Νέα δεδομένα για την επαρκή τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο έχει δημιουργήσει το άνοιγμα της αγοράς και η δραστηριοποίηση νέων προμηθευτών. Όπως έδειξε και η πρόσφατη κακοκαιρία που εκτίναξε τη ζήτηση φυσικού αερίου σε επίπεδα ρεκόρ, η ελληνική αγορά έχει αποκτήσει μεγαλύτερη ρευστότητα και πρόσβαση σε νέες πηγές, εξαιτίας της δραστηριοποίησης νέων παικτών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τα προβλήματα του παρελθόντος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη Παρασκευή, η ΔΕΠΑ που χρειάστηκε επιπλέον ποσότητες αερίου για λογαριασμό των δικών της πελατών, εξασφάλισε μέσω swaps (ανταλλαγής) τις ανάγκες της από τη M&M Gas της Μυτιληναίος, η οποία είχε διαθέσιμο δικό της αέριο στη Ρεβυθούσα από το φορτίο στις δεξαμενές της Ρεβυθούσας (140 χιλ κυβικά).

Ποια είναι όμως τα δεδομένα των τελευταίων ημερών που συνηγορούν στο ότι με το άνοιγμα και με τη δραστηριοποίηση νέων παικτών, ο ανταγωνισμός ενίσχυσε τη θωράκιση και την ασφάλεια προμήθειας του ελληνικού συστήματος;

Το 2017 με τη μεγάλη κρίση του αερίου, όταν και το σύστημα ήρθε σε οριακό σημείο με αποτέλεσμα να ενεργοποιηθεί πορτοκαλί συναγερμός και να ενεργοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες επιλογές (διακοψιμότητα κλπ) η μέγιστη ημερήσια ζήτηση είχε φτάσει στις 278 χιλιάδες μεγαβατώρες. Τότε, βεβαίως η δραστηριοποίηση των εναλλακτικών προμηθευτών δεν ήταν τόσο έντονη και οι εκτός ΔΕΠΑ εισαγωγές αερίου ήταν αμελητέες.

Στις 8 Ιανουαρίου, φέτος, η ημερήσια ζήτηση έφτασε τις 300 χιλιάδες μεγαβατώρες, χωρίς από πλευράς συστήματος αερίου να υπάρξει κανένα πρόβλημα διαθεσιμότητας καύσιμου και η ελληνική αγορά να αποδεικνύεται επαρκώς τροφοδοτημένη.

Για ποιό λόγο συνέβη αυτό; Στις ποσότητες που προμηθεύει την ελληνική αγορά η ΔΕΠΑ, προστέθηκαν οι επιπλέον ποσότητες που εισάγουν ιδιώτες προμηθευτές τόσο από το Σιδηρόκαστρο, όσο και από τους Κήπους μέσω αγωγών (ειδικά στην περίπτωση των Κήπων, πρόκειται για έξτρα ποσότητες που δεν υπήρχαν προηγουμένως διαθέσιμες κάτι που τεκμαίρεται και από το γεγονός ότι ο ελληνοτουρκικός αγωγός υποχρησιμοποιείτο σε ποσοστό της τάξης του 40% ενώ πλέον καλύπτεται μεγαλύτερο ποσοστό της δυναμικότητας).

Επίσης οι ιδιώτες προμηθευτές, φρόντισαν να έχουν διαθέσιμες ποσότητες υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα, σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η ΔΕΠΑ είχε εξαντλήσει το δικό της μεγάλο φορτίο LNG που είχε φέρει στις 29 Δεκεμβρίου (ξεφορτώθηκε 1 Ιανουαρίου) από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ενόψει μάλιστα της συνέχισης των έντονων καιρικών φαινομένων, που αναμένεται να διατηρήσουν σε υψηλά επίπεδα τη ζήτηση του αερίου, η ΔΕΠΑ, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των δικών της πελατών, επισπεύδει την έλευση ενός φορτίου αλγερινού αερίου που επρόκειτο να έρθει στις 20 Γενάρη και τελικώς αναμένεται να έρθει αύριο 15 Ιανουαρίου ενώ ένα ακόμη φορτίο έξτρα φορτίο αναμένεται να έρθει μέχρι το τέλος του μήνα.

 

Διελκυστίνδα

Πάντως από την πλευρά της ΔΕΠΑ υπάρχουν διαμαρτυρίες εξαιτίας της απόφασης της ΡΑΕ, η οποία ενεργοποίησε στις 4 Ιανουαρίου (δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ) τον νέο κανονισμό για την τήρηση του εποχικού αποθέματος. Η απόφαση αυτή υποχρεώνει όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς να τηρούν απόθεμα ασφάλειας εντός της δεξαμενής της Ρεβυθούσας. Η υποχρέωση αυτή για τους ηλεκτροπαραγωγούς είναι 67 χιλ. κυβικά μέτρα και δημιουργεί επάρκεια 5 ημερών για την κάλυψη των αναγκών του συστήματος με 16ωρη λειτουργία.

Η απόφαση όριζε διάστημα μιας εβδομάδας για να δηλώσουν οι ηλεκτροπαραγωγοί τον υπεύθυνο για την τήρηση των αποθεμάτων τους και 12 ημέρες (16 Ιανουαρίου) για την ενεργοποίηση της υποχρέωσης.

Εδώ λοιπόν υπήρξε πρόβλημα καθώς η ΔΕΠΑ με επιστολή που απέστειλε προς τη ΡΑΕ ενημέρωνε ότι δεν έχει διαθέσιμο αέριο, ενώ και μετά την επίσπευση της έλευσης του νέου φορτίου (αύριο) η εταιρεία καλείται να επιλέξει πως θα το αξιοποιήσει (τήρηση αποθέματος για Η/Π ή τροφοδοσία πελατών για την κάλυψη των αναγκών της).

Στο πλαίσιο αυτό πηγές της ΔΕΠΑ αναφέρουν ότι τα υποχρεωτικά αποθέματα 67 χιλ κμ δημιουργούν πρόβλημα στη διαχείριση της Ρεβυθούσας ακυρώνοντας μέρος της νέας χωρητικότητας.

Το πρόβλημα που επισημαίνει η ΔΕΠΑ είναι τεχνικό και δε δημιουργεί πρόβλημα επάρκειας, αφού εάν διαπιστωθεί ανάγκη τότε ο ΔΕΣΦΑ αμέσως θα κηρύξει το σύστημα σε κατάσταση συναγερμού 2 και θα απελευθερωθούν οι ποσότητες του LNG που διασφαλίζουν το σύστημα για διάστημα 5 ημερών.

Πάντως η ΔΕΠΑ από την πλευρά της δικαίως διαμαρτύρεται για την καθυστέρηση της ΡΑΕ να ορίσει το τέλος ασφάλειας τροφοδοσίας του συστήματος, εξέλιξη που δεν της έχει επιτρέψει να αποζημιωθεί για τα κόστη που επωμίστηκε το 2017.

Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που αποδεικνύουν οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών είναι ότι μετά την απελευθέρωση και την ενεργό δραστηριοποίηση νέων παικτών, πλέον τα ζητήματα που ανακύπτουν δεν αφορούν στην επαρκή και ασφαλή τροφοδοσία της αγοράς (που είναι διασφαλισμένη) αλλά αποτελούν ήσσονος σημασίας τεχνικά θέματα διαχείρισης και αποδοτικότερου προγραμματισμού των συμμετεχόντων, αλλά και προσαρμογής της ΔΕΠΑ στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον της αγοράς.

 

(capital.gr)