Καθώς πολλαπλασιάζονται με γεωμετρική πρόοδο τα δημοσιεύματα του
διεθνούς Τύπου που αναφέρονται στο ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το
Ευρώ σε περίπτωση που μετά τις εκλογές της 25η Ιανουαρίου την
διακυβέρνηση της χώρας αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ,εντείνονται οι φόβοι για την
ενεργειακή επάρκεια και τροφοδοσία της χώρας κατά την περίοδο που θ’
ακολουθήσει. Όπως έχουμε ήδη επισημάνει στο παρελθόν μέσα από την στήλη
μια ενδεχόμενη αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη αναπόφευκτα θα
δημιουργήσει κενά στην ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας γιατί το
μεγαλύτερο μέρος, δηλ. σχεδόν το 70%, της πρωτογενούς ενέργειας που
καταναλώνουμε εισάγεται από το εξωτερικό με την μορφή αργού πετρελαίου
και πετρελαϊκών προϊόντων, φ. αερίου και ηλεκτρισμού. Μάλιστα πριν από
ένα χρόνο περίπου η ΔΕΗ, λόγω χαμηλής απόδοσης ορισμένων ορυχείων,
αναγκάστηκε να εισάγει ακόμα και λιγνίτες από Βουλγαρία και Τουρκία!
Το
2012, το τελευταίο έτος που διαθέτουμε ηλεγμένα στοιχεία, η Ελλάδα
επλήρωσε περί τα 11.0 δισεκ. Ευρώ για να εισάγει πετρέλαιο, φ. αέριο και
ηλεκτρισμό ενώ το 2014 το νούμερο αυτό αναμένεται να διαμορφωθεί περί
τα 8.0 με 8.5 δισεκ. Ευρώ λόγω της μείωσης της κατανάλωσης πετρελαίου
και φ. αερίου, με παράλληλη αύξηση των εισαγωγών ηλεκτρισμού, αλλά και
ως αποτέλεσμα της ραγδαίας πτώσης των διεθνών τιμών του αργού το β’
εξάμηνο του 2014. Οι εισαγωγές των ενεργειακών αυτών προϊόντων
πραγματοποιούνται με πληρωμή σε ευρώ (ηλεκτρισμός) ή σε δολάρια
(πετρέλαιο και φ. αέριο). Στην περίπτωση κατά την οποία επιστρέψουμε στη
δραχμή τον έλεγχο των συναλλαγματικών διαθεσίμων αναλαμβάνει αυτόματα η
Τράπεζα της Ελλάδος, όπως και παλαιότερα προ του 2001, η οποία πλέον θα έχει τον πλήρη έλεγχο φροντίζοντας για την
συγκέντρωση σκληρού συναλλάγματος (δηλ. δολάριο, ευρώ , γιεν) για την
πληρωμή εισαγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Δηλαδή θα υπάρξει επιστροφή
στους συναλλαγματικούς περιορισμούς και ελέγχους το οποίο σημαίνει ότι
όταν μια εταιρεία ή οργανισμός επιθυμεί να πληρώσει κάποιον προμηθευτή
του στο εξωτερικό θα πρέπει πρώτα να υποβάλλει αίτηση στη ΤτΕ για την
χορηγία συναλλάγματος με την έκδοση σχετικής επιταγής ή αποστολή
εμβάσματος. Έτσι οι εταιρείες του ενεργειακού τομέα δηλ. διυλιστήρια,
ΔΕΠΑ, ΔΕΗ κτλ θα χάσουν άμεσα την δυνατότητα αγορών σε ευρώ ή δολάρια με
πίστωση και θα είναι υποχρεωμένοι να προπληρώνουν για κάθε ποσότητα που
εισάγουν. Επειδή δε η ΤτΕ δεν διαθέτει σήμερα επαρκή συναλλαγματικά
διαθέσιμα θα χρειαστεί τουλάχιστον 3-4 μήνες για να συγκεντρώσει τα
κυκλοφορούντα ευρώ από τις τράπεζες, τα εμπορικά καταστήματα και τους
καταναλωτές( δηλ. όσα ευρώ μπορέσει να συγκεντρώσει γιατί ο περισσότερος
κόσμος θα τα κρατήσει όσο μπορεί) αλλά και για να οργανώσει εκ νέου το
τμήμα εγκρίσεων και πληρωμών σε συνάλλαγμα. Κατά το διάστημα αυτό
αναπόφευκτα θα παρατηρηθούν εκτεταμένες ελλείψεις στην τροφοδοσία
πετρελαϊκών προϊόντων αφού ναι μεν οι εταιρείες θα πληρώνονται σε
δραχμές για τις βενζίνες και φ. αέριο θα αδυνατούν όμως ταυτόχρονα να
εισάγουν ενεργειακές πρώτες ύλες καταβάλλοντας το αντίτιμο σε συνάλλαγμα
.
Άρα, όπως προβλέπουν παράγοντες της αγοράς αναπόφευκτα
θα παρατηρηθούν μεγάλης κλίμακας ελλείψεις σε πετρέλαιο και φ. αέριο
ενώ θα υπάρξουν και διακοπές στην ηλεκτροδότηση αφού λιγνίτες και
υδροηλεκτρικές μονάδες δεν θα μπορούν από μόνες τους να ανταποκριθούν
στη ζήτηση, αφού ένα 20-25% της ηλεκτροπαραγωγής καλύπτεται από φ.
αέριο.Για αυτό , υπογραμμίζουν οι ανωτέρω παράγοντες, θα πρέπει να
ενημερωθούν εγκαίρως οι καταναλωτές ότι η επιστροφή στη δραχμή δεν θα γίνει αναίμακτα αλλά θα υπάρξουν σοβαρές δυσλειτουργίες στην
ενεργειακή τροφοδοσία και εν γένει στη λειτουργία της ενεργειακής
αγοράς. Μπορεί η κατάσταση από πλευράς ενεργειακών εισαγωγών να
εξομαλυνθεί κάπως μετά την πάροδο των πρώτων μηνών αλλά είναι απόλυτα
βέβαιο ότι η αγορά από πλευράς τζίρων και διευκολύνσεων δεν θα
επιστρέψει στη σημερινή της μορφή.
Με την προβλεπόμενη
έλλειψη συναλλάγματος που θα δημιουργηθεί, αφού η Ελλάδα παραμένει
κατά βάση μια εσωστρεφής οικονομία, με ελάχιστες εξαγωγές προϊόντων και
υπηρεσιών(πλην του τουρισμού), αναμένεται ότι οι εισαγωγές ενεργειακών
πρώτων υλών θα περιορισθούν σημαντικά ενισχύοντας περαιτέρω την
συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και οδηγώντας σε μείωση του
ΑΕΠ.Υπάρχει όμως και κάτι το θετικό στην όλη υπόθεση από μια
ενδεχόμενη επιστροφή στη δραχμή γιατί έτσι θα υποχρεωθούμε να λάβουμε
και να εφαρμόσουμε αποτελεσματικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας
υιοθετώντας ένα λιγότερο σπάταλο και πλέον ορθολογικό μοντέλο χρήσης
και διαχείρισης της προσφερόμενης ενέργειας.