Οι διοικήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων πρέπει να
αξιολογούνται με αντικειμενικά κριτήρια, λέει η διευθύνουσα σύμβουλος της
Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) Ράνια Αικατερινάρη. Υποστηρίζει
ότι το υπερταμείο έρχεται να υπηρετήσει έναν στόχο απαραίτητο, με ή χωρίς
μνημόνιο: την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου.
Η Ράνια Αικατερινάρη, διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικής
Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ), όπως είναι η επίσημη ονομασία του,
επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, στη συνέντευξή της στην «Κ» ότι «το κράτος δεν
είναι μάνατζερ». Εξ ου και η ανάγκη της ΕΕΣΥΠ και των θυγατρικών της για τις
ΔΕΚΟ (ΕΔΗΣ) και τα ακίνητα (ΕΤΑΔ).
Η ίδια, αν και προερχόμενη από πολιτική οικογένεια (κόρη της
πρώην βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Ασημίνας Ξηροτύρη) έχει χτίσει, με τις σπουδές και
τη σταδιοδρομία της, ένα ισχυρό προφίλ μάνατζερ, το οποίο γίνεται φανερό και
στη συνέντευξή της. Λέει ξεκάθαρα, μεταξύ άλλων, ότι οι διοικήσεις των δημοσίων
επιχειρήσεων που θα ενταχθούν στην ΕΔΗΣ πρέπει να αξιολογούνται με
αντικειμενικά κριτήρια, βάσει επίτευξης στόχων. Από την άλλη, δεν απαντά στο
ερώτημα για το ενδεχόμενο μειώσεων μισθών ή απολύσεων εργαζομένων στις ΔΕΚΟ.
– Η ΕΕΣΥΠ, την οποία
διευθύνετε, επικρίθηκε έντονα, με το επιχείρημα ότι το Δημόσιο εκχωρεί την
περιουσία του και χάνει τον έλεγχο κρίσιμων τομέων. Πώς το βλέπετε εσείς, ήταν
ένα αναγκαίο κακό;
– Έχω την πεποίθηση ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων συμφωνεί
πως το ελληνικό Δημόσιο έπρεπε να προχωρήσει σε μία ενιαία, ανεξάρτητη, με
διαφάνεια, καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων.
Το ελληνικό Δημόσιο, με μνημόνιο ή χωρίς, οφείλει, ειδικά στην τρέχουσα
οικονομική συγκυρία, να βάλει στόχο να ξεπεράσει τις αδυναμίες, τα προβλήματα
και τις παθογένειες που έχουν υποβαθμίσει τη δημόσια περιουσία και τις δημόσιες
επιχειρήσεις εδώ και δεκαετίες.
Σκοπός της ΕΕΣΥΠ είναι η αξιοποίηση των σημαντικών
περιουσιακών στοιχείων του κράτους και των συμμετοχών του στις δημόσιες
επιχειρήσεις, στη βάση ενός ολοκληρωμένου μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού
και ενός μετασχηματισμού για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και η οικονομική
τους αποδοτικότητα, όπως και οι παρεχόμενες υπηρεσίες και υποδομές. Παράλληλα,
στόχος είναι να αυξηθούν τα έσοδα για το Δημόσιο αλλά και να δημιουργηθούν
πολλαπλασιαστικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη για τη χώρα. Είναι επομένως
προφανές ότι δεν πρόκειται για εκχώρηση περιουσίας με σκοπό την πώληση. Στόχος
είναι η αξιοποίηση και η δημιουργία αξίας μακροπρόθεσμα, ενισχύοντας τα έσοδα
για το Δημόσιο. Διαφορετικά δεν θα υπήρχε λόγος ίδρυσης εταιρείας συμμετοχών με
μακροχρόνιο ορίζοντα. Υπήρχε ήδη το ΤΑΙΠΕΔ το οποίο ακολουθεί συγκεκριμένο
πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
– Πότε θα
λειτουργήσει η ΕΔΗΣ, η νέα θυγατέρα του Ταμείου και ποιοι είναι οι στόχοι της;
– Η ΕΔΗΣ είναι σήμερα υπό διαμόρφωση και σχετικά με τη
διοικητική της στελέχωση αναζητούμε τα καλύτερα στελέχη που θα έχουν γνώσεις
τόσο των σχετικών κλάδων όσο και των σύγχρονων πρακτικών διοίκησης, αλλά και θα
κατανοούν τα περίπλοκα ζητήματα που σχετίζονται με τις δημόσιες επιχειρήσεις
και τις μέχρι σήμερα προκλήσεις, περιορισμούς και αδυναμίες.
Για τις οικονομικά βιώσιμες επιχειρήσεις, προτεραιότητα θα
έχει η κατάρτιση στρατηγικών και επιχειρηματικών σχεδίων που θα
συμπεριλαμβάνουν την επενδυτική πολιτική της κάθε επιχείρησης, καθώς και
δράσεις για τον εξορθολογισμό και τη βελτιστοποίηση τόσο των λειτουργιών όσο
και των παρεχόμενων υπηρεσιών τους. Επίσης, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να
βελτιστοποιήσουν την κεφαλαιακή τους διάρθρωση και να αναπτύξουν ικανότητες
διασφάλισης χρηματοδότησης από εναλλακτικές πηγές και διαθέσιμα εργαλεία, όπως
και να αναπτύξουν το ανθρώπινο κεφάλαιό τους.
Θέλουμε δημόσιες επιχειρήσεις που θα διοικούνται με
υπευθυνότητα απέναντι στην κοινωνία και θα σέβονται το περιβάλλον. Θέλουμε
δημόσιες επιχειρήσεις που θα επενδύουν στη γνώση, στην καινοτομία, στην ψηφιακή
εποχή και στις υποδομές, δημιουργώντας πολλαπλά άμεσα και έμμεσα οφέλη, με
έμφαση στην απασχόληση. Για τις δημόσιες επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν εμφανή
προβλήματα βιωσιμότητας, θα πρέπει να προετοιμαστούν σχέδια αναδιάρθρωσης που
θα περιλαμβάνουν μέτρα αντιμετώπισης και αποκατάστασης της οικονομικής τους
βιωσιμότητας.
– Θα υποκαταστήσει η
ΕΔΗΣ τον ρόλο του κράτους στον διορισμό διοικήσεων, τη χάραξη πολιτικής,
κ.τ.λ.;
– Ο κύριος ρόλος του κράτους είναι να ορίζει και να θέτει
τους νόμους και τους κανόνες, όπως και τα θέματα της δημόσιας πολιτικής και των
στόχων που πρέπει να επιτευχθούν, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών
αποτελεσμάτων αλλά και της ανάπτυξης σύμφωνα και με τις πολιτικές και
στρατηγικές προτεραιότητες για βασικούς τομείς της οικονομίας. Επίσης, να
φροντίζει να υπάρχει ισχυρή εποπτεία για κάθε τομέα της οικονομίας.
Το κράτος δεν είναι μάνατζερ. Ο δικός μας ρόλος είναι να
έχουμε την ευθύνη της διαχείρισης και της στρατηγικής αξιοποίησης των
συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα και με τον Εσωτερικό Κανονισμό,
και να συμβάλουμε με έσοδα στη μείωση του δημόσιου χρέους, να προωθήσουμε τις
επενδύσεις και την ανάπτυξη μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης της δημόσιας
περιουσίας, όπως και να διασφαλίσουμε την εύρυθμη και αποτελεσματικότερη
διοίκηση, λειτουργία και ανάπτυξη των δημοσίων επιχειρήσεων.
Καταλαβαίνουμε τις αδυναμίες και τις ελλείψεις της χώρας
μας. Το σημαντικό τώρα, είναι να εστιάσουμε στα συγκριτικά πλεονεκτήματα και
τις ευκαιρίες που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε.
Με γνώμονα λοιπόν την ανάγκη της αλλαγής, της μεταρρύθμισης,
η ΕΕΣΥΠ θα λειτουργεί με βάση ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και σε ένα ενιαίο
πλαίσιο βέλτιστων κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και πάντα προς το δημόσιο
συμφέρον. Οι διοικήσεις θα πρέπει να αξιολογούνται με αντικειμενικά κριτήρια,
στη βάση επίτευξης στόχων, τόσο ποιοτικών για τη δημιουργία αξίας σε
μακροπρόθεσμο ορίζοντα (για παράδειγμα κοινωνική συνεισφορά, περιβαλλοντικό
αποτύπωμα, αναπτυξιακή προοπτική, καινοτομία, συνέργειες/συνεργασίες κλπ.) όσο
και ποσοτικών (οικονομική βιωσιμότητα και αποδοτικότητα, παρακολούθηση και
τήρηση προϋπολογισμών, εκτέλεση επιχειρηματικών στόχων σε μεσοπρόθεσμη βάση
κ.λπ.).
Τα επόμενα βήματα
στις αποκρατικοποιήσεις
– Ποια είναι τα άμεσα
σχέδιά σας σε ό,τι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις; Τι αναμένετε να ιδιωτικοποιηθεί
έως το τέλος του χρόνου και το 2018 και πόσα έσοδα περιμένετε τις δύο αυτές
χρονιές;
– Το 2017 ολοκληρώθηκαν μεγάλες συναλλαγές, ενώ κάποιες
είναι σε εξέλιξη. Τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια και η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που
ολοκληρώθηκαν, η επέκταση της σύμβασης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών και η
παραχώρηση του 67% του ΟΛΘ που είναι και οι δύο σε προχωρημένο στάδιο της
διαδικασίας, καθώς και έσοδα από πωλήσεις ακινήτων. Ταυτόχρονα μεγάλες
συναλλαγές όπως ο ΔΕΣΦΑ και το Ελληνικό είναι σε εξέλιξη. Συνέχεια θα έχουν μία
σειρά από συναλλαγές αναφορικά με συγκεκριμένα ποσοστά μετοχικής συμμετοχής του
Δημοσίου σε συγκεκριμένες εταιρείες. Ο στόχος εσόδων για το 2017 είναι της
τάξεως του 1,9 δισ. ευρώ και 2,5 δισ. ευρώ για το 2018. Μέχρι και το 2016,
συνολικά εισπράχθηκαν 3,4 δισ. ευρώ.
– Μπορείτε να
προβλέψετε αν και πότε θα ξεκινήσουν επίμαχες ιδιωτικοποιήσεις ή πωλήσεις
μεριδίων, για παράδειγμα της Εγνατίας και των Εταιρειών Υδάτων;
– Οι συναλλαγές αυτές, βάσει του Επιχειρησιακού Σχεδίου Αξιοποίησης,
έχουν προγραμματισθεί να ξεκινήσουν στο τέλος του 2017 ή νωρίς το 2018 και,
όπως προανέφερα, θα γίνουν όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για την επιτυχή
ολοκλήρωσή τους, εφόσον, όμως, και το γενικότερο περιβάλλον, κυρίως το
οικονομικό, είναι υποστηρικτικό προς αυτήν την κατεύθυνση. Δεν θέλουμε να
καθυστερούμε. Θεωρούμε ότι η σωστή προετοιμασία, σε σχέση και με το σύνθετο
νομοθετικό περιβάλλον, και η τήρηση του χρονοδιαγράμματος είναι θέμα αρχής και
για εμάς και για τους επενδυτές, αλλά θα πρέπει και οι συνθήκες να είναι
κατάλληλες για την ανάπτυξη ανταγωνισμού και την προσέλκυση επενδυτών.
Τι θα γίνει με
απολύσεις και μειώσεις μισθών
– Υπάρχει περίπτωση
να γίνουν απολύσεις και μειώσεις μισθών των εργαζομένων;
– Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που
δουλεύουμε, που συνεργαζόμαστε, αλλά και τον τρόπο διοίκησης. Να υιοθετήσουμε
βέλτιστες πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, με διαφάνεια, επαγγελματισμό και
μία νέα εταιρική κουλτούρα που θα βασίζεται σε κοινές αξίες, ισχυρές δεξιότητες
και υψηλό αίσθημα ευθύνης. Εξίσου σημαντικό είναι να εφαρμοσθούν οι κατάλληλες
πολιτικές και διαδικασίες, καθώς και η διάχυση της πληροφορίας, προκειμένου να
ενισχύεται η συμμετοχή και η ανάληψη πρωτοβουλιών.
Οι περισσότερες δημόσιες επιχειρήσεις σήμερα έχουν έρθει
αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις, που αφενός έχουν δημιουργηθεί από τις επί
σειράν ετών παθογένειες, αλλά και από τη βαθιά ύφεση που προκάλεσε η κρίση.
Θέλουμε να ξεκινήσουμε την αλλαγή, τον μετασχηματισμό, αλλά για να πετύχει αυτό θα πρέπει να επικοινωνήσουμε και να
μοιρασθούμε το όραμα και την προοπτική. Είναι σημαντικό οι άνθρωποι στους
οργανισμούς αυτούς να μοιρασθούν ένα κοινό όραμα και να το στηρίξουν, καθώς
αφορά την εταιρεία τους και την προοπτική ανάπτυξής της. Μέσα από αυτό, και οι
ίδιοι θα μπορέσουν να αναδειχθούν, να ξεχωρίσουν, να αναλάβουν περισσότερες
πρωτοβουλίες και να συμμετέχουν στην προσπάθεια της αλλαγής.
(Πηγή: «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)