Αν και συνιστά εκτεταμένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με στόχο τη σταδιακή αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων σε μεγαλύτερο ποσοστό, το ΔΝΤ εκφράζει απαισιοδοξία ως προς την προοπτική να συμβεί κάτι τέτοιο. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τις χαμηλές τιμές των ορυκτών καυσίμων, που εκτιμά ότι θα παραμείνουν χαμηλές για καιρό.
Οπως τονίζει σε σχετική έκθεσή του, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του λιθάνθρακα αποθαρρύνουν την αναζήτηση φθηνότερων υποκατάστατων των ορυκτών καυσίμων. Εχει διαπιστωθεί, άλλωστε, πως η καινοτομία και η χρήση καθαρότερης ενέργειας ενθαρρύνονται όταν το πετρέλαιο είναι ακριβό. Το ίδιο ισχύει και για τις νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων.
Ετσι, παρά την παγκόσμια ανησυχία για το κλίμα, οι ανανεώσιμες πηγές αντιπροσωπεύουν ένα μικρό τμήμα της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας, στην οποία κυριαρχούν το πετρέλαιο με μερίδιο 30%, ο λιθάνθρακας επίσης με 30% και το φυσικό αέριο με 25%.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν χαμηλές κυρίως εξαιτίας της παραγωγής σχιστολιθικών υδρογονανθράκων στις ΗΠΑ, που, χάρη στη μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης, προσθέτει καθημερινά 4,2 εκατ. βαρέλια πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά. Συνηγορούν και άλλοι παράγοντες, όπως η αλλαγή συμπεριφοράς από πλευράς του ΟΠΕΚ, που παραδοσιακά μείωνε την παραγωγή για να δώσει ώθηση στις τιμές, αλλά και η αναμενόμενη αύξηση των εξαγωγών πετρελαίου από το Ιράν. Επιτείνουν το πρόβλημα η περιορισμένη παγκόσμια ζήτηση και η πτώση της κατανάλωσης στις ΗΠΑ.
Οι παράγοντες αυτοί δεν αναμένεται να εκλείψουν, και επομένως όλα δείχνουν πως οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν χαμηλές. Κρίνοντας από την αγορά προθεσμιακών συμβολαίων πετρελαίου, το ΔΝΤ εκτιμά πως θα σημειωθεί ήπια ανάκαμψη των τιμών όχι νωρίτερα από το 2019 και όχι πάνω από τα 60 δολάρια το βαρέλι. Ανάλογες είναι οι προβλέψεις του για το φυσικό αέριο και τον λιθάνθρακα, που έχουν επίσης υποχωρήσει σε χαμηλά επίπεδα, καθώς οι τιμές τους είναι αλληλεξαρτώμενες.
Εξάλλου, η παραγωγή σχιστολιθικού φυσικού αερίου στη Βόρεια Αμερική είναι ο καίριος παράγοντας που οδήγησε στην υποχώρηση της τιμής του, ενώ η πρόσφατη ανακάλυψη του γιγαντιαίου κοιτάσματος Ζορ στις ακτές της Αιγύπτου αναμένεται να συμπιέσει τις τιμές σε Μεσόγειο και Ευρώπη.
Διαφαίνεται, άλλωστε, η προοπτική να αναπτυχθούν ανάλογα κοιτάσματα σε άλλες γεωγραφικές ζώνες, όπως, για παράδειγμα, στην Αργεντινή. Οι τιμές του λιθάνθρακα βρίσκονται επίσης σε χαμηλά επίπεδα λόγω του πλεονάσματος προσφοράς και της μειωμένης ζήτησης κυρίως από την ενεργοβόρα Κίνα, που αντιπροσωπεύει το 50% της παγκόσμιας κατανάλωσης λιθάνθρακα.
Το ΔΝΤ επισημαίνει, πάντως, πως η τεχνολογία έχει απελευθερώσει το δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αιολικής, υδροηλεκτρικής, ηλιακής και γεωθερμικής. Διαπιστώνει μεγάλες δυνατότητες για ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ακόμη και στις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, των οποίων οι οικονομίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, για παράδειγμα, υιοθέτησαν ένα φιλόδοξο στόχο για το 2021, να έχουν αντικαταστήσει με ανανεώσιμες πηγές το 24% της κατανάλωσης ενέργειας.
(Πηγή: Καθημερινή)