Σε νέα τροχιά σύγκρουσης -παρά τη συμφωνία τους για το φυσικό αέριο- έχουν εισέλθει η Ρωσία και η Ουκρανία, λογομαχώντας αυτή τη φορά για την ιδιοκτησία ναυτικών εγκαταστάσεων της Κριμαίας. Κι ενώ η ουκρανική φιλοδυτική κυβέρνηση, προϊόν της πολυσυζητημένης «πορτοκαλί» επανάστασης, βουλιάζει ολοένα και περισσότερο στα προβλήματα -αντιμέτωπη ακριβώς με τις επιπτώσεις των εξελίξεων στις ρωσο-ουκρανικές σχέσεις- το θρίλερ του φυσικού αερίου επεκτείνεται και σε άλλες χώρες.
Η κυβέρνηση της Μολδαβίας ζητεί επειγόντως τη μεσολάβηση της Ε.Ε. προκειμένου να λύσει το δικό της ενεργειακό πρόβλημα, καθώς η Ρωσία έχει διακόψει από την 1η Ιανουαρίου την παροχή φυσικού αερίου προς τη χώρα αυτή, ζητώντας τον διπλασιασμό της τιμής του, αίτημα αντίστοιχο με αυτό που τορπίλισε στις αρχές του έτους τις εύθραυστες ρωσο-ουκρανικές σχέσεις. Θύμα των ρωσικών αξιώσεων είναι και η γειτονική μας Βουλγαρία. Σύμφωνα με δημοσίευμα της International Herald Tribune, η χώρα απέρριψε προσπάθεια του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom να επαναδιαπραγματευτεί τους δασμούς που πληρώνει για το φυσικό αέριο που διέρχεται από το βουλγαρικό έδαφος.
Η εφημερίδα αναφέρεται στην «επιμονή» της Gazprom να επιβάλει τους όρους της οικονομίας της αγοράς στις σχέσεις της με τη Βουλγαρία, παρότι υπάρχει συμβόλαιο μεταξύ των δύο χωρών, που ισχύει έως το 2010. Σύμφωνα με το συμβόλαιο αυτό, η Ρωσία πληρώνει 1,67 δολ. για κάθε 1.000 κυβικά μέτρα που διέρχονται από το βουλγαρικό έδαφος. Το ποσό αφαιρείται από την τιμή που πληρώνει η χώρα για το ρωσικό φυσικό αέριο, κι έτσι η τελική χρέωση κυμαίνεται στα 183 δολάρια. Η εφημερίδα συμπληρώνει επίσης ότι η Βουλγαρία, παρότι ασήμαντη στην αγορά φυσικού αερίου, είναι πολύ σημαντική στον παγκόσμιο χάρτη των αγωγών. «Το 2005, τουλάχιστον 16 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου πέρασαν από τη Βουλγαρία, με κατεύθυνση την Τουρκία, την Ελλάδα και τα Σκόπια». Συνομιλίες για την προοπτική εισαγωγής φυσικού αερίου από άλλες χώρες πέραν της Ρωσίας, είχαν χθες στην Πράγα οι ηγέτες της Τσεχίας και της Πολωνίας.
Πολύ πιο σαρωτική, πάντως, είναι η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο στην Ουκρανία, παρά την πρόσφατη συμφωνία των δύο πλευρών για την εξίσωση της τιμής στις διεθνείς προδιαγραφές. Η αντιπολίτευση, με επικεφαλής την Τιμοσένκο, κατήγγειλε εκ νέου τη συμφωνία ως «πλήγμα κατά της αξιοπρέπειας και της ανεξαρτησίας μας». Η κατάσταση για το φιλοδυτικό στρατόπεδο επιδεινώθηκε περαιτέρω με το ξέσπασμα της νέας ρωσο-ουκρανικής διαμάχης για τις υδρογραφικές εγκαταστάσεις της Κριμαίας. Το Σάββατο, η ρωσική ναυτική διοίκηση διέταξε τον στόλο της Μαύρης Θάλασσας να διαπραγματευτεί την επιστροφή στη Μόσχα του ελέγχου ενός φάρου της Κριμαίας που διεκδικεί η Ουκρανία. «Ο φάρος της Γιάλτας πρέπει να επιστραφεί», απεφάνθη το ρωσικό ναυτικό, καταγγέλλοντας ότι η Ουκρανία κατέλαβε τον φάρο. «Δεν μπορείς να καταλάβεις κάτι που σου ανήκει», απάντησε η ουκρανική πλευρά. Νέο επεισόδιο αναφέρθηκε, χθες, με τον ρωσικό στόλο να διαμαρτύρεται για δεύτερη απόπειρα κατάληψης ρωσικών ναυτικών εγκαταστάσεων στις ουκρανικές ακτές.
(Καθημερινή, 17/1/06)