Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται σκηνικό
ρήξης με τους δανειστές μας. Κατά την τελευταία 5ετία, είτε πραγματικά, είτε
τεχνητά, έχει μεταδοθεί αρκετές φορές προς τα έξω ένα κλίμα πίεσης, με αιχμή το
Grexit,
το οποίο λειτούργησε αποτελεσματικά στο εσωτερικό της χώρας, όχι μόνον προς το
πολιτικό προσωπικό, αλλά και τους πολίτες. Και κάθε φορά κατέληγε στον ίδιο
παρονομαστή. Πλήρης αποδοχή των απαιτήσεων των δανειστών, διαιώνιση του
προβλήματος, περισσότερα μέτρα που τροφοδοτούσαν το «τέρας» της κρίσης.
Για άλλη μία φορά ζούμε το ίδιο σκηνικό, με την
επικοινωνιακή τρομολαγνεία να μην βοηθά καμία πλευρά. Και βέβαια, στο κάδρο
ξανά το περιβόητο
Grexit,
ο μόνιμος πονοκέφαλος των ευρωπαϊστών εντός συνόρων, αλλά και όσων ευρωπαίων
και μη γνωρίζουν καλά ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν θα ωφελούσε κανέναν.
Αυτή τη φορά, όμως, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά.
Στο τιμόνι της κυβέρνησης είναι ένα κόμμα αριστερής φιλοσοφίας και
ριζοσπαστικών πεποιθήσεων. Κι αυτό από μόνο του κάνει ακόμη μεγαλύτερη την
πίεση που δεχόμαστε. Αν όλες τις προηγούμενες φορές οι δανειστές γνώριζαν πολύ
καλά ότι εν τέλει θα περνούσε το δικό τους, τώρα στην όλη κατάσταση έχει
εμφιλοχωρήσει ένα στοιχείο αβεβαιότητας και προβληματισμού. «Λες οι τρελοί Έλληνες αυτή τη φορά να εννοούν όσα λένε;»
Κι έτσι φαίνεται ότι η κατάσταση οδηγείται στα άκρα.
Μπορεί και να οδηγείται. Για πολλούς λόγους.
Πρώτα-πρώτα, οι δανειστές μας δεν θα ήθελαν, εάν
έκαναν αμαχητί αποδεκτές τις σημερινές ελληνικές θέσεις, να φανεί ότι αναγνωρίζουν
ότι τα μνημόνια που επιβλήθηκαν είναι λάθος.
Δεύτερο, δεν επιθυμούν να δείξουν ότι υποχωρούν στη
σημερινή κυβέρνηση, που έχει συγκεκριμένο στίγμα.
Τρίτο, δεν έχουν καμία διάθεση να καλλιεργηθεί
ανάλογο έδαφος απαιτήσεων και από άλλες χώρες της Ευρώπης, όπου «σηκώνουν
κεφάλι» και διεκδικούν την εξουσία κόμματα και κινήματα παρόμοιας ρητορικής με
το Σύριζα.
Τέταρτο, δεν θα αφήσουν να πληγεί η ηγεμονία του
Βορρά, έστω κι αν αναπτύσσονται ευρωπαϊκές φωνές αμφισβήτησης της.
Και πέμπτο, γιατί επιδιώκουν πάσει θυσία να δοθεί
αυτή τη φορά ένα ισχυρό μάθημα στην Ελλάδα και την κυβέρνηση της, που «τολμά»
να διεκδικήσει ισότιμο ρόλο στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Είναι σαφές ότι όλα αυτά μαζί συνιστούν ένα
εκρηκτικό μίγμα στα θεμέλια της ενωμένης Ευρώπης. Γιατί, ας μη γελιόμαστε, η
έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα συμπαρασύρει και τις ευρωπαϊκές
οικονομίες. Κι αυτό το γνωρίζουν ακόμη και αυτοί που σήμερα ρίχνουν λάδι στη
φωτιά της σύγκρουσης. Ενδεχομένως, να το κάνουν γιατί θεωρούν ότι η Ελλάδα θα
συμμορφωθεί, όπως συνέβη κι όλες τις προηγούμενες φορές, και όλα θα συνεχιστούν
από κει που τα άφησε η προηγούμενη κυβερνητική σύμπραξη.
Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα; Σε πρώτη ανάγνωση
φαίνεται πως όχι. Γιατί αυτή τη φορά υπάρχει μία παράμετρος που εξέλιπε ως
τώρα. Η επικοινωνιακή διεθνοποίηση του ελληνικού προβλήματος από την κυβέρνηση,
σε συνδυασμό με την υποστήριξη μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας, που
αισθάνεται ότι αποκτά τη χαμένη αξιοπρέπεια της, ότι ακούγεται, ότι έχει τη
συμπαράσταση και άλλων λαών της Ευρώπης, ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος εκτός από
την τυφλή αποδοχή.
Πώς, λοιπόν, θα υπάρξει σύγκλιση των δυνατών
συγκρουσιακών φωνών που ακούγονται ένθεν και ένθεν; Πώς θα αποφευχθεί να
καρποφορήσει η αυτοεκπληρούμενη προφητεία -από τη μεριά των δανειστών μας,
πρωτίστως- για ένα άμεσο
Grexit;
Η λύση, όπως όλες οι ενδείξεις δείχνουν, θα είναι
πολιτική. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί βρίσκονται μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία. Να
καταδείξουν ότι λειτουργούν προς όφελος του μέλλοντος της ενωμένης Ευρώπης. Ότι
έχουν τη δύναμη, αλλά και τα εργαλεία να προστατεύσουν όσα βήματα έχουν γίνει
ως τώρα και όσα θα γίνουν στη συνέχεια. Χωρίς ηγεμονισμούς που πολώνουν, χωρίς
διχαστικές νοοτροπίες, χωρίς επικίνδυνες φωνές, αλλά με την πεποίθηση ότι η
ευρωπαϊκή οικογένεια είναι συμπαγής και αδιαίρετη. Στην οποία έχει θέση μια
ευρωπαϊκή Γερμανία και δεν προτίθεται να μετατραπεί σε Γερμανική Ευρώπη.
ΥΓ. Η προσπάθεια της χώρας να ορθοποδήσει οφείλει να
είναι καθολική. Αυτή τη στιγμή δεν χωρούν κομματικές διαφοροποιήσεις, που
ρίχνουν νερό στο μύλο της σύγκρουσης και εντείνουν τη σύγχυση. Ή όλοι μαζί θα
πέσουμε, ή όλοι μαζί θα σταθούμε όρθιοι, με αξιοπρέπεια και μέλλον.