Σταθερά πάνω από τα 61 δολάρια το βαρέλι διατηρήθηκε χθες η τιμή του αργού στην αγορά της Νέας Υόρκης, μια ημέρα μετά το ράλι που προκάλεσε ο ΟΠΕΚ, αφήνοντας ανοιχτή την προοπτική μείωσης της παραγωγής του στις αρχές του ερχόμενου έτους. Η τιμή άγγιξε ώς και τα 61,80 δολάρια το βαρέλι, για να υποχωρήσει αργότερα στα 61,35 δολάρια, ενώ και στο Λονδίνο υπήρξε οριακή άνοδος εκείνης του Brent, η οποία έφθασε τα 59,46 δολάρια το βαρέλι.
Αν και πολύ χαμηλότερα από το ιστορικό ρεκόρ των 70,85 δολαρίων που κατέγραψαν στα τέλη Αυγούστου, οι τιμές του «μαύρου χρυσού» έχουν ανακάμψει κατά 10% αυτό τον μήνα και παραμένουν περισσότερο από 40% υψηλότερα από τα επίπεδά τους στις αρχές του έτους. Το προχθεσινό ράλι ήταν η αντίδραση των αγορών στην είδηση ότι ο ΟΠΕΚ -που καλύπτει το ένα τρίτο των παγκόσμιων αναγκών σε αργό- θα συνεδριάσει τον Ιανουάριο, ήτοι νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν, προκειμένου να χαράξει τη μελλοντική πετρελαϊκή πολιτική του, με την προοπτική μάλιστα να προχωρήσει σε μείωση της παραγωγής την άνοιξη, όταν η ζήτηση φυσιολογικά περιορίζεται.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΟΠΕΚ, η παραγωγή του καρτέλ, εξαιρουμένου του Ιράκ, υπερβαίνει κατά 200.000 βαρέλια ημερησίως το επίσημο πλαφόν μετά την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας και των υπολοίπων μελών, τον Αύγουστο, να ανταποκριθούν στην εκτίναξη των τιμών αυξάνοντας την παραγωγή τους στο ζενίθ 25ετίας. Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, το προχθεσινό ανακοινωθέν «ουσιαστικά δείχνει ότι το καρτέλ επιδιώκει να παράσχει στήριξη στις τιμές ώστε να διατηρηθούν υψηλότερα των 50 δολαρίων το βαρέλι. Αν οι τιμές υποχωρήσουν, ο ΟΠΕΚ θα μειώσει την παραγωγή».
Προς το παρόν, πάντως, η υποχώρηση των τιμών φαντάζει μακρινή προοπτική. Το ανακοινωθέν του ΟΠΕΚ συνδυάζεται με προβλέψεις για επιδείνωση των καιρικών συνθηκών στις βορειοανατολικές ΗΠΑ, υπ’ αριθμόν 1 αγορά πετρελαίου θέρμανσης στον κόσμο. Η ζήτηση κάθε άλλο παρά τάσεις συγκράτησης εμφανίζει, κάτι που ήλθε χθες να υπενθυμίσει η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ). Βάσει των εκτιμήσεών της, η ζήτηση θα αυξάνεται σταθερά κατά την ερχόμενη πενταετία, παρά τις υψηλές τιμές, σε μια τάση στην οποία καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως η Κίνα και η Ινδία.
Ειδικότερα, η ΙΕΑ προβλέπει ότι η ζήτηση θα αυξάνεται με μέσους ρυθμούς της τάξης των 1,8-2 εκατ. βαρελιών ημερησίως ώς το 2010. Σύμφωνα με την υπηρεσία, η ταχεία αύξηση της ζήτησης κατά το διάστημα αυτό θα θέσει σε δοκιμασία τους ρυθμούς της προσφοράς κατά το 2007-2008, διάστημα στο οποίο δεν θα έχουν ακόμα καταστεί πλήρως εκμεταλλεύσιμες οι νέες πετρελαιοπηγές. Και αυτό γιατί, παρότι ο ΟΠΕΚ έχει δρομολογήσει αύξηση της πλεονάζουσας παραγωγικής δυνατότητάς του στα 3,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως στα τέλη του 2006, ίσως δεν κατορθώσει να πείσει τις αγορές ότι αυτή η «δικλίδα ασφαλείας» επαρκεί για να καλύψει αιφνίδια προβλήματα στην προσφορά.
Βάσει των αναθεωρημένων προς τα πάνω εκτιμήσεων της ΙΕΑ, η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης θα διαμορφωθεί το 2006 κατά 130.000 βαρέλια ημερησίως ταχύτερη από τη φετινή, στα 1,79 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Η ζήτηση για το πετρέλαιο του ΟΠΕΚ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 200.000 βαρέλια ημερησίως, στα 28,5 εκατ. βαρέλια.
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, ο ΟΠΕΚ θα χρειαστεί ισχυρή στήριξη από χώρες εκτός του καρτέλ, προκειμένου να διασφαλίσει την επάρκεια της «δικλίδας ασφαλείας». Η προσφορά τέτοιων χωρών προβλέπεται να αυξηθεί το 2006 στο 1,4 εκατ. βαρέλια ημερησίως, έναντι μόλις 110.000 βαρελιών το 2005. Φέτος, η προσφορά αυξήθηκε με τους βραδύτερους ρυθμούς της τελευταίας εξαετίας, λόγω στασιμότητας στη Ρωσία και ταχείας συρρίκνωσης στη Βόρεια Θάλασσα.
(Reuters – Καθημερινή, 14/12/05)