Η παρουσία στην Ελλάδα του ισχυρού άνδρα της Gazprom Αλεξέι Μίλερ
σαφώς και δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Έστω κι αν αυτή τη φορά
είχε ως αφορμή τη συμμετοχή του στην ετήσια γενική συνέλευση του EBC,
που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας μετά από δέκα χρόνια. Όμως, τόσο η
ομιλία του, όσο και γενικότερα αυτή καθεαυτή η παρουσία έχουν τη σημασία
τους και αυτήν θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε.
Ένα πρώτο
σχόλιο. Η επίσκεψη, αυτή τη φορά, του κ. Μίλερ έγινε με τον αέρα της
πρόσφατης συμφωνίας με τη ΔΕΠΑ, που έφερε ικανοποιητικές εκπτώσεις στην
προμήθεια φυσικού αερίου. Υπό αυτήν την έννοια, είναι σαφές ότι
σφραγιζόταν από την επιτυχή κατάληξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο
πλευρών και την αποφυγή στη λύση της Διαιτησίας, γεγονός που δεν θα
ήθελε η ελληνική πλευρά, δεδομένης της χρονοβόρας διαδικασίας που
συνεπάγεται.
Βεβαίως, ο κ. Μίλερ στην ομιλία του επέλεξε να
αναδείξει, καθόλου τυχαία, την πρόσφατη συμφωνία με την Κίνα, ως
αντίβαρο στη μακραίωνη συνεργασία με την Ευρώπη. Η αποστροφή του λόγου
του περί επηρεασμού των τιμών του φυσικού αερίου της Ευρώπης από τη
συμφωνία αυτή λειτουργεί ως έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα προς τις Βρυξέλλες.
«Αποκτήσαμε μια καλή διέξοδο στην τεράστια αγορά της Ασίας. Δεν σας
έχουμε ανάγκη εμείς, αλλά εσείς. Αλλάζουν τα δεδομένα του ανταγωνισμού
και πρέπει να ξαναδούμε το θέμα της τιμής», θα μπορούσε να ήταν μια
πρώτη ερμηνεία των όσων είπε ο κ. Μίλερ. Ο οποίος γνωρίζει πολύ καλύτερα
από τις Βρυξέλλες ότι δεν είναι και τόσο εύκολη η απεξάρτηση της
Ευρώπης από το ρωσικό αέριο, παρά τις περί του αντιθέτου σφοδρές
επιδιώξεις της τελευταίας. Το γεγονός ότι ο ρωσικός κολοσσός απέκτησε
ήδη ένα συμπληρωματικό πολύ μεγάλο πελάτη στην πλευρά της Ασίας φαίνεται
ότι του δίνει την άνεση να διαπραγματευθεί ακόμη και τις αιτιάσεις της
Ε.Ε. για την υποχρέωση της εταιρίας να προσαρμοσθεί στις επιταγές του
τρίτου ενεργειακού πακέτου και παράλληλα να προωθήσει τους σχεδιασμούς
του για το South Stream, που παρακάμπτει την Ουκρανία και προβλέπεται να μεταφέρει ποσότητες
φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων. Δεν είναι τυχαίο το
γεγονός ότι ο κ. Μίλερ διαμήνυσε κατηγορηματικά ότι το πρώτο φυσικό
αέριο θα παραδοθεί στη Βουλγαρία στα τέλη του επόμενου έτους, παρά τις
απειλές της Ε.Ε. προς τη γειτονική χώρα για επιβολή κυρώσεων, επειδή η
συμφωνία που έχει με τη Ρωσία δεν είναι συμβατή με τους κοινοτικούς
κανόνες.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο το οποίο, επίσης,
καταγράφεται είναι ότι ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης επέλεξε να
«αναστήσει» στη συνάντηση της EBC τις ελληνικές προσδοκίες για τον South
Stream, όταν την ίδια στιγμή η χώρα μας προωθεί με κάθε τρόπο τον TAP.
Ήταν μια διπλωματικού χαρακτήρα παρέμβαση, εν είδει κίνησης αβροφροσύνης
προς τη φιλοξενούμενη Gazprom ή υποκρύπτεται κάτι άλλο στη δημόσια
δήλωση του υπουργού; Έχουμε την αίσθηση ότι πολύ σύντομα θα φανεί.
Δεν
πρέπει πάντως να διαφύγει της προσοχής ότι η συγκεκριμένη δήλωση του κ.
Μανιάτη έγινε με τη διπλή ιδιότητα του, και ως αρμόδιος υπουργός, αλλά
και ως προεδρεύων υπουργός Ενέργειας, αυτή τη στιγμή, της Ε.Ε., ενώ οι
απόψεις του κ. Μίλερ αναπτύχθηκαν στη χώρα, η οποία έχει τώρα την
Προεδρία της Ε.Ε.
Πέρα από αυτά, η αίσθηση που αποκομίζει ένας
προσεκτικός παρατηρητής από την επίσκεψη Μίλερ είναι ότι η Ελλάδα
παραμένει ως χώρος επενδύσεων στο ραντάρ της Gazprom. Υπάρχουν αρκετοί
τομείς στους οποίους θα μπορούσε να αναπτύξει περαιτέρω δραστηριότητα,
όπως, για παράδειγμα, η αεριοκίνηση, τομέας που ενδιαφέρει ιδιαίτερα και
τη ΔΕΠΑ. Με αυτό το σκεπτικό η πρόσκληση και ο χαιρετισμός στη γενική
συνέλευση του EBC του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΠΑ Κων. Παλαιογιάννη
δεν μπορεί να εξαντληθεί μόνον στο γεγονός ότι οι δύο εταιρίες είναι
μακρόχρονοι συνεργάτες.
Αλλά και η παρουσία του υπουργού ΠΕΚΑ στη συνάντηση του EBC μόνον ως τυπική δεν θα μπορούσε να εκληφθεί. Οι δύο άνδρες, Μανιάτης
και Μίλερ, είχαν την ευκαιρία να τα πουν και μακριά από τα φώτα της
δημοσιότητας. Το μόνον που διέρρευσε ήταν το εποικοδομητικό κλίμα των
συνομιλιών και ότι η ατζέντα των θεμάτων ήταν ανοιχτή. Πράγμα που
σημαίνει ότι η ελληνική πλευρά καλοβλέπει την ενίσχυση της
συνεργασίας
με την Gazprom με κάθε τρόπο. Και γιατί όχι άλλωστε; Πρόκειται για
επενδυτή που έχει διαθέσιμα κεφάλαια και ο οποίος αναζητά ευκαιρίες τοποθετήσεων ειδικά στην Ευρώπη.