Επιστρέφει το Ιρανικό Πετρέλαιο

H επανέναρξη των εισαγωγών αργού πετρελαίου από το Ιράν μετά την άρση του εμπάργκο σε συνδυασμό με τη διευθέτηση της οφειλής των Ελληνικών Πετρελαίων προς την κρατική NIOC, ήταν το κύριο θέμα των διαδοχικών συναντήσεων που είχε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Πετρελαίων και Διεθνών Σχέσεων του Ιράν Αμίρ Χοσέιν Ζαμανίνια, επικεφαλής υψηλόβαθμης ιρανικής αντιπροσωπείας με τον υπουργό Περιβάλλοντος Πάνο Σκουρλέτη και τη διοίκηση των ΕΛΠΕ.

Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες που επισκέπτονται οι Ιρανοί μετά την άρση των κυρώσεων, όχι μόνον επειδή παραδοσιακά η χώρα μας ήταν από τους καλύτερους πελάτες του ιρανικού πετρελαίου, καλύπτοντας το 20%-30% της συνολικής της κατανάλωσης σε αργό, αλλά και επειδή έχει μείνει σε εκκρεμότητα από το παρελθόν ένα χρέος των ΕΛΠΕ.

Η οφειλή προέκυψε από ποσότητες πετρελαίου που εισήγαγε στο παρελθόν η ελληνική εταιρεία και δεν μπόρεσε να εξοφλήσει λόγω της επιβολής των διεθνών κυρώσεων. Όσο για το ύψος της, το Reuters κάνει αναφορά σε ένα ποσό της τάξης των 550-600 εκατ. δολαρίων, ιρανικά δημοσιεύματα το φέρουν γύρω στα 650 εκατ. δολάρια, ενώ ο ελληνικός όμιλος αποφεύγει να δεσμευτεί με αριθμούς, καθώς το ακριβές ποσό φαίνεται ότι αποτελεί μέρος της διαπραγμάτευσης.

«Οι δύο πλευρές συζήτησαν ζητήματα προμήθειας πετρελαίου... καθώς και τις οικονομικές εκκρεμότητες ανάμεσα στα ΕΛΠΕ και την κρατική εταιρεία πετρελαίου του Ιράν, τη NIOC.

Η άρση του εμπάργκο προσφέρει τη δυνατότητα τακτοποίησής του», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο, τονίζοντας «τις ιδιαίτερα φιλικές διμερείς σχέσεις, που επιβεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης», κατά την οποία συζητήθηκε η δυνατότητα ενίσχυσης της ενεργειακής συνεργασίας. Ο κ. Σκουρλέτης δήλωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και το Ιράν, ενώ η ιρανική πλευρά επιβεβαίωσε τη διάθεση εμβάθυνσης των σχέσεων και την ανάπτυξη πολύπλευρης συνεργασίας τόσο στο οικονομικό όσο και στο διπλωματικό επίπεδο, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο.

Κύκλοι των ΕΛΠΕ, που βλέπουν θετικά την επιστροφή στις προμήθειες ιρανικού αργού ανέφεραν ότι το ύψος της οφειλής και ο τρόπος αποπληρωμής της αποτελούν από τα βασικά ζητούμενα, στο πλαίσιο των επαφών, που έχουν ξεκινήσει ήδη από τον Νοέμβριο, όταν ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Γρηγόρης Στεργιούλης επισκέφθηκε την Τεχεράνη, εν όψει τότε της άρσης των κυρώσεων. Στελέχη της εταιρείας άφησαν να εννοηθεί ότι αναμένει προσφορές από τους Ιρανούς για τις ποσότητες και την τιμή, μέσω των οποίων θα μπορούσε σταδιακά να πληρωθεί η οφειλή.

Η εφάπαξ εξόφληση με μετρητά δείχνει πάντως ότι δεν αποτελεί επιλογή για τα ΕΛΠΕ. Στο πλαίσιο ενός φιλικού διακανονισμού, καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν ότι τα Ελληνικά Πετρέλαια θα έβλεπαν τη δυνατότητα να απορροφήσουν ένα σημαντικό μέρος, ως 15% το πολύ, από την επιπλέον ημερήσια ποσότητα αργού, των 500.000 βαρ./ημέρα, που ετοιμάζεται το Ιράν να διαθέσει προς εξαγωγή σε πρώτη φάση. Το πότε όμως θα επιστρέψει το Ιράν στη διεθνή αγορά παραμένει ένα ερώτημα, παρότι η Τεχεράνη βιάζεται και δηλώνει ότι πολύ γρήγορα θα είναι έτοιμη, καθώς ήδη έχουν ήδη δοθεί εντολές να επαναλειτουργήσουν εγκαταστάσεις που έκλεισαν με την επιβολή του εμπάργκο.

Διεθνή δημοσιεύματα αναφέρουν ότι διάφορες νομικές εκκρεμότητες συνοδεύουν την άρση των κυρώσεων και ότι η επίλυσή τους μπορεί να πάρει εβδομάδες αν όχι μήνες. Το 2011, πριν το εμπάργκο το Ιράν εξήγαγε περί τα 2,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα, εκ των οποίων ως και 800.000 βαρέλια/ημέρα σε ευρωπαϊκά διυλιστήρια στην Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα, -η οποία απορροφούσε γύρω στα 120.000-130.000 βαρ/ημέρα- ενώ το 2014 οι εξαγωγές είχαν περιοριστεί στα 1,4 εκατ. βαρ/ημέρα.

Τέλος, όσον αφορά φήμες που ήθελαν τους Ιρανούς να ενδιαφέρονται για την απόκτηση μεριδίου στο μετοχικό κεφάλαιο των ΕΛΠΕ, η εταιρεία δηλώνει ότι δεν έχει τεθεί τέτοιο ζήτημα, ενώ σε διάψευση σχετικών δημοσιευμάτων έχει προβεί ο κύριος μέτοχος, ο όμιλος Λάτση.

(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 23/01/2016)