Πέρυσι, πάνω από 70% των έργων που χρηματοδοτήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC), τον κύριο πυλώνα υλοποίησης του προγράμματος Horizon 2020 (2014-2020), κρίθηκαν ως σημαντικές ανακαλύψεις. Σε διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στο Ευρωκοινοβούλιο, με τη συμμετοχή ερευνητών, ειδικών επιστημόνων, πολιτικών, παρουσιάστηκαν μερικά από τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα. «Ολοι οι τομείς έχουν ωφεληθεί από την ευρωπαϊκή έρευνα: ιατρική, φαρμακευτικά προϊόντα, περιβάλλον, ενέργεια, καταπολέμηση της γήρανσης, νανοτεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, ασφάλεια των τροφίμων, μεταφορές, Διάστημα, άμυνα, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι.
Το ρομπότ Casper βοηθάει παιδιά να καταπολεμήσουν τον καρκίνο
Υπεύθυνοι έργων, στα οποία συμμετέχουν τα καλύτερα μυαλά της Ευρώπης, περιέγραψαν τα αποτελέσματα των εργασιών τους: Από ρομπότ που βοηθούν παιδιά με αυτισμό να κοινωνικοποιηθούν μέχρι συστήματα που μετατρέπουν το διοξείδιο του άνθρακα σε πρώτες ύλες για καύσιμα, τσιμέντο και τρόφιμα, καταπολεμώντας την υπερθέρμανση του πλανήτη. Από οθόνες αφής που μετατρέπουν αυτόματα τα ψηφιακά γραφικά σε μπράιγ για άτομα με προβλήματα όρασης μέχρι συστήματα που αναλύουν αυτόματα ίχνη υποδημάτων και ελαστικών από τη σκηνή του εγκλήματος και παρέχουν άμεσα πληροφορίες.
Ο Michael Gillon από το πανεπιστήμιο της Λιέγης, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας, πραγματοποίησε την πιο συναρπαστική αστρονομική ανακάλυψη των τελευταίων δεκαετιών, που μας φέρνει πιο κοντά στον εντοπισμό εξωγήινης ζωής. Εντόπισε επτά δυνητικά κατοικήσιμους πλανήτες οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από έναν υπερψυχρό νάνο αστέρα μόλις 40 έτη φωτός από τη Γη.
Αντιβακτηριδιακά μόρια από θαλάσσια μικροφύκη προστατεύουν από λοιμώξεις άτομα με τεχνητά μέλη
Με νέες εργαστηριακές εξετάσεις μπορεί να καθοριστεί η ακριβής ποσότητα της χημειοθεραπείας που χρειάζεται να λάβουν οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού –μία στις οκτώ στις ανεπτυγμένες χώρες– και να αποφευχθούν οι υπερβολικές δόσεις φαρμάκου (μία στις πέντε ασθενείς με καρκίνο του μαστού σε αρχικό στάδιο υποβάλλεται σε υπερβολική χημειοθεραπεία).
Ερευνητές παρήγαγαν καύσιμο αεροσκαφών από νερό και διοξείδιο του άνθρακα, με τη βοήθεια του ήλιου. Συγκεκριμένα, διοχετεύοντας διοξείδιο του άνθρακα που έχει απομονωθεί από τον ατμοσφαιρικό αέρα και νερό μέσα σε έναν αντιδραστήρα που τροφοδοτείται από συγκεντρωμένο ηλιακό φως κατάφεραν να φτιάξουν καύσιμο κατάλληλο για αεροσκάφη, αλλά στο μέλλον και για αυτοκίνητα και άλλα μέσα μεταφοράς.
Ακόμη, ειδικοί, κατασκεύασαν μια υπερμπαταρία, με βάση το γραφένιο, που είναι 100 φορές πιο ισχυρή από την κανονική και μπορεί να ολοκληρώσει ένα εκατομμύριο κύκλους επαναφόρτισης. Αξιοποιώντας την τεχνολογία αισθητήρων που είναι ενσωματωμένη στα κινητά τηλέφωνα, ερευνητές δημιούργησαν ένα πρόσθετο επίπεδο ασφάλειας όσον αφορά την ανάγνωση δακτυλικών αποτυπωμάτων, την αναγνώριση προσώπου και τη σάρωση ίριδας. Σάκοι φτιαγμένοι από ελαφρά υλικά, ανθεκτικοί στις εκρήξεις βόμβας κρυμμένης στον χώρο των αποσκευών των αεροσκαφών βελτιώνουν την ασφάλεια των αεροπορικών ταξιδιών. Μια μοναδική συσκευή μάς κρατά πλέον ασφαλείς από την πτώση δορυφόρων. Κατασκευασμένη από υλικά που αντέχουν στη μεγάλη θερμότητα η οποία αναπτύσσεται κατά την επανείσοδο του σώματος στην ατμόσφαιρα, οδηγεί τους δορυφόρους σε ασφαλές σημείο στην ανοιχτή θάλασσα.
Μια ηλεκτρονική συσκευή με πολλαπλούς υπερευαίσθητους αισθητήρες, ανιχνεύει μια τεράστια γκάμα χημικών ή άλλων ουσιών. Ο «σκύλος ανιχνευτής», όπως ονομάστηκε η συσκευή, είναι ήδη σε χρήση κατά της διακίνησης παράνομων ναρκωτικών ουσιών, εκρηκτικών, ακόμη και ανθρώπων.
Εμβόλιο κατά του Εμπολα παρέχει πλέον προστασία από τον ιό
Ιατρική συσκευή που μπορεί να διαγνώσει τη λοίμωξη σε λιγότερο από 10 λεπτά με μία μόνο σταγόνα αίματος έλαβε το βραβείο καινοτομίας του προγράμματος «Ορίζοντας» της Ε.Ε. (1 εκατ. ευρώ). Αναμένεται να μειώσει δραστικά την ποσότητα αντιβιοτικών που συνταγογραφούνται και αυξάνουν τη μικροβιακή αντοχή στα σκευάσματα τελευταίας γενιάς. Νέοι μέθοδοι διάγνωσης, θεραπευτικές αγωγές και ένα εμβόλιο κατά του Εμπολα παρέχουν πλέον προστασία από τον επικίνδυνο ιό – ήδη 1,6 εκατ. δόσεις του εμβολίου είναι έτοιμες προς χρήση. Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων έσωσε τη ζωή ενός επτάχρονου αγοριού που έπασχε από σπάνια γενετική δερματοπάθεια, αντικαθιστώντας όλο το κατεστραμμένο δέρμα με νέο, φτιαγμένο από φυτικό DNA, έναν μοριακό κώδικα που καθορίζει τα χαρακτηριστικά όλων των έμβιων οργανισμών. Μια ανθεκτική, ανθρώπινη καρδιακή βαλβίδα τροποποιημένη έτσι ώστε να μην αποβάλλεται από τον οργανισμό του λήπτη και να μεγαλώνει μαζί του έχει ήδη σώσει 121 ζωές. Αντιβακτηριδιακά μόρια από θαλάσσια μικροφύκη προστατεύουν από μετεμφυτευματικές λοιμώξεις 800.000 Ευρωπαίους, στους οποίους τοποθετούνται κάθε χρόνο τεχνητά μέλη.
Το «Ορίζοντας 2020», το μεγαλύτερο μέχρι στιγμής πρόγραμμα της Ε.Ε. για την έρευνα, έχει χρηματοδοτήσει με 80 δισ. ευρώ δεκάδες χιλιάδες ανακαλύψεις, μεταφέροντας νέες ιδέες από το εργαστήριο στην αγορά. Ενα συλλογικό εγχείρημα μεγάλης κλίμακας, σε συνεχή εξέλιξη. Οπως είπε στην προχθεσινή διάσκεψη ο Joao Silva Sequeira, δημιουργός του ρομπότ Casper, το οποίο χρησιμοποιείται σε παιδιατρικό νοσοκομείο στη Λισσαβώνα εδώ και ένα χρόνο, για να ψυχαγωγεί, να βοηθάει, να συντροφεύει παιδιά με καρκίνο, «ο Casper είναι ακόμη εκεί, ακόμη μαθαίνουμε από αυτόν».
(«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)