Οι μεγαλοϊδεατισμοί παραμένουν
το αδύνατο σημείο μας. Και ιστορικά μιλώντας, έχουν στοιχήσει ακριβά στην
ανάπτυξη και εξέλιξη αυτής της χώρας. Μπορεί ο ξένος παράγοντας να έχει το
μερίδιο ευθύνης του σε αυτό το γεγονός, ωστόσο, δεν θα είχε καμία τύχη αν δεν
έβρισκε πρόσφορο έδαφος στις κατά καιρούς κυβερνήσεις του ελληνικού κράτους από
τη σύσταση του.
Ο στόχος μας, όμως, δεν είναι η
ιστορική αναδρομή. Θα μείνουμε στο πολύ σύντομο παρελθόν και στο σήμερα. Μόλις
πριν από τρία χρόνια η Ελλάδα ξύπνησε ένα πρωί και αποφάσισε ότι θέλει να γίνει
«Δανία του Νότου» σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη ΑΠΕ. Το τι μελάνι χύθηκε για την
επιδίωξη αυτή είναι απερίγραπτο. Ναι, μπορούμε, γιατί όχι; Διαθέτουμε ήλιο και
αέρα σε υπερποσότητες. Αν δεν το κάνουμε εμείς, τότε ποιός; Και ανοίξανε οι
κάνουλες της αδειοδότησης, με τα γνωστά αποτελέσματα. Μπορεί «Δανία του Νότου»
να μην γίναμε - με τι οικονομικά προσόντα, άλλωστε; - αλλά την ηλεκτρική αγορά καταφέραμε να την
φέρουμε στα όρια της κατάρρευσης.
Τώρα βάλαμε άλλο στόχο. Να
γίνουμε «Νορβηγία του Νότου». Αυτό κι αν είναι μεγαλεπήβολο σχέδιο. Να
φθάσουμε, δηλαδή, η ταλαιπωρημένη οικονομία μας να ανακάμψει και να στηριχθεί
στο μέλλον από τους υδρογονάνθρακες, όπως ακριβώς έγινε και στη Νορβηγία. Να εισρεύσουν
άφθονα κεφάλαια από το μαύρο χρυσό και το φυσικό αέριο «να φάνε και οι κότες»,
όπως λέει ο σοφός λαός. Αυτό ήταν. Πώς δεν το σκεφθήκαμε νωρίτερα; Βέβαια, μας
διαφεύγει μια λεπτομέρεια. Δεν ξέρουμε καν τι ποσότητες διαθέτουμε. Ψιλά
γράμματα, θα πείτε. Σημασία έχει ο στόχος.
Και δεν θα είχαμε καμία
αντίρρηση ακόμη και για μία τέτοια επιδίωξη. Στη ζωή εάν δεν διαθέτεις στόχους
δεν μπορείς να προοδεύσεις. Το ζήτημα είναι τα μέσα και ο τρόπος που
χρησιμοποιείς για να φθάσεις σε αυτούς και βέβαια οι πρώιμες προσδοκίες που
δημιουργείς. Επειδή ακριβώς υπάρχει το προηγούμενο ανάλογων προσδοκιών που είτε
βυθίσθηκαν στα ρηχά, είτε είχαν δυσάρεστα αποτελέσματα, είμαστε υποχρεωμένοι,
εξ αντικειμένου, να είμαστε επιφυλακτικοί όταν ακούμε ανάλογους μεγαλοϊδεατισμούς.
Καλύτερα, λοιπόν, να κρατάμε μικρό καλάθι, παρά να καταλήγουμε σε
απογοητεύσεις. Άρα, θεωρούμε, καταρχήν, ότι είναι άτοπο, στον πιο επιεική
χαρακτηρισμό του, να μιλάμε για τη «Νορβηγία του Νότου», όταν όχι μόνον δεν
έχουν ξεκινήσει οι έρευνες στις εν δυνάμει περιοχές, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν θα
υπάρξει και σοβαρό ενδιαφέρον από τη διεθνή πετρελαϊκή βιομηχανία γι αυτές.
Έχουμε, συνεπώς, πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε κι αν θέλουμε να μας
παίρνουν στα σοβαρά οι διεθνείς επενδυτές καλό θα ήταν να χαμηλώσουμε τους
τόνους και να περιμένουμε πρώτα τα αποτελέσματα των ερευνών.
Το δεύτερο γεγονός που
προβληματίζει είναι ο τρόπος που επιχειρείται να δομηθεί η όλη προσπάθεια για
να επιτύχουμε τον πολυπόθητο στόχο προς την κατάκτηση της «Νορβηγίας του
Νότου». Φαίνεται μέχρι στιγμής ότι έχουμε εκχωρήσει ρόλο και λόγο σε εταιρίες
εκτός Ελλάδος. Η γαλλική
Beicit
–
καλά, εντάξει, επόπτευε το ΥΠΕΚΑ – χάραξε τα προς διάθεση οικόπεδα στο Ιόνιο
και νότια της Κρήτης, η νορβηγική
PGS
αποφασίζει για τα σεισμικά και τώρα μία εταιρία συμβούλων - προφανώς, ξένη κι
αυτή – θα αναλάβει, λέει το ρεπορτάζ, το θέμα του διαγωνισμού για τις
παραχωρήσεις.
Και το ελληνικό κράτος τι κάνει;
Η ΕΔΕΥ που βρίσκεται σε όλο αυτό το σκηνικό; Ναι, το ξεχάσαμε, ακόμη
στελεχώνεται. Άραγε η Νορβηγία, που τόσο πολύ θέλουμε να τη μιμηθούμε, τα ίδια
έπραξε; Ανέθεσε σε ξένες εταιρίες όλη τη δουλειά κι αυτή ανέλαβε τις εισπράξεις;
Μα φυσικά και όχι. Ο φυσικός πλούτος μιας χώρας είναι εξαιρετικά σημαντικός για
να εκχωρήσεις τη διαχείριση του σε ξένους. Γιατί δεν θα έρθουν τζάμπα. Θα
θελήσουν το μετρικό τους, που δεν θα είναι καθόλου ευκαταφρόνητο.
Συν τοις άλλοις προκύπτει κι
ένα ακόμη ζήτημα. Η Ελλάδα, με μια οικονομία σε βαθιά ύφεση πώς ξεπληρώνει
αυτούς τους ακριβούς συμβούλους και παρατρεχάμενους; Πού βρίσκονται χρήματα από
το άδειο ταμείο; Εκτός κι αν οι συμφωνίες είναι τέτοιες που καταλήγουν να
δώσουν στο ελληνικό δημόσιο πολύ μικρότερα έσοδα από αυτά που θα μπορούσε να
έχει αν αναλάμβανε μόνο του ή εν πάσει περιπτώσει με τη συνεργασία ορισμένων
εξειδικευμένων ξένων φορέων τη διευθέτηση του όλου εγχειρήματος.
Κάτι, λοιπόν, δεν πάει καλά με
το καινούριο κοσκινάκι που απέκτησε η χώρα. Και για να μην καταλήξουμε πάλι στο
μηδέν, όπως συνέβη και με πολλούς άλλους μεγαλοϊδεατισμούς, είναι ακόμη καιρός
να αναζητήσουμε και να αξιοποιήσουμε το ελληνικό, κατάλληλο, στελεχικό δυναμικό
που θα αναλάβει να προωθήσει το στόχο για την εξόρυξη υδρογονανθράκων, με
υπευθυνότητα, διαφάνεια, σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα. Δεν αντέχουμε
άλλους μεγαλεπήβολους στόχους. Χορτάσαμε πια.