Όπως σημειώνεται, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω αφαίρεσης, συγχρηματοδότησης ή και εξασφάλισης ευρωπαϊκών κονδυλίων για τα έργα που σχετίζονται με την εξαγωγική δυναμικότητα του ΕΣΦΑ και τον Κάθετο Διάδρομο (Vertical Corridor). Επίσης, η Motor Oil ζητά να διασφαλιστεί η ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και η διαφοροποίηση των πηγών εισαγωγής στο ελληνικό σύστημα, με την επανέναρξη της αδιάλειπτης λειτουργίας του σημείου εισόδου «Κήποι» στα σύνορα με την Τουρκία. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με την ηλεκτρονική πλατφόρμα του αγωγού ΤΑΡ, οι φυσικές ροές στο σημείο εισόδου «Κήποι» εμφανίζονται στις 304.122.470 KWh στις 6 Ιανουαρίου και στη συνέχεια υποχώρησαν μέχρι τις 251.896.357 KWh την Πέμπτη, 9 Ιανουαρίου.
Παράλληλα, εφόσον ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Ανάπτυξης επιβαρύνεται κυρίως από τα εξαγωγικά έργα, η Motor Oil ζητά από τη ΡΑΑΕΥ να εξετάσει την αύξηση στις ταρίφες που αφορούν τα σημεία εξόδου και να διατηρηθούν χαμηλά τα κόστη για την εσωτερική κατανάλωση, στηρίζοντας τόσο την ασφάλεια εφοδιασμού όσο και την ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής βιομηχανίας και των νοικοκυριών.
Τέλος, πάντα με γνώμονα, όωπς τονίζεται στην επιστολή, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ΕΣΦΑ με προφανές όφελος τις χαμηλές τιμές ενέργειας ( σε αέριο και ρεύμα), η Motor Oil ζητά από την Αρχή να εξεταστούν τα προτεινόμενα έργα από ανεξάρτητο μελετητή, τον οποίο η τελευταία θα ορίσει, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο ΔΕΣΦΑ προγραμματίζει την επαύξηση του συστήματος βάσει της πραγματικής ζήτησης και με ορθολογικό κόστος των εκάστοτε προτεινόμενων επενδύσεων.
Ποια έργα προτείνει να αφαιρεθούν από το Πρόγραμμα ή να αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησής τους
Στα έργα, τα οποία, σύμφωνα με τη Motor Oil, εκτινάσσουν το κόστος του Προγράμματος Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ, και, άρα, αυξάνουν σημαντικά τη μέση χρέωση χρήσης του, περιλαμβάνονται:
Ο διπλασιασμός του Κλάδου Υψηλής Πίεσης Καρπερή – Κομοτηνή, κόστους, 316 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία θεωρεί ότι θα μπορούσε να επιμεριστεί και στην ICGB, την εταιρεία διαχείρισης του ελληνοβουλγαρικού αγωγού διασύνδεσης φυσικού αερίου (IGB), καθώς το έργο είναι απαραίτητο για την υλοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου (Vertical Corridor). Εναλλακτικά, προτείνει τη χρηματοδότησή του από ευρωπαϊκά κονδύλια, όπως αυτά που θα λάβει η Bulgartransgaz, ο διαχειριστής του βουλγαρικού συστήματος μεταφοράς αερίου, για την επέκταση των σημείων διασύνδεσης του Κάθετου Διαδρόμου στο σύστημά της.
Επίσης, το κόστος του Προγράμματος Ανάπτυξης επιβαρύνουν, χωρίς αντίστοιχης αξίας οφέλη στην ασφάλεια εφοδιασμού του Έλληνα καταναλωτή, και οι σταθμοί συμπίεσης στην Κομοτηνή (με κόστος 12 εκατ. ευρώ), στην Αμπελιά (κόστους 74 εκατ. ευρώ) και τη Νέα Μεσημβρία (κόστους 48 εκατ. ευρώ). Οι ως άνω σταθμοί σχετίζονται με την εξασφάλιση της ευστάθειας του βόρειου τμήματος του ΕΣΦΑ μετά την έναρξη λειτουργίας του FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Αλλά και ο αγωγός Υψηλής Πίεσης προς Δυτική Μακεδονία, κόστους 186 εκατ. ευρώ, και ο αντίστοιχος προς Πάτρα, κόστους 101 εκατ. ευρώ, κρίνονται ως επιβαρύνοντες υπέρμετρα το κόστος του προτεινόμενου προγράμματος, καθώς αφορούν την τροφοδότηση πελατών σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας με ελάχιστη δικτύωση. Η Motor Oil, αντίθετα, προτείνει να εξεταστούν φθηνότερες λύσεις για τις περιοχές αυτές, όπως οι εφαρμογές μικρής κλίμακας, όταν θα είναι έτοιμο το σχετικό εμπορικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, καθώς και η σύνδεση με δίκτυο χαμηλότερης πίεσης αναλογικά προς τον αριθμό των πελατών.
Ερωτήματα για FSRU Αλεξανδρούπολης και επαύξηση IGB – Τι λέει για το σημείο εισόδου με Τουρκία στους Κήπους του Έβρου
Αναφορικά με το πλωτό τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, ο ελληνικός όμιλος πετρελαιοειδών αναφέρει ότι παρουσιάζει περιορισμένες εξαγωγές από τη μέρα έναρξης της εμπορικής λειτουργίας του, λόγω των υψηλών χρεώσεων διαμετακόμισης του IGB, με συνέπεια οι χρήστες να αναγκάζονται να εξάγουν ποσότητες αερίου προς Βουλγαρία μέσω του Σιδηροκάστρου, όπου υπάρχει η απευθείας διασύνδεση, που είναι φθηνότερη. Έτσι, δημιουργούνται, σύμφωνα με τη Motor Oil, τα εξής εύλογα ερωτήματα:
- Συμφέρει τους Έλληνες καταναλωτές να συμπεριληφθεί στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2024-33 του ΕΣΦΑ το τεράστιο, όπως το χαρακτηρίζει, κόστος επαύξησης του IGB, τη στιγμή που κατά την πρώτη περίοδο λειτουργίας του η αξιοποίηση του διασυνδετήριου αυτού αγωγού ήταν ελάχιστη; Υπενθυμίζεται ότι, με τις τρέχουσες εκτιμήσεις της ICGB, ο αγωγός, ως το τέλος του τρέχοντος έτους θα μπορεί να λειτουργεί με δυναμικότητα 5 bcm ετησίως από 3 που είναι σήμερα.
- Αν διακοπεί οριστικά η ροή ρωσικού αερίου μέσω Turkstream, μπορεί το FSRU της Αλεξανδρούπολης να καλύψει το έλλειμμα που θα προκύψει και να εξασφαλίσει επάρκεια για τους ‘Έλληνες χωρίς συμπληρωματικά έργα; Η εταιρεία υπενθυμίζει για το FSRU ότι, από τη στιγμή που έχει εξαγωγικό χαρακτήρα, έχει περιορισμό στις δυνατότητές του για έγχυση αερίου στο εθνικό σύστημα. Στην ίδια επιστολή, εξάλλου, σημειώνεται ότι, από την 1η Ιανουαρίου, οπότε και έχει μηδενιστεί η διαμετακόμιση ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, αυτό εισέρχεται στην Ευρώπη μόνο μέσω Turkstream
Επιπλέον, στη συμμετοχή της στη δημόσια διαβούλευση για το Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ την επόμενη δεκαετία, η Motor Oil υπογραμμίζει και τη διακοπή των ροών αερίου από τους Κήπους του Έβρου, σημείο απευθείας διασύνδεσης με το αντίστοιχο σύστημα της Τουρκίας, όπου, για διάφορους λόγους δεν υπάρχει απευθείας δυνατότητα εισαγωγής στη χώρα μας. Ένας από τους λόγους αυτούς είναι, όπως υπενθυμίζει η εταιρεία, ένας από τους λόγους είναι και η μη ύπαρξη Συμφωνίας Διασύνδεσης μεταξύ των Διαχειριστών Ελλάδας και Τουρκίας. Μάλιστα, σημειώνει ότι για το τρέχον έτος δεν προσφέρεται στους χρήστες αδιάλειπτη δυναμικότητα εισόδου στους Κήπους, αφού το μεγαλύτερο μέρος της δυναμικότητάς τους έχει αποδοθεί στο σημείο εισόδου του FSRU Αλεξανδρούπολης στο ΕΣΦΑ, «Αμφιτρίτη», ενώ δεν έχει προσδιοριστεί χρονοδιάγραμμα για τη λειτουργία του σημείου αλλά ούτε και έχει διευκρινιστεί η μελλοντική δυνατότητα που θα του αποδοθεί. Έτσι, όπως υπογραμμίζεται, οι περιορισμοί αυτοί οδηγούν στα να χάνουν οι Έλληνες χρήστες τη δυνατότητα διαφοροποίησης των πηγών εισαγωγής με φτηνό αέριο από την Τουρκία.