ΙΕΑ: Η Πορεία Προς Μια Ισορροπημένη Πετρελαϊκή Αγορά Είναι Μαραθώνιος και Όχι Σπριντ

ΙΕΑ: Η Πορεία Προς Μια Ισορροπημένη Πετρελαϊκή Αγορά Είναι Μαραθώνιος και Όχι Σπριντ
του Δημήτρη Μεζαρτάσογλου
Παρ, 18 Ιανουαρίου 2019 - 14:44

Η πορεία προς μια ισορροπημένη πετρελαϊκή αγορά θα χρειαστεί αρκετό χρόνο και είναι πιο πιθανό να είναι ένας μαραθώνιος παρά ένα σπριντ είναι το βασικό μήνυμα της τελευταίας μηνιαίας έκθεσης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου, η οποία δημοσιεύτηκε σήμερα (18/1). Εξάλλου, στην αντίστοιχη έκθεση Δεκεμβρίου 2018, είχε τεθεί το ερώτημα αν υπήρξε ένα κατώτατο όριο των πετρελαϊκών τιμών μετά την υπογραφή της νέας συμφωνίας της Βιέννης που αποσκοπεί στην επανεξισορρόπηση της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.

Η τιμή του Brent επέστρεψε τώρα πίσω στα $60 το βαρέλι, οπότε η απάντηση στην προαναφερθείσα ερώτηση φαίνεται να είναι καταφατική, τουλάχιστον για τώρα.

Όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο ΙΕΑ, ενώ η Σαουδική Αραβία είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τις προσδοκίες της ως προς τις τιμές, επιτυγχάνοντας ουσιαστικές περικοπές στην παραγωγή, υπάρχει ωστόσο λιγότερη σαφήνεια από πλευράς Ρωσίας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Ρωσία αύξησε την πετρελαϊκή παραγωγή τον Δεκέμβριο του 2018 σε νέο ρεκόρ κοντά στα 11,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, χωρίς να είναι σαφές πότε θα περιοριστεί και πόσο. Άλλες χώρες μη μέλη του OPEC, που συμμετέχουν στη συμφωνία παραγωγής, κατέγραψαν υψηλότερη πετρελαϊκή παραγωγή, συμπεριλαμβανομένου του Μεξικού.

Πρόσφατα, κορυφαίοι πετρελαϊκοί παραγωγοί έχουν επαναδιατυπώσει τη δέσμευσή τους να μειώσουν την παραγωγή τους, με τα δεδομένα να δείχνουν ότι οι λέξεις μετατράπηκαν σε πράξεις. Πιο συγκεκριμένα, η πετρελαϊκή παραγωγή των χωρών του OPEC μειώθηκε κατά σχεδόν 600 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα τον Δεκέμβριο του 2018, ενώ η Σαουδική Αραβία σημείωσε από την πλευρά της ότι θα υπάρξουν περαιτέρω σημαντικές περικοπές από τον Ιανουάριο και μετά, παρατηρεί χαρακτηριστικά ο ΙΕΑ.

Στον υπόλοιπο κόσμο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η επανεξισορρόπηση της πετρελαϊκής αγοράς θα είναι βαθμιαία. Η πορεία της πετρελαϊκής παραγωγής και των εξαγωγών του Ιράν παραμένει σημαντική. Το Δεκέμβριο του 2018, οι συνολικές πετρελαϊκές εξαγωγές του αυξήθηκαν ελαφρά σε πάνω από 1,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Με τις απαλλαγές των ΗΠΑ που επιτρέπουν στους μεγάλους πελάτες του Ιράν να αγοράζουν υψηλότερους όγκους από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, θα παραμείνει περισσότερο πετρέλαιο στην αγορά του Ιράν στις αρχές του 2019. Η Βενεζουέλα είδε την κατάρρευση της πετρελαϊκής της βιομηχανίας αργά, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2018, με την παραγωγή να πέφτει πρόσφατα κατά περίπου 10 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα κάθε μήνα και όχι κατά 40 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα, που είδαμε νωρίτερα το χρόνο, τονίζει χαρακτηριστικά ο ΙΕΑ.

Το επίπεδο παραγωγής στον μεγαλύτερο παραγωγό υγρών καυσίμων στον κόσμο, τις ΗΠΑ, θα είναι και πάλι ένας σημαντικός παράγοντας το 2019. Υπήρξε σημαντική και απροσδόκητη αύξηση της συνολικής παραγωγής υγρών καυσίμων της τάξεως των 2,1 εκατ. βαρελιών την ημέρα το 2018. Για το τρέχον έτος, ο ΙΕΑ έχει αφήσει αμετάβλητη για την ώρα την πρόβλεψή του για αύξηση της τάξεως των 1,3 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Ενώ οι άλλες δύο μεγάλες «δυνάμεις» (δηλ. Σαουδική Αραβία και Ρωσία) μείωσαν εθελοντικά την παραγωγή τους, οι ΗΠΑ, που είναι ήδη ο μεγαλύτερος προμηθευτής υγρών καυσίμων στον κόσμο, θα ενισχύσουν την ηγετική τους θέση ως ο πρώτος παραγωγός αργού παγκοσμίως. Μέχρι τα μέσα του 2019, η πετρελαϊκή παραγωγή στις ΗΠΑ θα είναι πιθανώς μεγαλύτερη από αυτήν της Σαουδικής Αραβίας ή της Ρωσίας.

 

Όσον αφορά τη ζήτηση πετρελαίου, υπάρχει μια μικτή εικόνα. Οι πτωτικές τιμές το 4ο τρίμηνο του 2018 βοήθησαν τους καταναλωτές και υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εμπορικές εντάσεις ενδέχεται να χαλαρώσουν. Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, οι χαμηλότερες διεθνείς τιμές πετρελαίου συμπίπτουν με ένα ασθενέστερο δολάριο, καθώς η πιθανότητα υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ εξασθενεί προς το παρόν, ενώ εξασθενεί παράλληλα και η εμπιστοσύνη σε πολλές μεγάλες οικονομίες. Βραχυπρόθεσμα, υπάρχει αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τη ζήτηση πετρελαίου λόγω της έναρξης της χειμερινής περιόδου στο βόρειο ημισφαίριο, με χαμηλές θερμοκρασίες να έχουν παρατηρηθεί τις τελευταίες ημέρες σε πολλά μέρη. Προς το παρόν, ο ΙΕΑ διατηρεί την άποψή του ότι η αύξηση της πετρελαϊκής ζήτησης το 2018 ήταν 1,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, και φέτος θα είναι ελαφρώς υψηλότερη στα 1,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, κυρίως λόγω των μέσων τιμών που κυμαίνονται κάτω από τα επίπεδα του προηγούμενου έτους.

Παράλληλα, τα διυλιστήρια αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο έτος. Η παραγωγική δυναμικότητα θα αυξηθεί κατά 2,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ανάπτυξη για 40 χρόνια, ενώ τα περιθώρια διύλισης είναι ήδη πιεσμένα εξαιτίας της υπερπροσφοράς και της ασθενούς ζήτησης. Οι αλλαγές των κανονισμών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για τα ναυτιλιακά καύσιμα είναι ένα άλλο μεγάλο ζήτημα για ορισμένα διυλιστήρια, καθώς επιδιώκουν να βρουν ανεπιθύμητα σημεία πώλησης πετρελαίου υψηλής περιεκτικότητας σε θείο. Μέχρι το τέλος του 2019, όλοι οι «παίκτες» της βιομηχανίας (δηλ. upstream και downstream) μπορεί να αισθάνονται σαν να έχουν τρέξει σε μαραθώνιο.