Χθες το βράδυ το Brent έκλεισε στα $52,16 το βαρέλι στο ICE του Λονδίνου και το WTI στα $45,47 στο NYMEX της Νέας Υόρκης για παραδόσεις Φεβρουαρίου.
Πορεία των τιμών του Brent στο ICE του Λονδίνου κατά τον τελευταίο μήνα
Η απρόσμενη αυτή διολίσθηση των τιμών έχει δημιουργήσει τεράστια ανησυχία και ακόμα μεγαλύτερο προβληματισμό στους παίκτες της αγοράς, αλλά και στους μεγάλους βιομηχανικούς πελάτες, ιδιαίτερα τα διυλιστήρια, αφού κάθε πρόβλεψη, έστω και βραχυπρόθεσμη, θεωρείται επισφαλής. Ο προβληματισμός, δε, έγκειται στο γεγονός ότι ενώ στις αρχές Σεπτεμβρίου αποφασίστηκε στην ετήσια τακτική σύνοδο του OPEC στη Βιέννη ο περιορισμός στην παραγωγή των χωρών - μελών του Οργανισμού, σε συνεργασία με τη Ρωσία, δηλ. των OPEC+ (που αθροιστικά ελέγχουν το 52% της παγκόσμιας παραγωγής) κατά 1,2 εκατ. βαρ. την ημέρα, που αντιστοιχεί στο 1,3% της σημερινής παγκόσμιας παραγωγής, οι τιμές μετά από μία προσωρινή στάση στο επίπεδο των $60 το βαρέλι, συνέχισαν την καθοδική τους πορεία χωρίς να επηρεάζονται από τις εξελίξεις στην ίδια την πετρελαϊκή αγορά.
Πορεία των τιμών του Brent στο ICE του Λονδίνου κατά το τελευταίο έτος
Τότε, ορισμένοι παράγοντες του πετρελαϊκού χώρου ερμήνευσαν την στάση των αγορών ως μία ισχυρή ένδειξη ότι οι αποφασισθείσες περικοπές δεν ήσαν αρκετές για να αφαιρέσουν την πλεονάζουσα παραγωγή ώστε να υπάρξει επαρκής μείωση των διεθνών αποθεμάτων, δηλ. αυτών στις χώρες του ΟΟΣΑ, τα οποία σημειωτέον αυξάνονται σταθερά μετά τον Αύγουστο. Σύμφωνα μάλιστα με τον ΙΕΑ, τα συνολικά πετρελαϊκά αποθέματα (total oil industry stocks) αυξήθηκαν κατά 5,7 εκατ. βαρέλια, στα 2,872 εκατ. βαρέλια τον περασμένο Οκτώβριο, στο ανώτερο επίπεδο του έτους και κατά 11,0 εκατ. βαρέλια υψηλότερα από το μέσο όρο των τελευταίων 5 ετών, που αποτελεί και το επίπεδο αναφοράς. Όμως, αρκετοί από τους συμμετέχοντες ενεργά στην πετρελαϊκή αγορά είναι της άποψης ότι η αύξηση αυτή των αποθεμάτων δεν είναι τόσο μεγάλη που να δικαιολογεί τόσο ισχυρές αντιδράσεις και να οδηγεί σε κατακόρυφη μείωση των τιμών.
Για αυτό, σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές, η πορεία των πετρελαϊκών τιμών τις τελευταίες τρείς εβδομάδες έχει παύσει πλέον να επηρεάζεται από τα market fundamentals, δηλαδή τις στοιχειώδεις παραμέτρους της προσφοράς - ζήτησης και των αποθεμάτων, και όπως μας πληροφορεί γνωστός παράγοντας της αγοράς «άγεται και φέρεται» από τις εξελίξεις στα μεγάλα χρηματιστήρια σε Ασία, Ευρώπη και Αμερική. Εδώ και μια εβδομάδα οι κλυδωνισμοί στη Wall Street, το Τόκυο, τη Σαγκάη και το Λονδίνο είναι ιδιαίτερα αισθητοί, με τους περισσότερους δείκτες να σημειώνουν διαρκή πτώση. Ιδιαίτερα ισχυρές ήσαν οι απώλειες στον δείκτη S&P 500 -ο οποίος τρόπο τινά αποτελεί ένα από τα διεθνή χρηματιστηριακά βαρόμετρα- που σημείωσε υποχώρηση κατά 20,2% στις 2,346 μονάδες στις 21/12 από τα υψηλά έτους των 2,940 μονάδων στις 21 Σεπτεμβρίου. Με τον εν λόγω δείκτη να ανακάμπτει οριακά και μόνο μετά τα Χριστούγεννα. Αξίζει να αναφερθεί ότι και όλοι οι άλλοι βασικοί χρηματιστηριακοί δείκτες, όπως ο Dow, ο Nikei, ο DAX και ο FTSE 100 υπέστησαν πραγματική καθίζηση το τελευταίο τρίμηνο με απώλειες μεταξύ 17% και 30%. Καθώς οδεύουμε προς το τέλος του έτους παρατηρείται μια μικρή ανάκαμψη στις άνω αγορές -με τον κινεζικό Hang Seng να προηγείται- αλλά τελείως ανεπαρκή για καλύψει τις όποιες απώλειες.
Πορεία του δείκτη S&P 500 κατά το τελευταίο έτος
Τέλος, όπως παρατηρούν χρηματιστηριακοί παράγοντες, η ανησυχία πηγάζει κυρίως από την αμερικανική αγορά όπου οι επενδυτές, οι οποίοι παραδοσιακά αποζητούν ένα σταθερό και προβλέψιμο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, σήμερα αντιμετωπίζουν μία αυξανόμενη αβεβαιότητα ως αποτέλεσμα των συνεχών αυξήσεων των αμερικανικών επιτοκίων τους τελευταίους μήνες από την Fed, την προφανή αδυναμία της κυβέρνησης Τραμπ να αποτρέψει το κλείσιμο των περισσότερων κρατικών υπηρεσιών λόγω ανεπαρκούς χρηματοδότησης, τη συνεχιζόμενη εμπορική αντιπαράθεση με την Κίνα και τις αναταράξεις στην ίδια την κυβέρνηση, μετά την παραίτηση του υπουργού Άμυνας Jim Matis και σειράς άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Σύμφωνα με τους ανωτέρω παράγοντες, η εικόνα αποσύνθεσης που εκπέμπει η κυβέρνηση Τραμπ τις τελευταίες εβδομάδες συντελεί και αυτή στην απορρύθμιση των αγορών, με τις τιμές του πετρελαίου να επηρεάζονται άμεσα πλέον, και κατά προτεραιότητα, από τις αρνητικές εξελίξεις στις χρηματιστηριακές αγορές.