Είχε προηγηθεί την περασμένη εβδομάδα συνάντηση του επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ με αντιπροσωπεία υψηλόβαθμων στελεχών του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της Γαλλίας RTE. Οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις προκειμένου να δοθεί λύση στο ενεργειακό πρόβλημα που αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσει η Κρήτη από το 2020 και μετά είναι πυρετώδεις.
Η “μεγάλη” διασύνδεση της Κρήτης είναι αναγκαία λόγω της απόσυρσης, για περιβαλλοντικούς λόγους, των ρυπογόνων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής του νησιού.
Η συμμετοχή ξένων διαχειριστών στο πρότζεκτ, κρίνεται από τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ απαραίτητη, κυρίως για οικονομικούς λόγους. Όπως αναφέρουν στο energia.gr στελέχη του, παρότι ο ΑΔΜΗΕ έχει τη δυνατότητα και από τεχνικής και από χρηματοοικονομικής άποψης, με την υποστήριξη των Κινέζων μετόχων του, να εγγυηθεί την άρτια και έγκαιρη ολοκλήρωση ενός τέτοιου έργου, ωστόσο το κόστος είναι μεγάλο –πάνω από ένα δισ. ευρώ- και οι οικονομικές συμμαχίες προσφέρουν ασφάλεια.
Πάντως, ακόμη δεν έχει εγκαταλειφτεί το σχέδιο υλοποίησης του έργου σε συνεργασία με τον EuroAsia Interconnector, παρότι οι σχέσεις του με τον ΑΔΜΗΕ έχουν διαρρηχτεί.
Ειδικότερα, ο υπουργός κ. Γιώργος Σταθάκης απαντώντας την προηγούμενη Τρίτη σε σχετικές ερωτήσεις, στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, παραδέχθηκε ότι η μεγάλη διασύνδεση με την οποία θα λυθεί πλήρως το πρόβλημα στην Κρήτη θα καθυστερήσει δύο χρόνια. Ωστόσο, όπως ανέφερε «η ΡΑΕ καλείται μέχρι τέλους του χρόνου να οριστικοποιήσει την ανάθεση της, υπενθυμίζω ότι φορέας ανάθεσης είναι μια ενιαία εταιρεία, με κατά 51% πλειοψηφία από τον ΑΔΜΗΕ και μειοψηφικό πακέτο από τον EuroAsia, με βάση το MoU που έχει υπογραφεί, αλλά υπάρχουν θέματα που θα επιλυθούν σύντομα και θα έχουμε την προκήρυξη ή την ανάθεση, αυτού του δεύτερου μεγάλου έργου».
Ο υπουργός μάλιστα επεσήμανε ότι τα αποτελέσματα μελέτης που διεξάγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για το ενεργειακό ζήτημα της Κρήτης το 2020, είναι καθησυχαστικά, «διότι πέρα από τη διασύνδεση με την Πελοπόννησο, έχουμε την εγχώρια παραγωγή στην Κρήτη από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), οι οποίες είναι πάρα πολύ σημαντικές και θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται».
Παράλληλα, όπως σημείωσε, υπάρχει «η δυνατότητα σταδιακής απόσυρσης των μονάδων, εάν και εφόσον υπάρχει θέμα ασφάλειας», γεγονός που, όπως υποστήριξε ο υπουργός, «δίνει μια ευελιξία διότι θα αποσύρουμε τις πιο παλιές και πιο προβληματικές, θα κρατήσουμε τις πιο καινούργιες, εάν χρειαστεί, για ένα μεταβατικό στάδιο ενός ή το πολύ δύο χρόνων. Άρα θα έλεγα ό,τι τουλάχιστον οι μελέτες ενεργειακού ισοζυγίου για την επίμαχη περίοδο του ενός ή δύο ετών, έχουν ασφαλιστικά μέτρα με τα οποία μπορεί να λειτουργήσει με επάρκεια και η Κρήτη».
Ωστόσο, σήμερα οι μονάδες καύσης της Κρήτης λειτουργούν εκπέμποντας ρύπους πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια, διότι η ελληνική κυβέρνηση είχε πάρει εξαίρεση ως τις 31.12.2019 (άρθρο 34 της Οδηγίας 2010/75/ ΕΕ περί βιομηχανικών εκπομπών - IED) με το σκεπτικό ότι αποτελούν τμήμα ενός μικρού απομονωμένου συστήματος, το οποίο από το 2020 θα διασυνδεθεί με το δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας. Από την 1η Ιανουαρίου 2020 όμως, και μέχρις ότου ολοκληρωθεί τουλάχιστον η πρώτη φάση της διασύνδεσης, για να λειτουργήσουν οι υφιστάμενοι θερμικοί σταθμοί στο νησί (όσες μονάδες δεν είναι σύμφωνες με την 2010/75/ ΕΕ) θα πρέπει το ΥΠΕΝ να καταφέρει να πάρει δεύτερη εξαίρεση, προοπτική εξαιρετικά αμφίβολη, ή να προχωρήσει η ΔΕΗ σε αναβαθμίσεις των μονάδων, γεγονός που, με δεδομένη την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης, κρίνεται εξαιρετικά δύσκολη απόφαση.