Η διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα θα
μπορούσε να παρομοιαστεί με το Γεφύρι της Άρτας. Μελέτες επί μελετών έχουν
γίνει χρόνια ως τώρα, αγαθές προθέσεις εκδηλώνονταν, αλλά κάπου εκεί τελείωνε η
υπόθεση. Η ιδέα υλοποίησης του έργου πάει πολλές δεκαετίες πίσω. Στη δεκαετία
του ’70. Μάλιστα. Όσο κι αν ακούγεται εξωφρενικό, η πρώτη ιδέα για την
κατασκευή της σύνδεσης της Κρήτης με την χερσαία Ελλάδα «έπεσε» πριν από κοντά
έναν αιώνα, με την πρώτη μελέτη να γίνεται το 1968, η οποία κατέληξε στο
συμπέρασμα ότι δεν ήταν οικονομικά συμφέρουσα για την επόμενη δεκαετία, με το
βάθος πόντισης των καλωδίων να θεωρείται για τα δεδομένα της εποχής
απαγορευτικό.
Έκτοτε, τα τεχνολογικά δεδομένα εκσυγχρονίζονταν όλο
και περισσότερο, επιτρέποντας να γίνουν και άλλες μελέτες πάντα με τον ίδιο
στόχο, οι οποίες, όμως, προσέκρουαν σε ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο. Τη
χρηματοδότηση του έργου, που παρέμενε υψηλή. Οι τελευταίες προσπάθειες ανήκουν
στον ΑΔΜΗΕ, που «ανέστησε» για άλλη μία φορά το έργο, προωθώντας καινούριες
μελέτες, οι οποίες έδειξαν καταρχήν ότι είναι τεχνολογικά εφικτό. Το κόστος,
ωστόσο, παραμένει δυσβάστακτο, υπό την παρούσα οικονομική συγκυρία για τη χώρα.
Πλησιάζει το 1 δισ. ευρώ και είναι αμφίβολο αν έχει τέτοια δυνατότητα ο ΑΔΜΗΕ,
έστω κι αν υπάρχει βούληση για την κατασκευή του καλωδίου.
Και ξάφνου εγένετο φως. Από τη μία το πακέτο
Γιουνκέρ, το οποίο προσφέρει γενναία χρηματοδότηση και για ενεργειακά έργα και
από την άλλη, η πρόταση του ΣΕΒ μέσω του αντιπροέδρου του Αναστάσιου
Καλλιτσάντση, να γίνει το
project
από ιδιωτικά κεφάλαια σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ. Ο συνδυασμός προσφέρει μια
χρυσή ευκαιρία, η οποία δεν θα πρέπει να πάει χαμένη. Αντίθετα, θα πρέπει να
μελετηθεί με σοβαρότητα από την πολιτεία, αν θέλουμε επιτέλους να δούμε αυτό το
έργο να παίρνει επιτέλους «σάρκα και οστά».
Το γεγονός ότι παρουσιάσθηκαν εδώ, στην Ελλάδα, οι
δυνατότητες αξιοποίησης του πακέτου Γιουνκέρ από τον αρμόδιο Επίτροπο Γίρκι
Κατάϊνεν είναι ένα σήμα εμπιστοσύνης, καταρχήν, προς την ίδια τη χώρα και τις
μελλοντικές δυνατότητες της. Κατά δεύτερον, εκφράζεται η βούληση της Κομισιόν
να μη μείνει καμία χώρα της Ε.Ε. εκτός από τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το
πακέτο Γιουνκέρ. Και τρίτον, υπογραμμίζεται η συμμετοχή της Ελλάδας στην ενιαία
στρατηγική της Ε.Ε. στον τομέα της ενέργειας.
Βεβαίως, υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις που θα
πρέπει να τηρηθούν. Ότι τα έργα που θα προταθούν έχουν σοβαρό υπόβαθρο
υλοποίησης και επιπλέον θα πρέπει να εξασφαλίζεται ότι προέρχονται είτε από
ιδιωτικούς φορείς, είτε από συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτών.
Αυτή τη στιγμή, συνεπώς, έχουμε το «εργαλείο», το
Επενδυτικό Σχέδιο της Κομισιόν, έχουμε τη βούληση του ΑΔΜΗΕ να προωθήσει το
έργο και έχουμε, επίσης, και ιδιώτες επενδυτές που θέλουν να συμμετάσχουν.
Υπάρχει καλύτερη συγκυρία για να γίνει πραγματικότητα η διασύνδεση της Κρήτης
με το διασυνδεδεμένο σύστημα;
Η πρόταση του ΣΕΒ αφορά στη δημιουργία ενός
κοινοπρακτικού σχήματος, με πλειοψηφική συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών και
μειοψηφική συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ. Θα μπορούσε να εκληφθεί ως αρχική πρόταση, η
οποία πρέπει να τεθεί σε διάλογο, για να υπάρξει η πολυπόθητη σύγκληση.
Ενδεχομένως, το δημόσιο να επιθυμούσε μια διαφορετική ισορροπία συμμετοχής. Δεν
το γνωρίζουμε. Εκείνο που γνωρίζουμε, όμως, είναι ότι τα συγκεκριμένα κονδύλια
δεν θα μας περιμένουν επ’ άπειρο. Αν δεν τα διεκδικήσουμε εμείς, θα βρεθούν
άλλες χώρες, πολύ πιο πρόθυμες, να τα αξιοποιήσουν.
Άρα, ο χρόνος τρέχει. Εάν θέλουμε πραγματικά η
διασύνδεση της Κρήτης να περάσει από το επίπεδο του ευσεβούς οράματος στο πεδίο
της υλοποίησης, τώρα είναι η ώρα. Άλλωστε, η εκδήλωση ενδιαφέροντος από ιδιώτες
επενδυτές για το φιλόδοξο αυτό έργο θα μπορούσε να καταγραφεί και ως δείγμα
εμπιστοσύνης προς την ίδια τη σημερινή κυβέρνηση. Ας δούμε, επιτέλους, το
ποτήρι μισογεμάτο. Το εθνικό συμφέρον ας γίνει ο κοινός στόχος.