Τον Νοέμβριο του 2009 λίγες εβδομάδες αφότου είχε αναλάβει καθήκοντα στο ΥΠΕΚΑ ως
υφυπουργός ,ο σημερινός υπουργός, καθηγ. Γιάννης Μανιάτης τον επισκέφθηκαν
εκπρόσωποι της διοίκησης του ΙΕΝΕ οι οποίοι μεταξύ άλλων του ανέπτυξαν τις
θέσεις του Ινστιτούτου για την ανάγκη προώθησης των ερευνών υδρογονανθράκων
στον Ελλαδικό χώρο. Κατά την διάρκεια
της εν λόγω ενημέρωσης παραδόθηκε στον νέο υφυπουργό λεπτομερές ενημερωτικό σημείωμα
με αρκετές παραπομπές για τις έρευνες που είχαν μέχρι τότε πραγματοποιηθεί και
τις εκτιμήσεις για την ύπαρξη αποθεμάτων σε διάφορες τοποθεσίες της χώρας.
Μετά από την ενημέρωση, η οποία από ότι φαίνεται προβλημάτισε
έντονα τον υφυπουργό γιατί μέχρι τότε ίσως
να μην είχε αντιληφθεί το μέγεθος του
πετρελαϊκού δυναμικού που έκρυβε η χώρα μας, ως καλός επιστήμων φρόντισε να
ενημερωθεί και από αρκετές άλλες πηγές τόσο από την πανεπιστημιακή κοινότητα
όσο και από τις εταιρείες. Μετά από
πάροδο τριών μηνών και μετά από δεκάδες συναντήσεις ο υφυπουργός είχε πλέον
πεισθεί ότι η υπόθεση των υδρογονανθράκων ήτο αρκετά σοβαρή και η συστηματική
εκμετάλλευση τους μόνο οφέλη μπορούσε ν’ αποφέρει στην χώρα, ενώ η θέση για την
εκμετάλλευση των Ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων ενισχύετο ημέρα με την
ημέρα καθώς οι διεθνείς τιμές του αργού για μία ακόμη φορά ευρίσκοντο σε
ανοδική πορεία. Εντύπωση προκάλεσαν ακόμη στον τότε υφυπουργό τα τεράστια ποσά
που εκκαλείτο η χώρα να καταβάλλει κάθε χρόνο για την εισαγωγή αργού, που ως
γνωστό εκάλυπταν το 99,75% της εγχώριας
κατανάλωσης, και μόνο για το 2011 ανήλθαν στα 11,1 δισεκ. ευρώ ενώ ιδιαίτερα
υψηλή ήτο η συμμετοχή του ισοζυγίου καυσίμων στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών
καθώς εκινείτο σταθερά σε επίπεδα άνω του 50% και με τις εισαγωγές καυσίμων να
αντιστοιχούν στο 5,3% του ΑΕΠ.
Με αυτά τα δεδομένα ο υφυπουργός Γιάννης Μανιάτης και
ελλείψει οιαδήποτε οικονομικής στήριξης από τον προϋπολογισμό ή από άλλους κρατικούς
φορείς λόγω του Μνημονικού παγώματος στις χρηματικές εκροές, κατέστρωσε ένα λιτό
αλλά φιλόδοξο και αρκετά ρεαλιστικό σχέδιο που προέβλεπε τρείς συγκεκριμένες
φάσεις :
(α) Την διεξαγωγή εκτενών σεισμικών ερευνών μετά από
διαγωνισμό και με την χρηματοδότηση της εταιρείας αναδόχου (βλέπε
PGS
η οποία στην συνέχεια εξετέλεσε τα
σεισμικά της Δ. Ελλάδας με καθαρά έσοδα για το κράτος).
(β) Την προκηρύξη διαγωνισμού για την παραχώρηση τριών
γνωστών κοιτασμάτων με αποδεδειγμένα αποθέματα στην Δ. Ελλάδα βάσει της
διαδικασίας
Open-
Door. (υποτιθέμενης ως
fast track)
(γ) Την προετοιμασία ενός διεθνούς γύρου παραχωρήσεων για την
Δυτική Ελλάδα και Νότια της Κρήτης βάσει των αποτελεσμάτων των σεισμικών
καταγραφών.
Η μεν πρώτη φάση του στρατηγικού αυτού σχεδίου έχει σχεδόν
ολοκληρωθεί με επιτυχία ενώ η δεύτερη που αποτελεί και το πλέον κρίσιμο κρίκο
στον όλο σχεδιασμό αν και ευρίσκεται στο τέλος του, με τον διαγωνισμό να έχει
ολοκληρωθεί και τις εταιρείες αναδόχους να έχουν επιλεχθεί, δεν έχουν ακόμα υπογραφεί
οι σχετικές συμβάσεις, που σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ έχουν σταλεί για έλεγχο στο
Ελεκτικό Συνέδριο παρά το γεγονός ότι αυτό έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά.
Σύμφωνα με πληροφορίες του
energia.
gr
η παρατηρούμενη εμπλοκή και αργοπορία
είναι το αποτέλεσμα σοβαρών πιέσεων που έχει δεχθεί και δέχεται η κυβέρνηση από
εγχώριους επιχειρηματικούς κύκλους οι οποίοι δεν βλέπου με καλό μάτι την
ανάδειξη της Ελλάδας σε παραγωγό χώρα και την έλευση εδώ ξένων πετρελαϊκών που
αργά η γρήγορα θα θελήσουν να εισβάλλουν στο εγχώριο πετρελαϊκό κύκλωμα. Μπορεί
συγκεκριμένα κοιτάσματα της Δυτικής Ελλάδας (Κατάκολο, Πατραϊκός και Ιωάννινα)
να θεωρούνται περιορισμένα από πλευράς αποθεμάτων όμως η ερευνητική
δραστηριότητα που θα αναπτυχθεί σχεδόν ταυτόχρονα και στις τρείς περιοχές κάθε
άλλο παρά αμελητέα θα είναι, αφού δια αυτής θα εισαχθούν «κοινά δαιμόνια».
Εάν όμως η κυβέρνηση
θέλει να ανοίξει πάλι το κεφάλαιο των ερευνών στους υδρογονάνθρακές - το οποίο θυμίζουμε ότι έκλεισε με την
κατάργηση της ΔΕΠ-ΕΚΥ από την κυβέρνηση Σημίτη το 1998 – όπως διακηρύσσει
urbi
et
orbit ότι επιθυμεί, εξ’ ου και ο διορισμός του Σόλωνα Κασίνη ως συμβούλου
του πρωθυπουργού για τα πετρέλαια, τότε θα πρέπει να επισπεύσει την υπογραφή
των συμβάσεων και μάλιστα προ των Ευρωεκλογών. Οι οποίες επ’ ουδενί λόγο πρέπει
να χρησιμοποιηθούν ως πρόσχημα για την περαιτέρω καθυστέρηση της υπογραφής των
τριών συμβάσεων του
Open
Door. Είναι δε κοινή η εκτίμηση παραγόντων της αγοράς ότι
μετά τις ευρωεκλογές θα εισέλθουμε ουσιαστικά σε μία παρατεταμένη εκλογική
περίοδο. Καθώς από το αποτέλεσμα της διπλής κάλπης θα καθοριστεί το πολιτικό
τοπίο της επόμενης ημέρας και πιθανότατα ο χρόνος των επόμενων εκλογών και με τον όλο κρατικό μηχανισμό να εισέρχεται
σε φάση αδράνειας.
Ας μην έχει λοιπόν αυταπάτες η κυβέρνηση ότι η υπογραφή των
τριών ανωτέρω συμβάσεων μπορεί να μετατεθεί μετά τις Ευρωεκλογές και μάλιστα να
συνδυαστεί με την ανακοίνωση του Β’ Διεθνούς Γύρου Παραχωρήσεων όπως
εισηγούνται ορισμένοι παράγοντες. Διότι είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο εν λόγω
Γύρος δεν θα έχει την παραμικρή πιθανότητα επιτυχίας εάν προηγουμένως η κυβέρνηση δεν δώσει ένα
ξεκάθαρο δείγμα γραφής ότι είναι αποφασισμένη να κάνει ένα σημαντικό άνοιγμα
στον τομέα των ερευνών. Το άνοιγμα αυτό βάσει των άγραφων αλλά εξαιρετικά
ισχυρών κανόνων της διεθνούς αγοράς πιστοποιείται μόνο με την υπογραφή
συμβάσεων και την διενέργεια γεωτρήσεων.
Ίσως η ανωτέρω
προοπτική να φοβίζει ορισμένους στην κυβέρνηση για αυτό και παρασκηνιακά κάνουν
ότι μπορούν για να μην προχωρήσει σε ολοκλήρωση το Β’ στάδιο του στρατηγικού
σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ. Μήπως θα έπρεπε ο Πρωθυπουργός ο οποίος έχει δείξει ότι
δεν υπολογίζει το πολιτικό κόστος η τα στενά επιχειρηματικά συμφέροντα, να
επέμβει ο ίδιος σε αυτή τη φάση αφού ζητήσει να πληροφορηθεί προηγουμένως από
τον νέο σύμβουλο του πως έγινε και στην Κύπρο υπεγράφισαν συμβάσεις ερευνών
πολλαπλάσιου οικονομικού ενδιαφέροντος με διεθνείς εταιρείες (και με την
Τουρκία να απειλεί στρατιωτική επέμβαση εντός της Κυπριακή ΑΟΖ) μόλις τρείς
εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές του 2013;