβάνει άμεση ζημία από επιθετική συμπεριφορά των
δελφινιών, έως βακτηριακές, ιογενείς ή μυκητιασικές λοιμώξεις. Δεν είναι δύσκολο
να αντιληφθεί κανείς ότι η επαφή με δελφίνια τα οποία - είτε έχουν γεννηθεί στην
αιχμαλωσία είτε έχουν συλληφθεί από τη θάλασσα - είναι και παραμένουν ζώα άγρια,
εγκυμονεί κινδύνους τόσο για τα ίδια όσο και για τους ανθρώπους.
Δ
εν είναι λίγες οι φορές
, κατά τις οποίες
δελφίνια
θαλασσίων πάρκων
παρουσίασαν
διαταραγμένη και επιθετική συμπεριφορά, κάτω από τις στρεσσογόνες συνθήκες της
αιχμαλωσίας και τον εξαναγκασμό τους σε στενή επαφή με τους ανθρώπους, και θα
πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι έχουν αναφερθεί πάμπολλα ατυχήματα σε παρόμοιες
εγκαταστάσεις στο εξωτερικό, ατυχήματα που ξεκινούν από δαγκώματα και φτάνουν
μέχρι σοβαρά κατάγματα και θλάσεις εσωτερικών οργάνων που απαιτούν μακροχρόνια
νοσηλεία. Η δε κάκωση
,
την οποία υφίστανται
τα ίδια τα ζώα
,
περιγράφεται από την
νευροεπιστήμονα του πανεπιστημίου του
Emory
Lori
Marin
ο, με δύο
λόγια
,
ως εξής
: «Καταλαβαίνω γιατί οι απελπισμένοι άνθρωποι συνεχίζουν να καταφεύγουν
σε προγράμματα δελφινοθεραπείας, αναζητώντας γιατρειά. Το πιο θλιβερό σε όλη
αυτήν την ιστορία όμως είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν θα μπορέσουν να
καταλάβουν ποτέ ότι τα δελφίνια στα οποία αναζητούν παρηγοριά
,
είναι τόσο άρρωστα ψυχολογικά και σωματικά
,
όσο τουλάχιστον και αυτοί οι ίδιοι». (
Lori
Marino
,
Dolphins
are not healers
, Ιούνιος
2013)
«Στο επίκεντρο όλων
αυτών των προγραμμάτων θεραπείας είναι η εκμετάλλευση ευάλωτων ατόμων και
ευάλωτων δελφινιών.»,
δηλώνει σήμερα
η
ίδια η ιδρύτρια της δελφινοθεραπείας,
Dr
Betsy Smith, η οποία
κάποτε πίστευε ότι τα δελφίνια μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία
παιδιών με ειδικές ανάγκες, στην πορεία όμως αναθεώρησε τις απόψεις της.
Περισσότερες
πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους:
Θα θέλαμε επιπλέον να
τονίσουμε ότι ο ισχυρισμός πως τα θαλάσσια πάρκα είναι αποδεκτά στην Ευρώπη και
την Αμερική δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι αντιδράσεις των πολιτών
για την αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των κητωδών, έχουν ως αποτέλεσμα τα
δελφινάρια να κλείνουν το ένα κατόπιν του άλλου. Δεκατρία κράτη-μέλη της Ε.Ε.
(Αυστρία, Κύπρος, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λουξεμβούργο,
Πολωνία, Δημοκρατία της Ιρλανδίας, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Ηνωμένο
Βασίλειο) δεν έχουν δελφινάρια. Πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως η Κροατία, η Κύπρος, και
η Σλοβενία,
έχουν προχωρήσει ή προχωρούν σε νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία τους και
την απαγόρευση της αιχμαλωσίας τους, ενώ η αιχμαλωσία δελφινιών απαγορεύτηκε
προσφάτως και στην Ινδία, με εγκύκλιο που
εκδόθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Δασών, στις 17 Μαϊου του 2013. Το
Υπουργείο Περιβάλλοντος της Ινδίας έκρινε ότι οι παραστάσεις κητωδών αποτελούν
κακοποίηση των ζώων αυτών και θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία αλλά και την
ίδια τους την επιβίωση, αφού τέτοιες εγκαταστάσεις συνδέονται με υψηλά ποσοστά
νοσηρότητας και θνησιμότητας. Επίσης, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας
αυτών των ειδών, διαπίστωσαν ότι οι παραστάσεις με δελφίνια δεν διαφέρουν από τα
τσίρκο, ενώ δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση ότι συμβάλλουν στην
ευαισθητοποίηση του κοινού για τη θαλάσσια ζωή και το περιβάλλον. Στην Ελβετία
απαγορεύτηκαν οι εισαγωγές νέων αιχμάλωτων δελφινιών, και το τελευταίο Ελβετικό
δελφινάριο
Conny
-
Land
έδωσε την τελευταία
του παράσταση τον Οκτώβριο του 2012, και έκτοτε έκλεισε οριστικά. Ο
ζωολογικός κήπος στη Μιννεσότα,
μετά από 34 χρόνια λειτουργίας, δεν θα έχει πλέον δελφίνια. Τα δελφινάρια στην
Τουρκία
κλείνουν μετά από αντιδράσεις ενημερωμένων πολιτών, στη Γερμανία από τα 11
δελφινάρια έχουν μείνει μόνο 2, στην Πράγα, λόγω αντιδράσεων,
ακυρώθηκε η ίδρυση δελφινάριου, καθώς το 96% των πολιτών δηλώνει υπέρ της
κατάργησης τους
,
κ.ο.κ.
Το αίτημα της
κατάργησης των δελφιναρίων είναι παγκόσμιο, οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης κατά
της αιχμαλωσίας και της εκμετάλλευσης των κητωδών αμέτρητες, και οι διαμαρτυρίες
όλο και πιο συχνές. Τον Μάιο του 2014, διοργανώνεται διαμαρτυρία σε χώρες και των 5
ηπείρων, με αίτημα τον τερματισμό της αιχμαλωσίας των κητωδών. Αξίζει να
επισημανθεί ότι, στην Αμερική, ένα ντοκιμαντέρ το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα, με
τον τίτλο "Blackfish", αποκαλύπτει το
παρασκήνιο που υπάρχει πίσω από τη βιομηχανία εκμετάλλευσης των κητωδών, και
έχει ήδη οδηγήσει σε πτώση της μετοχής του μεγαλύτερου θαλάσσιου πάρκου που
υπάρχει στον κόσμο, του SeaWorld, ενώ σχεδόν όλοι οι
καλλιτέχνες έχουν ακυρώσει τις εμφανίσεις τους στο πάρκο αυτό. Η
επισκεψιμ
ό
τητα έχει πέσει
κατακόρυφα, και το πάρκο οδηγείται σιγά σιγά σε κλείσιμο ή αλλαγή πορείας. To
ντοκιμαντέρ αυτό προβλέπεται να αναδειχθεί σε ντοκιμαντέρ της χρονιάς για το
2013.
Σας παραθέτουμε
μερικά από τα πολλά ξένα σχετικά δημοσιεύματα:
Ευελπιστούμε στην
κατανόησή σας για όλα τα παραπάνω
,
στην διατήρηση της
απαγόρευσης, όπως αρχικά διατυπώθηκε, και στον σεβασμό από την πλευρά του
υπουργείου σας όχι μόνον των ευάλωτων δελφινιών
,
αλλά και των ευάλωτων ανθρώπων.
Μετά
τιμής,
Πρωτοβουλία Κατά της
Αιχμαλωσίας των Κητωδών (ΠΚΑΚ)