Τα τελευταία 20 χρόνια, το Langouët έχει αναπτύξει μια πληθώρα πράσινων προγραμμάτων σχεδιασμένων να εξυπηρετούν τους παραπάνω σκοπούς: από το 2004, μία καντίνα που σερβίρει 100% οργανικά τοπικά προϊόντα· σπίτια που δεν καταναλώνουν ενέργεια για θέρμανση – ή καταναλώνουν ελάχιστη· μία συνοικία με σπίτια με λαχανόκηπους· έναν κήπο που χρησιμοποιείται για τη διδασκαλία μόνιμων καλλιεργειών· ένα κοινοτικό καφενείο· ένα εργοστάσιο ηλιακής ενέργειας· έναν χώρο δραστηριοτήτων με έμφαση στην κοινωνική και συνεταιριστική οικονομία· ένα κοινόχρηστο ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
Ο Daniel Cueff, δήμαρχος του Langouët από το 1999, αποτελεί την κινητήριο δύναμη αυτής της μετάβασης. Ο Cueff, που παραδέχεται ότι κατέληξε να γίνει δήμαρχος του Langouët «κατά λάθος», βασίζεται στην αφοσίωση των κατοίκων του χωριού για να υλοποιηθούν αυτά τα έργα. Ακόμα και όταν δεν υπήρχαν διαθέσιμα κρατικά κονδύλια, τα έργα χρηματοδοτούνταν από τους ίδιους τους κατοίκους.
«Οτιδήποτε μπορεί να γίνει τοπικά, προσπαθούμε να το πετύχουμε!», λέει ο Cueff. Φέτος, το δημοτικό συμβούλιο δανείστηκε 25.000 ευρώ από τους κατοίκους του χωριού. Οι πόροι συγκεντρώθηκαν μόλις σε δύο μέρες, από μερικούς μόνο κατοίκους. Αντίστοιχα, το 2016 είχε δανειστεί ξανά το ποσό των 40.000 ευρώ από τους κατοίκους του χωριού για να χρηματοδοτήσει την ανάπλασή του. Και στις δύο περιπτώσεις, οι δανειστές μπορούσαν να δανείζουν ποσά μεταξύ 200 και 2.000 ευρώ με επιτόκιο 2% κάθε χρόνο για έξι χρόνια.
Το δεύτερο δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ενός κοινοτικού κήπου μάθησης, στον οποίο οι κάτοικοι του χωριού θα μπορούν να διδαχθούν μόνιμη καλλιέργεια (περμακουλτούρα), μια πρακτική που εστιάζει στις ήπιες και φυσικές μεθόδους καλλιέργειας. «Μέσω αυτού του προγράμματος θέλουμε να δημιουργήσουμε διαγενεακές σχέσεις· οι παλαιότεροι θα μπορούν να διδάξουν τεχνικές καλλιέργειας στους νέους», εξηγεί ο Cueff. Ονειρό του είναι να δει όλους τους κατοίκους του χωριού να συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα. «Ηθελα να συνεισφέρω στην ανάπτυξη του χωριού και να επενδύσω στην πραγματοποίηση των πολλών ιδεών που έχουν ξεπηδήσει μέσα από τα εργαστήρια των κατοίκων μας», λέει η Hélène, κάτοικος του Langouët, που δάνεισε 2.000 ευρώ. «Οι προτάσεις του προγράμματος φυσικά και μας ενδιαφέρουν· θα θέλαμε πάρα πολύ να ζούμε σε κοινωνικές κατοικίες μηδενικής κατανάλωσης θέρμανσης», συμπλήρωσε καθώς έβγαινε από το κοινόχρηστο ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
Από πολύ νωρίς, το τοπικό συμβούλιο είχε ενεργοποιηθεί για τη δημιουργία αειφόρων κοινωνικών κατοικιών. Το Langouët υπερηφανεύεται ότι έχει δύο μικρούς συνοικισμούς που αποτελούνται από ενεργειακά αποδοτικά ξύλινα σπίτια, εξοπλισμένα με ηλιακούς συλλέκτες, τα οποία κατασκευάστηκαν το 2005 και το 2011.
Ο Cueff ασχολείται με τον οικοακτιβισμό από μικρή ηλικία. «Προσπαθούμε να επιτύχουμε ένα κοινωνικό οικολογικό μοντέλο» εξηγεί, δείχνοντας τα 15 ξύλινα σπίτια που βρίσκονται στην είσοδο του χωριού, φωλιασμένα σε μια συστάδα πρασίνου. «Το τοπικό συμβούλιο αγοράζει κομμάτια γης, τα οποία τα κάνουμε βιώσιμα και τα μεταπωλούμε σε χαμηλές τιμές, έτσι ώστε να μπορούν να κτιστούν αειφόρες κατοικίες σε μια προσιτή τιμή».
Καθένας από τους ιδιοκτήτες των σπιτιών εργάστηκε 30 μέρες στο εργοτάξιο, με τη βοήθεια των Compagnons Bâtisseurs (Οικοδομικοί Σύντροφοι), μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που μάχεται για αξιοπρεπείς λύσεις στη στέγαση. «Είναι ένας τρόπος να μειωθεί το κόστος της στέγασης, αλλά μας επιτρέπει επίσης να γνωρίσουμε τα σπίτια μας και τις γειτονιές μας πολύ πιο γρήγορα», εξηγεί ο Sébastien Longechaud, ιδιοκτήτης ενός εκ των κατοικιών, οι οποίες διακοσμούνται με πολύχρωμα παραθυρόφυλλα και στην κορυφή τους έχουν μεγάλους ηλιακούς συλλέκτες. «Είμαστε ευαίσθητοι απέναντι στα περιβαλλοντικά ζητήματα και επιλέξαμε να έρθουμε και να ζήσουμε στο Langouët, σε ένα από τα ξύλινα σπίτια», λέει ο Jérôme Gimenez, ένας άλλος από τους ιδιοκτήτες. «Ο λογαριασμός για το ρεύμα είναι πολύ χαμηλός, περίπου 200 ευρώ τον χρόνο για μία οικία 80 τ.μ.», προσθέτει.
Το τοπικό συμβούλιο θέλει να προχωρήσει ακόμα παραπέρα, με τη δημιουργία ενός συνοικισμού με σπίτια «Τριών Μηδενικών» (μηδενική κατανάλωση ενέργειας, μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μηδενικά απορρίμματα). Σχεδιασμένο από ένα ερευνητικό εργαστήριο, ένα πρότυπο ονόματι Οικία BioClim αποκαλύφθηκε τη φετινή άνοιξη και βρίσκεται σε περίοπτη θέση, σε μια μεγάλη έκταση γης στην είσοδο του χωριού. Καθένα από αυτά τα σπίτια θα έχει θερμοκήπιο στην οροφή του για την καλλιέργεια λαχανικών, χρησιμοποιώντας τεχνικές μόνιμης καλλιέργειας, ή για την παραγωγή ενέργειας. Το Langouët μπορεί σύντομα να πλησιάσει ακόμα περισσότερο το όνειρο της διατροφικής αυτάρκειας, χάρη σε αυτά τα σπίτια με τους λαχανόκηπους σε συνδυασμό με το μαγαζί άμεσης αγοραπωλησίας γεωργικών προϊόντων, το οποίο συνεργάζεται και με τους εκτροφείς βιολογικών κοτόπουλων.
Το Langouët είναι ένας κόμβος ιδεών για νέα προγράμματα. «Στόχος μας είναι η ενεργειακή αυτονομία μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, χάρη στους ηλιακούς συλλέκτες και στους ανιχνευτές (κατασκευές που στρέφονται αυτόματα, διασφαλίζοντας ότι οι ηλιακοί συλλέκτες θα στοχεύουν τον ήλιο, αυξάνοντας έτσι την αποδοτικότητα)», λέει ο δήμαρχος. Ο ίδιος συζητάει τα σχέδιά του με τις γειτονικές τοπικές αρχές, έτσι ώστε να «εμπνευστεί από το τι γίνεται αλλού».
Δεν προκαλεί καμία έκπληξη ότι το χωριό έχει αποκτήσει τη φήμη του πρωτοπόρου στην πράσινη μετάβαση. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι δέχεται συνεχώς αιτήματα από άτομα που θέλουν να κατοικήσουν σε αυτό. «Ενας κάτοικος της Φλόριντα, στις ΗΠΑ, θέλει να γυρίσει στη Γαλλία και μας ρώτησε αν υπάρχουν διαθέσιμα σπίτια», λέει υπερήφανος ο δήμαρχος του Langouët. Ομως, δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθεί κάθε αίτημα. Οι μελλοντικοί κάτοικοι «θα επιλεγούν σύμφωνα με το επίπεδο προθυμίας τους να εμπλακούν σε αυτό το πρόγραμμα», εξηγεί ο Cueff. Εκείνοι που θέλουν να γίνει αυτό το μικρό χωριό της Βρετάνης σπίτι τους πρέπει να αποδείξουν την πράσινη αφοσίωσή τους.
(«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)