Σε μια ιστορική από κάθε άποψη βραδιά έπεσε η αυλαία των συνομιλιών για το Κυπριακό στο θέρετρο Κράνς Μοντάνα της Ελβετίας.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτιέρες σε μια δραματική δήλωση του τα ξημερώματα της Παρασκευής κρατώντας ίσες αποστάσεις ευχήθηκε «ότι καλύτερο στους Κύπριους στον Βορρά και Νότο», ξεκαθαρίζοντας πως εδώ τελειώνει αυτή η προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού προβλήματος, χωρίς να δώσει το αναμενόμενο από πολλούς ραντεβού για συνέχεια της διαδικασίας το φθινόπωρο.
«Παρά την δέσμευση και την προσήλωση των αντιπροσωπειών η διάσκεψη έληξε χωρίς συμφωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γκουτιέρες.
Σε παρόμοιο ύφος ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ξεκαθάρισε πως αυτό ήταν το τέλος του δρόμου για τις συνομιλίες με βάση τις παραμέτρους του ΟΗΕ, επαναβεβαιώνοντας την θέση της χώρας του πως αυτό είναι το τέλος του δρόμου για αυτή τη διαδικασία τονίζοντας παράλληλα πως η ε/κ πλευρά «επέμεινε σε μηδέν στρατεύματα και μηδέν εγγυήσεις».
Ο τ/κ ηγέτης κ. Ακιντζί απέφυγε τις δηλώσεις επιφυλασσόμενος να τοποθετηθεί αργότερα στην ημέρα. Πάντως αξίζει να σημειωθεί μια τοποθέτηση του κ. Τσαβούσογλου πως «είναι σημαντικό να ενισχυθεί η σταθερότητα στο νησί και στην περιοχή και να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για ένα συμβιβασμό με άλλες παραμέτρους». Αναλυτές απέδωσαν το τελευταίο σκέλος της δήλωσης στις σκέψεις για το περίφημο «σχέδιο Β» της Άγκυρας σε περίπτωση ναυαγίου. Ήδη η τ/κ δεξιά τις πρώτες πρωινές ώρες επιχειρούσε να τοποθετήσει το θέμα στην πρώτη γραμμή της επόμενης μέρας.
Η ουσία παραμένει πως και με βάση την ενημέρωση των ε/κ ΜΜΕ αλλά και με βάση τις δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, το ναυάγιο ήταν αποτέλεσμα της αδιάλλακτης στάσης της τουρκικής πλευράς, η οποία παρέμεινε στις θέσεις της όπως αυτές κατ' επανάληψη κατέγραψε η "Κ" το τελευταίο διάστημα: Παραμονή τουρκικών στρατευμάτων και εγγυήσεων μετά την λύση αλλά και άρνηση επιστροφής όλης της Μόρφου στην ε/κ πλευρά.
Σε αντίθεση με το δραματικό ύφος των Γκουτιέρες και Τσαβούσογλου η ελληνική και ε/κ πλευρά παρουσιάστηκαν με χαμηλούς τόνους. Οι κκ Χριστοδουλίδης και Κοτζιάς σε κοινή ενημέρωση των δημοσιογράφων προσπάθησαν να αφήσουν ανοικτό παράθυρο νέας προσπάθειας καταλογίζοντας παράλληλα την ευθύνη στην Τουρκία. Η γραπτή δήλωση του ΚΕ έχει ως ακολούθως: «Δυστυχώς δεν υπήρξε αποτέλεσμα από την παρούσα προσπάθεια λόγω της εμμονής της τουρκικής πλευράς για συνέχιση της συνήθης εγγυήσεων των παρεμβατικών δικαιωματικών της Τουρκίας στην Κύπρο. Πέραν των τουρκικών θέσεων στο κεφάλαιο ασφάλεια εγγυήσεις οι τουρκικές θέσεις όπως εκφράστηκαν για τα υπόλοιπα κεφαλαία όχι μόνο ξεφεύγουν από τα πλαίσια του ΓΓ, αλλά ήταν τέτοιες που σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαν να γίνουν αποδέκτες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την πρώτη μέρα παρουσίας του στο Κρανς Μοντάνα υπέβαλε συγκεκριμένες και περιεκτικές προτάσεις στη βάση ιδεών του ΓΓ, έτσι ώστε αν γίνονταν αποδέκτες να ανοίξει ο δρόμος για μια λύση του κυπριακού. Προτάσεις οι οποίες αντιμετώπιζαν και τις ανησυχίες των τ/κ χωρίς να παραγνωρίζουν ανησυχίες Ε/κ.
Συγκεκριμένη πρόταση για ασφάλεια εγγυήσεις υπέβαλε και η ελληνική κυβέρνηση, η οποία κατά τη διάρκεια της παρουσίας της στο Κρανς Μοντάνα παρουσιάστηκε με εποικοδομητική στάση και προσέγγιση για θετικό αποτέλεσμα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί να εκφράσει την ικανοποίησή του για την άριστη συνεργασία τόσο τον Έλληνα ΥΠΕΞ όσο φυσικά και τον Έλληνα πρωθυπουργό, με τον οποίο ήταν σε συνεχή επαφή. Το αποτέλεσμα δεν είναι σε καμία περίπτωση θετικό, αλλά δεν είναι και το τέλος του δρόμου.
Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν είναι να είναι το μέλλον της Κύπρου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί ταυτόχρονα να ευχαριστήσει τον ΓΓ των ΗΕ που με την παρουσία του και τον τρόπο προσέγγισης στα εκκρεμούντα θέματα απέδειξε ότι αντιλαμβάνεται τις αρχές που πρέπει να διέπουν μια συνολική λύση του Κυπριακού για ένα κράτος που είναι και θα συνεχίσει να είναι μετά από μια λύση κράτος μέλος της ΕΕ.»
Το παρασκήνιο
Σύμφωνα με πληροφορίες της "Κ" στο δείπνο η Τουρκία έδειξε ετοιμότητα με την έννοια ότι δήλωνε έτοιμη να τα συζητήσει. Υπήρχε όμως ένταση με Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο οποίος επέμεινε να ζητά συγκεκριμένη πρόταση από τον Τούρκο ΥΠΕΞ. Για ώρα στο δείπνο ο Τούρκος ΥΠΕΞ έλεγε πως συζητά αλλά ήθελε ικανοποίηση για τέσσερα κεφαλαία. Έλεγε πως είναι "ευέλικτος" αλλά δεν παρουσίασε γραπτή πρόταση. Κάπου εκεί αναδύθηκε και το θέμα Πρωθυπουργών.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επικοινώνησε με τον Πρωθυπουργό Τσίπρα για να συζητήσει κατά πόσο υπήρχε ανάγκη να έρθουν οι πρωθυπουργοί. Ακόμη και μετά το διάλειμμα στο δείπνο ο ΓΓ ζήτησε από τον Τσαβούσογλου να μιλήσει συγκεκριμένα. Ο Τσαβούσογλου είπε αν και ήθελε να συζητήσει τα πάντα, τελικά έκανε λόγο για συνθήκη εγγυήσεων και παρεμβατικά δικαιώματα για 15 χρόνια. Μετά από αυτό είπε ότι δεν μπορεί να επιστραφεί ολόκληρη η Μόρφου. Εκει διαπιστώθηκε το ναυάγιο.
Η επόμενη μέρα
Η επόμενη μέρα από το Κράνς Μοντάνα φέρνει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να επιστρέφει στην Κύπρο μετά από μια εξαντλητική διαπραγμάτευση έχοντας να αντιμετωπίσει τα ανοικτά μέτωπα της κριτικής από την αντιπολίτευση, το μέτωπο των γεωτρήσεων αλλά και το περίφημο "plan B" της Τουρκικής πλευράς.
Όλα αυτά εν μέσω πρόωρης προεκλογικής περιόδου, στην οποία καλείται να πάρει αποφάσεις αν θα είναι υποψήφιος πρόεδρος.
(Πηγή: Καθημερινή Κύπρου)