Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) θα δώσουν σε
περισσότερους ανθρώπους την πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια από ό,τι ο άνθρακας.
Σύμφωνα με ειδική έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), η οποία
δημοσιεύθηκε προ ημερών, ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα
βαίνει μειούμενος κατά ένα τρίτο από το 2000 έως σήμερα, εξαιτίας των ΑΠΕ.
Σήμερα πάντως, πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ανά τον
πλανήτη εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια. Όπως
αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης, ο άνθρακας αν και συνέβαλε σχεδόν στο ήμισυ
της προόδου που έχει σημειωθεί από το 2000 έως σήμερα, ο ρόλος του αναμένεται
να μειωθεί δραματικά. Αυτό αποδίδεται κυρίως στο γεγονός ότι οι ΑΠΕ γίνονται
φθηνότερες και στο ότι οι μεγαλύτερες δυσκολίες παρατηρούνται σε περιοχές
απομακρυσμένες, αγροτικές, όπου λύσεις, εκτός δικτύου, παρέχουν το χαμηλότερο
κόστος.
Η έκθεση δείχνει ότι ο αριθμός των ατόμων χωρίς πρόσβαση
στην ηλεκτρική ενέργεια θα συρρικνωθεί επιπλέον κατά ένα τρίτο έως το 2030, με
το 60% αυτής της αλλαγής να οφείλεται στις ΑΠΕ.
Θεαματική πρόοδος
Υπήρξε θεαματική πρόοδος όσον αφορά στην πρόσβαση στον
ηλεκτρισμό, περιορίζοντας όσους δεν έχουν ρεύμα σε 1,1 δισεκατομμύρια πολίτες
το 2016, από 1,7 δισεκατομμύρια το 2000.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της προόδου, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, καταγράφηκε στην
Ασία.
Η Ινδία έδειξε τον δρόμο, με επιπλέον 500 εκατομμύρια άτομα
να έχουν αποκτήσει πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια. Το πρόβλημα παραμένει στην
υποσαχάρια Αφρική όπου σήμερα 600 εκατομμύρια άτομα δεν έχουν πρόσβαση,
καταγράφοντας αύξηση τα τελευταία 15 χρόνια εξαιτίας της αύξησης του
πληθυσμού.
Πάντως, ο ρυθμός προόδου επιταχύνεται. Σύμφωνα με την
έκθεση, ο αριθμός των ανθρώπων που αποκτούν πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται
_ από 62 εκατομμύρια άτομα κάθε χρόνο κατά την περίοδο 2000-2012 σε 103
εκατομμύρια κατά την περίοδο 2012-2015.
Ο άνθρακας αποτελεί την κύρια πηγή αυτής της νέας
τροφοδοσίας, καθώς μεταξύ του 2000 και του 2016 παρήγαγε το 45% της ηλεκτρικής
ενέργειας που χρησιμοποίησαν όσοι άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση για πρώτη φορά.
Παράλληλα όμως, έχει αυξηθεί και ο ρόλος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα σε αποκεντρωμένες περιοχές εκτός
δικτύου. Από το 2000 έως το 2012, οι ΑΠΕ παρείχαν το 28% της ενέργειας όσων
είχαν για πρώτη φορά πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια. Ο συγκεκριμένος αριθμός
αυξήθηκε σε 34% κατά την περίοδο 2012-2016.
Σε κάθε περίπτωση διακρίνονται διαφορές στις πηγές των νέων
συνδέσεων, ανάλογα με την περιοχή. Στην Ινδία, για παράδειγμα, στον άνθρακα
αποδίδεται το 75% των νέων προμηθειών, έναντι 20% των ΑΠΕ. Η κατάσταση είναι
διαφορετική στην υποσαχάρια Αφρική, όπου έχει σημειωθεί η ταχύτερη βελτίωση
όσον αφορά στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας (αυξήθηκε από εννέα εκατομμύρια
νέες συνδέσεις ετησίως κατά την περίοδο 2000-2012 σε 26 εκατομμύρια τον χρόνο
κατά την περίοδο 2012-2016). Εκεί, οι ΑΠΕ ευθύνονται για το 70% της νέας
πρόσβασης από το 2012 και μετά, ενώ ο άνθρακας δεν προσέφερε νέες συνδέσεις την
ίδια περίοδο.
Ο αριθμός των ατόμων χωρίς πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια
αναμένεται ότι θα περιοριστεί σε περίπου 700 εκατομμύρια έως το 2030 (με τη
συντριπτική πλειονότητα να βρίσκεται στην υποσαχάρια Αφρική), στο πλαίσιο του
κεντρικού σεναρίου που εξετάζει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας. Το συγκεκριμένο
σενάριο λαμβάνει υπόψη τις υπάρχουσες πολιτικές, αλλά και τις ανακοινωθείσες
προθέσεις των αρμοδίων αρχών, καθώς και τις εκτιμήσεις σχετικά με το κόστος των
διαφόρων τεχνολογιών, τα ποσοστά του πληθυσμού και την αύξηση της ζήτησης
ηλεκτρικής ενέργειας.
Μειώνεται ο ρόλος του
άνθρακα
Το μερίδιο της νέας πρόσβασης σε ηλεκτρική ενέργεια που
παρέχεται από ΑΠΕ αναμένεται ότι θα διπλασιαστεί σχεδόν στο 60%, από 34% τα
τελευταία πέντε χρόνια. Ο ρόλος του άνθρακα στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας,
όπως αναφέρει η έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ), διαφαίνεται ότι
θα μειωθεί δραματικά, παρέχοντας ενέργεια μόνον στο 16% εκείνων που θα
αποκτήσουν πρόσβαση στα επόμενα 14 χρόνια. Οι συγκεκριμένες προβλέψεις αποκτούν
ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με δεδομένο ότι ο ΔΟΕ έχει επικριθεί στο παρελθόν για την
υποεκτίμηση του ρυθμού αύξησης των ΑΠΕ, ιδιαίτερα της ηλιακής ενέργειας.