Η Ύπατη Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκριναν χθες πρόταση πολιτικής η οποία θα κατευθύνει τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της Αρκτικής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εντείνει τις υφιστάμενες ενέργειες και τη δραστηριοποίησή της στην περιοχή με 39 δράσεις που επικεντρώνονται στην κλιματική αλλαγή, την προστασία του περιβάλλοντος, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη διεθνή συνεργασία. Η ιδιαίτερη σημασία της έρευνας, της επιστήμης και της καινοτομίας αντικατοπτρίζεται στο σύνολο των εν λόγω τομέων προτεραιότητας.
Η Federica
Mogherini, Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε σχετικά:«Μια ασφαλής, βιώσιμη και ευημερούσα Αρκτική ωφελεί όχι μόνο τα 4 εκατομμύρια των κατοίκων της, αλλά και την Ευρωπαϊκή μας Ένωση και τον υπόλοιπο κόσμο. Πρόκειται για μια περιοχή τεράστιας περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής σημασίας για όλους μας. Τα μέτρα που λαμβάνονται σήμερα υπογραμμίζουν τη δέσμευσή μας έναντι της περιοχής, των κρατών και των λαών της, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η περιοχή θα συνεχίσει να αποτελεί παράδειγμα εποικοδομητικής διεθνούς συνεργασίας. Η Αρκτική είναι άλλωστε ζωτικής σημασίας για την περιφερειακή και την παγκόσμια ασφάλεια και αποτελεί στρατηγική συνιστώσα της εξωτερικής μας πολιτικής.»
Ο Karmenu
Vella, Επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για το Περιβάλλον, τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την Αλιεία, δήλωσε:«Επηρεάζουμε την Αρκτική και η Αρκτική επηρεάζει εμάς. Τα παγκόσμια καιρικά φαινόμενα, οι ωκεανοί, τα οικοσυστήματα και η τοπική βιοποικιλότητα, όλα επηρεάζονται από την Αρκτική. Μπορεί η αύξηση της ανθρώπινης ανάπτυξης να είναι αναπόφευκτη, ωστόσο, από εμάς εξαρτάται κατά πόσον αυτή θα είναι βιώσιμη. Η ανάπτυξη αυτή πρέπει να συμβαδίζει με τον απόλυτο σεβασμό στα μέσα διαβίωσης των κατοίκων της περιοχής και με την προστασία του πολυτιμότερου πόρου της: του περιβάλλοντος.»
Η κοινή ανακοίνωση λαμβάνει υπόψη την υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και των τρεχουσών και των μελλοντικών δράσεων και προγραμμάτων της ΕΕ. Επίσης, αξιοποιεί και συμπληρώνει τις πολιτικές των κρατών μελών της ΕΕ για την Αρκτική. Τα προτεινόμενα μέτρα θα αποτελέσουν πλέον αντικείμενο συζήτησης με τα κράτη μέλη της ΕΕ στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ιστορικό
Το 2014, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησαν από την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο να αναπτύξουν μια ολοκληρωμένη πολιτική για ζητήματα που αφορούν την Αρκτική και ένα πιο συνεκτικό πλαίσιο για τη δράση της ΕΕ και τα προγράμματα χρηματοδότησης στην Αρκτική. Η νέα ολοκληρωμένη πολιτική της ΕΕ για την Αρκτική αποτελεί απόρροια αυτού του αιτήματος και αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την παρουσία της ΕΕ στην Αρκτική, με την αξιοποίηση ορισμένων υφιστάμενων δραστηριοτήτων και αποφάσεων της ΕΕ οι οποίες έχουν ήδη αντίκτυπο στην περιοχή έπειτα από την ανακοίνωση πολιτικής του 2008 και την ενημέρωση και την επισκόπηση των δραστηριοτήτων του 2012.
Η Αρκτική καλύπτει τον κεντρικό Αρκτικό Ωκεανό, τις περιφερειακές του θάλασσες, όπως είναι η θάλασσα του Μπάρεντς, οι θάλασσες Chara και Chucchi, καθώς και τα εδάφη του Καναδά, του Βασιλείου της Δανίας, της Φινλανδίας, της Ισλανδίας, της Νορβηγίας, της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Σουηδίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Τρία κράτη μέλη της ΕΕ είναι, επομένως, και κράτη της Αρκτικής, ενώ η Ισλανδία και η Νορβηγία είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.
Τα τελευταία χρόνια, ο ρόλος της Αρκτικής στην κλιματική αλλαγή έχει καταστεί πολύ πιο εμφανής με εκτεταμένες επιπτώσεις, διότι η περιοχή λειτουργεί ως ρυθμιστής του κλίματος του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των καιρικών φαινομένων στην Ευρώπη. Τις τελευταίες δεκαετίες, η Αρκτική υπερθερμαίνεται με ταχύτητα σχεδόν διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η Αρκτική συμβάλλει επίσης στην κλιματική αλλαγή, λόγω της σταδιακής έκλυσης αερίων μεθανίου καθώς η θερμοκρασία της περιοχής αυξάνεται. Με τη σειρά τους, οι κλιματικές αλλαγές στην Αρκτική οδηγούν σε αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή. Έχουν ιδρυθεί διάφοροι διεθνείς οργανισμοί και φόρουμ, ώστε να διευκολυνθεί η διεθνής συνεργασία όσον αφορά την κοινή διαχείριση της περιοχής της Αρκτικής.