Το «γεγονός της χρονιάς» στον τομέα του
upstream παγκοσμίως
αναμένεται να είναι η επανέναρξη παραγωγής -προς το τέλος του έτους- στο
γιγαντιαίο κοίτασμα πετρελαίου Κασαγκάν, στα αβαθή ύδατα του Καζακστάν. Τα
αποθέματα του Κασαγκάν είναι πάνω από 35 δισεκ. βαρέλια, εκ των οποίων τα 13 δισεκ.
θεωρούνται απολήψιμα.
Την εκτίμηση αυτή διατυπώνει το "Δελτίο Ενεργειακών Εξελίξεων Κασπίας" της Πρεσβείας της Ελλάδος στο Μπακού (Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων).
Υπενθυμίζεται ότι το Σεπτέμβριο του 2013 και με οκτώ έτη
καθυστέρηση σε σχέση με το αρχικό πρόγραμμα ανάπτυξης, ξεκίνησε η παραγωγή στο
Κασαγκάν, η οποία, όμως, διακόπηκε αιφνιδίως σε ένα μήνα, λόγω διαρροής αερίου.
Στις 21 Ιανουαρίου εφέτος, ο Καζάχος Υπουργός Ενέργειας δήλωσε ότι η αρχική (2017)
παραγωγή αργού της πρώτης φάσης ανάπτυξης στο Κασαγκάν θα είναι 7 εκ. τόννοι
ετησίως, σύντομα όμως θα ανέλθει στα 11 εκ. και τελικά στα 13 εκ.
Μελλοντικές φάσεις ανάπτυξης, μετά το 2020, αναμένεται να το καταστήσουν το
μεγαλύτερο κοίτασμα της Κασπίας, μπροστά και από το καζαχικό Τενγκίζ και από το
Αζέρι-Σιράγκ-Γκιουνασλί. Σύμφωνα με το "Δελτίο Ενεργειακών Εξελίξεων Κασπίας", η πλήρους κλίμακας ανάπτυξη του Κασαγκάν (του
ακριβότερου ενεργειακού πρότζεκτ όλων των εποχών, με εκτιμώμενη
CAPEX
άνω
των 100 δις
USD) αναμένεται
να πυροδοτήσει μια νέα «κούρσα αγωγών» ως προς την εξαγωγική του όδευση: οι δύο
βασικοί ανταγωνιστές είναι ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϋχάν, ο οποίος ήδη
μεταφέρει και καζαχικό αργό, και ο CPC (Τενγκίζ-Νοβοροσίσκ), ο μοναδικός
πετρελαιαγωγός στη Ρωσία που δεν ανήκει εξ ολοκλήρου στην κρατική
Transneft. Η σχεδόν
ολοκληρωμένη πλέον αναβάθμιση του CPC του επιτρέπει να μεταφέρει 67 εκ. τόννους
ετησίως, ήτοι 1,3 εκ. βαρ./ημ. (Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϋχάν: 1,2 εκ. βαρ./ημ.).
Πιθανή προτίμηση του αγωγού Τενγκίζ-Νοβοροσίσκ
από την κοινοπραξία εκτιμάται ότι θα αύξανε τις πιθανότητες κατασκευής του
αγωγού ΒΑΡ (Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη) ή, έστω, κάποιου άλλου παρακαμπτήριου
αγωγού από τη Μ.Θάλασσα στη Μεσόγειο, καθώς τα κορεσμένα τουρκικά Στενά δεν
μπορούν εύκολα να απορροφήσουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες. Το 2014, το
Καζακστάν είχε στείλει 35 εκ. τόννους αργού στον CPC, 5,5 εκ. στον
BTC, 11,7 εκ. στην Κίνα και
14,6 εκ. στην Κ.Ρωσία (Σαμάρα).