Την Τρίτη, στη Ρωσία, κοινοπραξία που ίδρυσε η βρετανική BP ανακοίνωσε ότι θα πουλήσει πετρελαιοπηγές στην κινεζική εταιρεία Sinopec. Θα είναι η πρώτη άμεση μεταφορά ρωσικού πετρελαϊκού πλούτου σε κινεζικά χέρια. Όμως, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση, η κρατική ρωσική Rosneft άσκησε το δικαίωμά της αγοράς του 51%, αφήνοντας τους Κινέζους με μειοψηφικό έλεγχο.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι η πλειοψηφία των πρώην περιουσιακών στοιχείων της ΒΡ περνούν στη Rosneft, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον έλεγχο που ασκεί η ρωσική κυβέρνηση στην πετρελαϊκή βιομηχανία. Οι εμπλεκόμενες εταιρείες δεν αποκάλυψαν πόσο κοστίζουν οι πετρελαιοπηγές που βρίσκονται περίπου 1.000 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας. Στο παρελθόν, η αξία τους έχει υπολογιστεί στα 3 δισ. δολάρια.
Kρατικός έλεγχος
Η διοίκηση της κοινοπραξίας TNK-BP αρνήθηκε ότι υποχρεώθηκε να πουλήσει μετοχές επειδή ήρθε σε ρήξη με τη ρωσική κυβέρνηση. Η BP σχημάτισε την κοινοπραξία το 2003, ενώ λίγο μετά, ο άνεμος της ρωσικής ενεργειακής πολιτικής άλλαξε και ο κρατικός έλεγχος θεωρήθηκε προτιμότερος από τις ξένες επενδύσεις. Από τότε, η εταιρεία κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα.
Μιλώντας όμως τη Δευτέρα στους επενδυτές, ο διευθύνων σύμβουλος της ΤΝΚ-ΒΡ είπε ότι πετρελαιοπηγές πωλούνται γιατί δεν ταιριάζουν στο χαρτοφυλάκιο της ΒΡ. «Είναι μια θετική εξέλιξη, φέρνει έναν ακόμη μεγάλο ξένο επενδυτή κοντά σε έναν ισχυρό ρωσικό εταίρο», είπε ο Ντάντλεϊ.
Με τα ρωσικά μέτρα, η συμφωνία δεν είναι μεγάλη. Οι πετρελαιοπηγές του Ουντμουρτνέφτ είναι ώριμες, δηλαδή το περισσότερο πετρέλαιο έχει ήδη αντληθεί. Από το 1973, έχουν δώσει 1,4 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, ενώ τα αποθέματά τους εκτιμώνται στα 994 εκατομμύρια βαρέλια. Με άλλα λόγια, το μισό και παραπάνω έχει ήδη αντληθεί.
Θετικό βήμα
Ενώ όμως η συμφωνία από μόνη της μπορεί να μην έχει σημασία, η Rosneft την καλωσόρισε ως πρώτο θετικό βήμα συνεργασίας με κινεζικές εταιρείες. Η Rosneft έχει δεδηλωμένο στόχο να γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου της Ρωσίας και σχεδιάζει να αντλεί 2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως ώς το 2010. «Οι Κινέζοι και η Rosneft τα πάνε πολύ καλά», δήλωσε ο διαχειριστής των κεφαλαίων του Nikitsky Russia Fund Ερικ Κράους. Ο Κράους αμφισβήτησε την οικονομική λογική της συμφωνίας, επισημαίνοντας ότι η Rosneft έχει ήδη πολλά χρέη, μετά την απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων της Yukos και ίσως δεν ήταν πολύ καλό να αποκτήσει και άλλα. «Ήταν σαφώς μια πολιτική συμφωνία», είπε. Οι δυνατότητες ενεργειακής συνεργασίας ανάμεσα στην Κίνα και τη Ρωσία είναι μεγάλες - και ανησυχούν τις ΗΠΑ, που θα ήθελαν να δουν το ρωσικό πετρέλαιο να κατευθύνεται προς τη Δυτική Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική. Η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος καταναλωτής πετρελαίου παγκοσμίως, μετά τις ΗΠΑ, ενώ η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός, μετά τη Σαουδική Αραβία.
Η διασύνδεση μεταξύ των δύο ασιατικών γιγάντων, που αλληλοσυμπληρώνονται, θα γίνει με έναν αγωγό που θα μεταφέρει 1,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως από τη Ρωσία στην Κίνα.
(Καθημερινή - The New York Times, 9/7/06)