Καταγράψαμε δεκαέξι κρίσιμα σημεία, που είναι καθοριστικά
πριν προχωρήσετε στις αιτήσεις.
Είναι ερωτήματα που έχουν τεθεί ήδη από τους πολίτες στο
υπουργείο.
1. Πρέπει να βιαστώ
να καταθέσω αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης;
Βεβαίως πρέπει να σπεύσετε, γιατί το ηλεκτρονικό σύστημα θα
«πέσει» μόλις καλυφθεί ο προϋπολογισμός που έχει δεσμευτεί για κάθε περιφέρεια.
Το σημαντικό όμως δεν είναι η ταχύτητα, αλλά η πληρότητα των
στοιχείων και κυρίως των δικαιολογητικών. Βασικό στοιχείο είναι το
πιστοποιητικό ενεργειακής κατανάλωσης του ακινήτου που πρόκειται να επιδοτηθεί.
Πρέπει να έχει εκδοθεί μετά τον Οκτώβριο του 2017, να
υπογράφεται από πιστοποιημένο ενεργειακό επιθεωρητή και να αναφέρει ότι το
κτίριο βαθμολογείται τουλάχιστον με «Δ», δηλαδή βρίσκεται κάτω από τη μέση της
επταβάθμιας κλίμακας συμπεριφοράς.
Δεν ισχύουν παλιότερα πιστοποιητικά, ενώ το υπουργείο
Περιβάλλοντος έχει ανακοινώσει ότι, σύμφωνα με την ηλεκτρονική του βάση
δεδομένων, το «μαγικό χαρτί» έχει εκδοθεί για περίπου 17.500 ιδιοκτησίες.
Εχει επίσης διαβεβαιώσει πως αν οι αιτήσεις των δικαιούχων
υπερβούν τα εξασφαλισμένα κονδύλια, θα γίνει προσπάθεια για να βρεθούν
πρόσθετοι πόροι.
2. Είμαι κάτοχος
μικρής μονοκατοικίας, την οποία δηλώνω στην Εφορία αλλά δεν έχει χτιστεί με
οικοδομική άδεια. Εντάσσομαι στο πρόγραμμα;
Η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο της Εφορίας δεν το καθιστά
νόμιμο από πολεοδομικής σκοπιάς. Για να μπορείτε να πάρετε επιδότηση πρέπει
πρώτα να το νομιμοποιήσετε και να εξοφλήσετε το οφειλόμενο πρόστιμο, το ύψος
του οποίου διαμορφώνεται από την επιφάνεια, την αντικειμενική αξία της περιοχής
και τον χρόνο κατασκευής του αυθαιρέτου.
Από την υποχρέωση πολεοδομικής τακτοποίησης εξαιρούνται
μόνον οικοδομές που αποδεδειγμένα υπήρχαν πριν από το 1955. Ο χρόνος κατασκευής
αποδεικνύεται από διαθήκη, δημόσια έγγραφα (π.χ. λογαριασμοί ηλεκτρικού) ή
αεροφωτογραφίες.
3. Αγόρασα ένα παλιό
διαμέρισμα την περασμένη χρονιά και δεν εμφανίζεται στην τελευταία φορολογική
δήλωση που έχει τα δεδομένα του 2016. Τι να κάνω;
Το πρόγραμμα έχει προβλέψει για τέτοιες περιπτώσεις, όπως
και για αποδοχή κληρονομιάς που έγινε το τελευταίο δωδεκάμηνο και δεν έχει
ακόμη δηλωθεί στη φορολογική δήλωση του δικαιούχου.
Προβλέπει την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης, μαζί με τα
συμβόλαια που αποδεικνύουν τον χρόνο κτήσης του ακινήτου, τα οποία μπορεί να
αξιοποιήσει ο ιδιοκτήτης, με την προϋπόθεση ότι καλύπτει τα υπόλοιπα κριτήρια
που θέτει το πρόγραμμα.
4. Διαθέτω παλιό
διαμέρισμα που νοικιάζω. Εντάσσομαι στο πρόγραμμα;
Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ' οίκον ΙΙ» για πρώτη φορά
περιλαμβάνει και τα ενοικιαζόμενα ακίνητα, αλλά με την προϋπόθεση ότι αποτελεί
πρώτη κατοικία του ενοικιαστή και αποδεικνύεται από τη φορολογική του δήλωση.
5. Εχω την επικαρπία
διαμερίσματος που αποτελεί την κύρια κατοικία μου. Μπορώ να υποβάλω αίτηση;
Υπάρχει πρόβλεψη για περιπτώσεις που ένα ακίνητο ανήκει σε
περισσότερους δικαιούχους. Για παράδειγμα, συνιδιοκτησία 50%-50% μεταξύ
συζύγων, αδελφών κ.λπ., άλλο πρόσωπο να έχει την επικαρπία και άλλο την «ψιλή»
κυριότητα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις η αίτηση μπορεί να υποβληθεί από
έναν δικαιούχο αλλά πρέπει να συνοδεύεται από την έγγραφη συγκατάθεση όλων των
υπόλοιπων συνιδιοκτητών.
Υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθεί η αίτηση από τον ιδιοκτήτη
με το χαμηλότερο εισόδημα ώστε να ενταχθεί σε ευνοϊκότερη κλίμακα επιδότησης.
6. Διαθέτω ένα σπίτι
σε επαρχιακή πόλη που είναι κενό. Μπορώ να πάρω επιδότηση για ενεργειακή
αναβάθμιση ώστε όταν τελειώσουν οι εργασίες αναβάθμισης να γίνει κύρια κατοικία
μου μετά τη συνταξιοδότησή μου ή να το νοικιάσω;
Οχι, αφού για να ενταχθεί ένα ακίνητο στο πρόγραμμα πρέπει
να αποτελεί κύρια κατοικία και να είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο ηλεκτρισμού.
Υπάρχει όμως η δυνατότητα να το περιλάβετε στη φορολογική
δήλωση για το 2017 και να δοκιμάσετε να ενταχθείτε στο πρόγραμμα, εφόσον
προλάβετε τα διαθέσιμα κονδύλια που έχουν προβλεφθεί για την περιφέρεια που
βρίσκεται το ακίνητο.
7. Κατοικώ σε
διαμέρισμα που απέκτησα μέσω του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ). Εχω
δικαίωμα να ενταχθώ στο πρόγραμμα;
Βεβαίως, με την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι τέσσερις
βασικές προϋποθέσεις. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να προσκομίσετε βεβαίωση
που αποδεικνύει τον τρόπο κτήσης του ακινήτου.
Τα ίδια ισχύουν και για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί με
προνοιακά προγράμματα στέγασης, π.χ. για παλιννοστούντες.
8. Είμαι έγγαμος
χωρίς παιδιά με ετήσιο ατομικό εισόδημα 11.000 ευρώ. Η σύζυγός μου δηλώνει άλλα
8.500 ευρώ και είναι ιδιοκτήτρια της κατοικίας μας. Σε ποια κατηγορία
ωφελουμένων εντασσόμαστε;
Στην περίπτωσή σας λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό
εισόδημα, όπως αναγράφεται στην ένδειξη Γ2 του περσινού εκκαθαριστικού της
Εφορίας.
Εντάσσεστε στην πρώτη κατηγορία δικαιούχων, που σημαίνει
επιδότηση 60% στις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης.
Για παράδειγμα, αν ο μηχανικός σας τις κοστολογήσει 10.000
ευρώ, τότε έχετε δωρεάν επιδότηση 6.000 ευρώ και το υπόλοιπο ποσό των 4.000
ευρώ έχετε δικαίωμα να το καλύψετε με άτοκο δάνειο, το οποίο θα εξοφλήσετε σε 4
έως 6 χρόνια, ή να βάλετε δικά σας χρήματα.
9. Αλλάζει το όριο
του οικογενειακού εισοδήματος για δικαιούχους με προστατευόμενα μέλη;
Οχι, αλλά όταν υπάρχουν παιδιά ή άλλα προστατευόμενα μέλη
της ευρύτερης οικογένειας που αναφέρονται στη φορολογική δήλωση, τότε
προβλέπεται αύξηση της επιδότησης κατά 5% για κάθε προστατευόμενο μέλος.
Η επιπλέον επιδότηση δεν μπορεί να υπερβεί το 10%. Αυτό
σημαίνει ότι δικαιούχος, που με βάση το οικογενειακό του εισόδημα κατατάσσεται
στην πρώτη κατηγορία και έχει δύο ανήλικα παιδιά, για παρεμβάσεις με
προϋπολογισμό 10.000 ευρώ θα πάρει επιδότηση 7.000 ευρώ.
Τα υπόλοιπα 3.000 ευρώ μπορούν να καλυφθούν από άτοκο δάνειο
ή από χρήματα του δικαιούχου.
10. Τι ισχύει για
χήρο ή χήρα χωρίς προστατευόμενα μέλη και τι για τις μονογονεϊκές οικογένειες;
Ατομα που έχουν χηρέψει και δεν έχουν ανήλικα παιδιά
λαμβάνουν επιδότηση με βάση το ατομικό τους εισόδημα.
Μονογονεϊκή οικογένεια με προστατευόμενα μέλη εντάσσεται στο
πρόγραμμα με βάση το οικογενειακό εισόδημα. Το ίδιο ισχύει για χήρους ή χήρες
με προστατευόμενα μέλη.
11. Είμαι ιδιοκτήτης
μικρού διαμερίσματος σε πολυκατοικία που το έχω νοικιάσει ως επαγγελματική
στέγη. Μπορώ να επωφεληθώ από το πρόγραμμα;
Μόνον εάν ο ενοικιαστής το χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία,
κάτι που θα προκύπτει από τη φορολογική του δήλωση.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει όμως ένα νέο πρόγραμμα
για ενεργειακή αναβάθμιση καταστημάτων και άλλων χώρων που χρησιμοποιούνται για
την άσκηση επαγγέλματος.
12. Εχω «κόκκινο»
καταναλωτικό δάνειο για το οποίο έχω μπει στον «Τειρεσία», αλλά και εκκρεμότητα
με τις ασφαλιστικές μου εισφορές. Τι γίνεται με την περίπτωσή μου;
Οι οφειλές του ιδιοκτήτη σε τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία
δεν αποκλείουν έναν πολίτη από το επιδοτούμενο πρόγραμμα.
Σε περίπτωση όμως που ο ενδιαφερόμενος θελήσει να πάρει και
άτοκο δάνειο, τότε η τράπεζα μπορεί να ζητήσει εμπράγματη εγγύηση ή και να
απορρίψει τη χορήγησή του.
13. Πόσες αιτήσεις
μπορεί να υποβάλει κάποιος πολίτης που διαθέτει πολλά ακίνητα;
Μόνο μία, που θα αφορά την κύρια κατοικία του. Εχει όμως τη
δυνατότητα να συμμετάσχει ως συνιδιοκτήτης σε διαμέρισμα που βρίσκεται σε άλλη
πολυκατοικία αλλά θα αφορά μόνον επεμβάσεις στα κοινόχρηστα και κοινόκτητα
τμήματά της. Το τελευταίο δικαίωμα ισχύει για περισσότερες από μία
πολυκατοικίες.
14. Ποιες παρεμβάσεις
σε πολυκατοικίες θεωρούνται κοινόχρηστες;
Σ' αυτήν την κατηγορία εντάσσονται το εξωτερικό κέλυφος της
πολυκατοικίας, η είσοδος, η ταράτσα και οι χώροι της κεντρικής θέρμανσης. Για
την τελευταία περίπτωση επιδοτείται η αλλαγή καυσίμου με άλλο που είναι πιο
φιλικό προς το περιβάλλον και έχει καλύτερη θερμική απόδοση.
15. Κατοικώ στον
τελευταίο όροφο πολυκατοικίας, μπορώ να επιδοτηθώ για να μονώσω την οροφή του
δώματος;
Η μόνωση δώματος εντάσσεται στις επιλέξιμες δαπάνες,
συμπεριλαμβανομένης της κεραμοσκεπής.
Για τις πολυκατοικίες όμως, όπου οι ταράτσες ανήκουν στους
κοινόχρηστους χώρους, απαιτείται η έγγραφη συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών.
Σε περίπτωση που στον τελευταίο όροφο υπάρχει και άλλο
διαμέρισμα και ο ιδιοκτήτης του δεν επιθυμεί ή δεν έχει τις προϋποθέσεις για να
ενταχθεί στο πρόγραμμα, ο δικαιούχος μπορεί να περιοριστεί σε παρεμβάσεις που
οριοθετούνται από τη δική του ιδιοκτησία.
16. Οι τέντες
επιδοτούνται;
Ολα τα σκίαστρα, σταθερά ή κινητά, θεωρούνται παρεμβάσεις
που θωρακίζουν τις οικοδομές και γι' αυτό έχουν περιληφθεί στις επιδοτούμενες
δαπάνες.
Πολυκατοικίες: Στο
πρόγραμμα έπειτα από συνέλευση
Για πρώτη φορά εντάσσονται στο πρόγραμμα ολόκληρες
πολυκατοικίες, με στόχο την αναβάθμιση των κοινόκτητων τμημάτων τους, αλλά και
την... κατάπαυση του νέου «πολέμου» μεταξύ των ενοίκων για τη λειτουργία των
καλοριφέρ, που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Παρεμβάσεις που μπορούν να επιδοτηθούν είναι η μόνωση των
εξωτερικών τοίχων, της ταράτσας, της οροφής πάνω από πιλοτή, η τοποθέτηση
σκιάστρων και κυρίως η αντικατάσταση του συστήματος θέρμανσης από πηγές
ενέργειας που είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον και έχουν μεγαλύτερη θερμική
απόδοση.
Χάρη στις νέες τεχνολογίες η αλλαγή στο σύστημα θέρμανσης
μπορεί να συνδυαστεί με υποδομές για κάλυψη και των αναγκών ψύξης από τον ίδιο
μηχανισμό, δυνατότητα που είναι εφικτή από αρκετές ενεργειακές λύσεις.
Η ένταξη μιας ολόκληρης πολυκατοικίας στο πρόγραμμα έχει
όμως ορισμένες προϋποθέσεις.
Συγκεκριμένα:
- Απαιτείται να συγκληθεί γενική συνέλευση των ιδιοκτητών για
να ληφθεί απόφαση. Με τις ρυθμίσεις που έχουν ενταχθεί σε νόμο του υπουργείου
Περιβάλλοντος, η απόφαση μπορεί να ληφθεί με σχετική πλειοψηφία. Στη συνέχεια
εξουσιοδοτείται ο διαχειριστής για να αναλάβει τη διαδικασία υποβολής της
αίτησης και να συγκεντρώσει όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά.
- Χρειάζεται τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτητών ή των
ενοικιαστών να εντάσσονται στις τρεις πρώτες κατηγορίες δικαιούχων, που
καλύπτει οικογενειακά εισοδήματα έως 30.000 ευρώ και ατομικά έως 20.000 ευρώ.
Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν όλοι οι συνιδιοκτήτες, ακόμη και αν τα
εισοδήματά τους υπερβαίνουν την 7η κατηγορία, που καλύπτει οικογενειακά
εισοδήματα έως 50.000 ευρώ και ατομικά έως 40.000 ευρώ.
- Απαιτείται επίσης πάνω από το 50% των διαμερισμάτων να
αποτελούν κατοικία και όχι γραφεία ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις.
- Προβλέπεται ότι σε περίπτωση λήψης δανείου με επιδοτούμενο
επιτόκιο όλοι οι συνιδιοκτήτες πρέπει να συμβληθούν με τον ίδιο
χρηματοπιστωτικό οργανισμό.
Διευκρινίζεται ότι ένας ιδιοκτήτης που μετέχει στην υποβολή
της συλλογικής δήλωσης για την πολυκατοικία, που μπορεί να είναι και
περισσότερες από μία, έχει δικαίωμα να υποβάλει χωριστό αίτημα ένταξης στο
πρόγραμμα για την κύρια κατοικία του.
(«Εφημερίδα των Συντακτών»)