Τη δεύτερη δεκαετία της λειτουργίας του διανύει ήδη το Ινστιτούτο
Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, αποδεικνύοντας έτσι όχι μόνον τη
χρησιμότητα του ως τώρα, αλλά κυρίως την αναγκαιότητα του σε ένα
ενεργειακό περιβάλλον που υφίσταται συνεχείς μεταμορφώσεις. Σήμερα υπό
το φως σημαντικών εξελίξεων σε ό,τι αφορά το μέλλον της ενέργειας στην
Ε.Ε., στην περιοχή της ευρύτερης γειτονιάς μας, συμπεριλαμβανομένης και
της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και στην εγχώρια αγορά, ο ρόλος του ΙΕΝΕ
αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, ως ανεξάρτητου think tank και ως
υπερκομματικού συμβούλου της πολιτείας. Ρόλος που ήδη αναβαθμίζεται και
ενισχύεται, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του
μέλλοντος.
Όμως, το μέλλον πατά πάντα στο παρελθόν. Μια ανασκόπηση της προσφοράς
μέχρι σήμερα του ΙΕΝΕ θα γίνει με την ευκαιρία του γιορτασμού της
πρώτης δεκαετίας του, που συμπληρώθηκε πέρυσι. Αύριο, Πέμπτη, και σε
πανηγυρική εκδήλωση, με την παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ και
εκπροσώπων της ενεργειακής αγοράς, θα παρουσιασθεί η πυκνή
δραστηριότητα του Ινστιτούτου όλα τα χρόνια που προηγήθηκαν και θα
σκιαγραφηθούν τα επόμενα βήματα του. Μια πρώτη γεύση θα προσπαθήσουμε να
δώσουμε από αυτή τη στήλη, υπογραμμίζοντας τα σημαντικότερα επιτεύγματα
του και τη συμβολή του στη διαμόρφωση της εσωτερικής ενεργειακής
αγοράς, αλλά και το διάλογο που εγκαθίδρυσε σε επίπεδο Νοτιοανατολικής
Ευρώπης.
Όταν ξεκίνησε η λειτουργία του ΙΕΝΕ το 2003 η εγχώρια
ενεργειακή αγορά έκανε τα πρώτα βήματα της με στόχο την απελευθέρωση
της. Το Ινστιτούτο, με ανεξάρτητο καπέλο και χωρίς καμία κρατική
επιχορήγηση, επέλεξε να αποτελέσει δεξαμενή σκέψης καταθέτοντας συχνά
πυκνά τις θέσεις και απόψεις του για τα τεκταινόμενα στην αγορά,
υποδεικνύοντας λύσεις και προτάσεις, πολλές φορές ακόμη και αιρετικές.
Πάντα, όμως, στη λογική της ανάγκης η αγορά να λειτουργήσει ουσιαστικά απελευθερωμένη, προς όφελος όλων των παικτών, με
κανόνες,
υποχρεώσεις και ρυθμίσεις που θα προάγουν την ανάπτυξη επενδύσεων, την
κάλυψη του ενεργειακού εφοδιασμού, την ανταγωνιστικότητα στην αγορά και
την προστασία των καταναλωτών.
Εξαρχής και ως πρωτοπόρος, όχι
μόνον ως το μοναδικό ενεργειακό think tank της χώρας, επέλεξε να απλώσει
τη δραστηριότητα του στη γεωγραφική περιοχή της Νοτιοανατολικής
Ευρώπης, ανοίγοντας ένα χρήσιμο διάλογο με τις χώρες της γειτονιάς μας,
όταν ακόμη ενεργειακά ήταν σε εμβρυακό στάδιο. Δεν είναι τυχαίο το
γεγονός ότι ανάμεσα σε 20 ανάλογους οργανισμούς της περιφέρειας μας το
ΙΕΝΕ είναι ο μόνος ανεξάρτητος φορέας από άποψη οικονομική, καλύπτοντας
αυτό μόνον όλη την ευρύτερη περιοχή. Ένα επίτευγμα που αξίζει να
υπογραμμισθεί ειδικά σε χαλεπούς καιρούς, όπως οι σημερινοί.
Το
μελετητικό και επιστημονικό έργο του είναι τεράστιο και δεν χωρά να
αναλυθεί από εδώ. Εξίσου ενδιαφέρουσα και πολυποίκιλη είναι και η
δραστηριότητα του μέσω συνεδρίων και ημερίδων, καθώς και εξειδικευμένων
εκδηλώσεων, που διοργάνωσε και διοργανώνει, ορισμένες εξ αυτών με
θεσμικό πλέον χαρακτήρα, όπως, το ετήσιο συνέδριο ενέργειας, στην Αθήνα
και το South East Europe Energy Dialogue στη Θεσσαλονίκη. Η προσφορά
του, μάλιστα, επεκτείνεται και στον τομέα της εκπαίδευσης, έχοντας
διοργανώσει σειρά μαθημάτων σχετικών με την ενέργεια, με εισηγητές
υψηλού επιστημονικού κύρους.
Ίσως σε μια άλλη χώρα της Ευρώπης ή
και των ΗΠΑ, μια τέτοια δεξαμενή σκέψης θα είχε τύχει μεγαλύτερης
αποδοχής και αναγνώρισης. Στην Ελλάδα καθετί που δεν υπάγεται σε κάποια
ταμπέλα, σφραγίδα ή ομπρέλα δυστυχώς χρειάζεται να αγωνίζεται συνεχώς
για την επιβίωση του, ακολουθώντας μια μοναχική πορεία. Παρόλα αυτά οι
άνθρωποι του ΙΕΝΕ σχεδιάζουν ήδη το μέλλον του. Για να είναι παρόν και
την επόμενη ημέρα της ενεργειακής αγοράς, που βαίνει με ταχείς ρυθμούς
σε πλήρη μεταμόρφωση.