Ακούστηκαν πικρές αλήθειες για τον ενεργειακό τομέα
στη στρογγυλή τράπεζα για την ενέργεια, που διοργάνωσε το ΙΕΝΕ την προηγούμενη
Παρασκευή, στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην Αθήνα. Η αγωνία για το
μέλλον του καταδείχθηκε και από τη μεγάλη συμμετοχή εκπροσώπων της αγοράς, που
ήρθαν για να περιγράψουν τις παθολογικές στρεβλώσεις της, να υποβάλουν
προτάσεις, να υποδείξουν λύσεις. Από αυτήν την άποψη θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο
για το αρμόδιο υπουργείο να παραβρίσκεται στην εκδήλωση, απλώς και μόνον για να
ακούσει. Δεν χρειαζόταν να μιλήσει ή να κάνει ανακοινώσεις. Είχε, όμως, τη
χρυσή ευκαιρία να δει συγκεντρωμένους σχεδόν όλους τους συμμετέχοντες στην
αγορά, από τους επιμέρους κλάδους της, να αφουγκραστεί τις αγωνίες τους, να
ακούσει από πρώτο χέρι ποια προβλήματα «φρενάρουν» τη δραστηριότητα τους και
ενδεχομένως να συζητήσει μαζί τους πιθανές λύσεις ή και να μοιρασθεί σκέψεις
για το πώς αντιλαμβάνεται την αντιμετώπιση των χρόνιων στρεβλώσεων. Ανεξάρτητα,
πάντως, από την παρουσία ή την απουσία του ΥΠΑΠΕΝ στην εκδήλωση, το ΙΕΝΕ
σκοπεύει να κωδικοποιήσει τις απόψεις που διατυπώθηκαν και να υποβάλει
ενημερωτικό υπόμνημα στο υπουργείο, εν είδει χρήσιμου χάρτη για την εικόνα που
παρουσιάζει σήμερα η ενεργειακή αγορά στη χώρα μας.
Η πιο δυσάρεστη αλήθεια που καταγράφηκε στην
εκδήλωση είναι ότι ο ενεργειακός τομέας στην Ελλάδα κατά τα προηγούμενα χρόνια
αντιμετωπίσθηκε από όλες τις κυβερνήσεις και τα κόμματα με την ίδια νοοτροπία.
Την κρατικοδίαιτη, που ευνοούσε τις κρατικές ενισχύσεις και τις επιδοτήσεις. Με
άλλα λόγια, ειπώθηκε ξεκάθαρα ότι ουδέποτε υπήρξε αληθινός ανταγωνισμός στην
ενέργεια, ουδέποτε λειτούργησε απελευθερωμένα, καμία κυβέρνηση και κανένα
κόμμα, στο όνομα του πολιτικού κόστους, δεν τόλμησε να την αφήσει να αναπτυχθεί
με όρους αγοράς, όπως έγινε στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και ακόμη χειρότερα. Το
περίφημο κοινοτικό κεκτημένο υιοθετήθηκε συγκαταβατικά, σχεδόν παθητικά, αντί
της ενεργητικής εφαρμογής του. Ακόμη και οι επενδύσεις που έγιναν -και από τον
ιδιωτικό τομέα- τονίσθηκε ότι υπέκυψαν στη κρατικομονοπωλιακή νοοτροπία.
Η ίδια λογική, όπως είπε, μάλιστα, ο καθηγητής
Παντελής Κάπρος, ακολουθείται και από την παρούσα κυβέρνηση και δη στην ακραία
μορφή της. Ο κ. Κάπρος δε δίστασε να υιοθετήσει δραματικούς τόνους. «Αν δεν
συνειδητοποιήσουμε ότι η Ελλάδα και η βιομηχανία της θα πάει μπροστά μόνον αν
αλλάξει την κατεύθυνση της επιχειρηματικότητας, τότε θα μείνουμε σε αυτό που
ήμασταν ως σήμερα: επαίτες».
Χρειάζονται, συνεπώς, συμφώνησαν όλοι οι
συμμετέχοντες στην εκδήλωση, τολμηρά βήματα και θαρραλέες αποφάσεις.
Πρώτα-πρώτα, να διορθωθούν άμεσα οι δομικές στρεβλώσεις της αγοράς, να αρθεί ο
μονοπωλιακός χαρακτήρας της, με αιχμή τη ΔΕΗ, να υλοποιηθεί το άνοιγμα σε όσο
το δυνατόν περισσότερους παίκτες, να δοθεί η δυνατότητα και σε ιδιώτες
επενδυτές να έχουν πρόσβαση στα φθηνά καύσιμα, να ανοίξει η λιανική αγορά
ηλεκτρισμού, να εγκαταλειφθεί το μοντέλο του κεντρικού σχεδιασμού. Έτσι κι
αλλιώς, όπως τονίσθηκε, σήμερα η Ε.Ε. έχει θέσει επιτακτικά στο τραπέζι την
προοπτική της Ενεργειακής Ένωσης, με συγκεκριμένες ενέργειες και ρυθμίσεις και
κάθε απόκλιση από τον κοινό στόχο θα σημάνει τον αποκλεισμό της χώρας μας από
το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και ακόμη περισσότερο, διαγράφεται ορατό το ενδεχόμενο
να συρθεί στα ευρωπαϊκά δικαστήρια από τη μη εφαρμογή κανόνων που
διαμορφώνονται κοινά για όλα τα κράτη-μέλη.
Τι περιθώρια έχει η Ελλάδα να παραμείνει αποκομμένη
νησίδα μέσα σε μια ενοποιημένη αγορά ενέργειας; Ιδού η Ρόδος.