Η εκμετάλλευση της τεράστιας πετρελαϊκής δομής του Kashagan στον υποθαλάσσιο τομέα του Καζακστάν στην Κασπία εισέρχεται σε νέα φάση με την έναρξη των εργασιών εξόρυξης σε δύο νέα πεδία του κοιτάσματος, στο Aktoty και στο Kairan, ανακοίνωσε ο Bruno Jardin, Διευθύνων Σύμβουλος της North Caspian Operating Company (NCOC), της κοινοπραξίας που έχει αναλάβει την ανάπτυξη του Kashagan.

Οι ανακοινώσεις έγιναν στις 29/08/18, επ’ ευκαιρία του εορτασμού των 25 ετών από την ανακάλυψη και την έναρξη των εργασιών εκμετάλλευσης του Kashagan.

Η ανακάλυψη του Kashagan στο βυθό της Κασπίας το 2000 άλλαξε τα δεδομένα και τη θέση του Καζακστάν στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κοίτασμα του Καζακστάν και της Κασπίας, με συνολικά αποθέματα 38 δις βαρελιών πετρελαίου, εκ των οποίων είναι ανακτήσιμα τα 7-9 δις βαρέλια, και 489.5 δις κ.μ. φυσικού αερίου. Το κοίτασμα βρίσκεται κοντά στο λιμάνι Atyrau, στο βόρειο τμήμα, σε ρηχά νερά, βάθους 3-4 μέτρων, τα οποία το μισό χρόνο παγώνουν, καθώς η θερμοκρασία φτάνει μέχρι και -40 βαθμούς Κελσίου. Σε φάση πλήρους ανάπτυξης, η εκτιμώμενη παραγωγή από το κοίτασμα θα ανέρχεται στα 1.5 εκατ. βαρέλια/ ημέρα, η υψηλότερη ημερήσια πετρελαϊκή παραγωγή μετά το μεγαλύτερο εν ενεργεία κοίτασμα της Σαουδικής Αραβίας Ghawar.

Η ανάπτυξη του Kashagan γίνεται επί τη βάσει συμβολαίου τύπου Production Sharing Agreement (PSA), το οποίο υπεγράφη το 1997 μεταξύ της κυβέρνησης του Καζακστάν και της κοινοπραξίας Offshore Kazakhstan International Operating co. (OKIOC) και αναθεωρήθηκε το 2008. Τη διαχείριση του έργου έχει η ιταλική Agip, θυγατρική της Eni. Το North Caspian Production Sharing Agreement καλύπτει πέντε μεγάλες γεωλογικές δομές, η πρώτη εκ των οποίων Kashagan East-1 ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο 1999 και η εμπορικότητά της επιβεβαιώθηκε τον Ιούνιο 2002. Η δεύτερη δομή Kalamkas ανακαλύφθηκε τον Οκτώβριο 2002, ακολουθούμενη από τις υπόλοιπες τρεις δομές Kashagan South West, Aktoty  και Kairan.

O Jardin διευκρίνισε ότι εξετάζονται διάφορες επιλογές για την ανάπτυξη των δομών Aktoty και Kairan, καθώς θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες «συνέργειες», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε για την αποδοτικότερη ανάπτυξη του κοιτάσματος εν συνόλω. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση του Καζακστάν έχει επεκτείνει την ισχύ του NCOC για πέντε έτη, μέχρι το 2022. Εξετάζεται επίσης η δημιουργία νέων τεχνητών νησιών στη θάλασσα αλλά και επιπρόσθετες χερσαίες εγκαταστάσεις, καθώς και μεγαλύτερος αριθμός γεωτρήσεων, ούτως ώστε να αυξηθεί η παραγωγική ικανότητα και αποδοτικότητα του Kashagan. Μέχρι στιγμής, έχουν παραχθεί 17.5 εκατ. τόνοι πετρελαίου και περίπου 5 δις κ.μ. φυσικού αερίου από το Kashagan East-1.

Σε συνέχεια και της υπογραφής της Σύμβασης για το νομικό καθεστώς της Κασπίας (Aqtau, 12/08/18), το Καζακστάν αναμένεται να προωθήσει ακόμα πιο εντατικά την έρευνα και εξόρυξη στα υποθαλάσσια κοιτάσματά του. Η Astana αναδεικνύεται κερδισμένη από τη συμφωνία, γιατί κατ’ αρχήν είχε συνυπογράψει όλα τα διμερή πρωτόκολλα με τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν στις αρχές της δεκαετίας 2000 και είχε έτσι ούτως ή άλλως ξεκινήσει την ανάπτυξη αρκετών υποθαλασσίων κοιτασμάτων του από κοινού με τη Ρωσία, και αφετέρου γιατί εφαρμόζοντας την παραλλαγμένη μέση γραμμή (modified medium line), αποκτά το μεγαλύτερο ποσοστό βυθού της Κασπίας, άρα και τα περισσότερα κοιτάσματα, που βρίσκονται εκεί (29%).

 

* H Δρ. Μαρίκα Καραγιάννη είναι ειδική επιστήμων για την ενέργεια και την Κασπία στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.