δισ. το 2017. Οι συνολικές δαπάνες του προϋπολογισμού για εισαγωγές παρουσίασαν μείωση 4,6% το 2018 και ανήλθαν στα 223 δισ. δολάρια, εκ των οποίων για την ενέργεια το ποσοστό που αναλογούσε ήταν 19,2%. «Το περασμένο έτος, οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι. Εξ αιτίας αυτής της ανοδικής τάσης στις διεθνείς αγορές, αυξήθηκαν οι δαπάνες για τις εισαγωγές, καθώς η Τουρκία εισάγει το 90% της ζήτησης πετρελαίου και το 99% της ζήτησης φυσικού αερίου», δήλωσε ο Γιουνούς Φουρουντσού, ερευνητής της αγοράς ενέργειας στο Ίδρυμα Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (SETA) της Άγκυρας.
Ο ίδιος συμπέρανε ότι η άνοδος των πετρελαϊκών τιμών είναι ο κύριος λόγος για την αύξηση των δαπανών εισαγωγής ενέργειας στη χώρα.
Στις 3 Οκτωβρίου 2018, η τιμή της ποικιλίας Brent, που υπέχει θέση διεθνούςbenchmark, διαμορφώθηκε στα 86,74 δολαρίων το βαρέλι, επίπεδο που ήταν το υψηλότερο σε ετήσια βάση. Κατά την περίοδο που μεσολάβησε, από τον Μάιο έως τον Δεκέμβριο, οι τιμές του αργού επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν κυρώσεις στο Ιράν, εκ παραλλήλου με την κίνηση του ΟPEC για την εξισορρόπηση της αγοράς και την κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ- Κίνας. Παρενθετικά, στις 6 Νοεμβρίου 2017, η τιμή του Brent ανήλθε στα 64,27 δολάρια το βαρέλι, που ήταν και το υψηλότερο επίπεδό του για το εν λόγω έτος.
Προκειμένου να ελαφρύνει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας από τις υψηλές δαπάνες για τις εισαγωγές ενέργειας ο κ. Φουρουντσού προτείνει όπως η Τουρκία αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό μίγμα της.
Αν αυξήσει, δε και την παραγωγή από τις εγχώριες πηγές ορυκτών καυσίμων της, όπως ο λιγνίτης, θα συμβάλει, επίσης, στο να μειωθούν οι εισαγωγές ενέργειας, σύμφωνα με τον ίδιο.
Ο κ. Φουρουντσού ανέδειξε, ακόμη, τη σημασία των βροχοπτώσεων και της επίδρασης των καιρικών συνθηκών, δεδομένου ότι αυτές συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής ενέργειας από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια της χώρας.
«Οι βροχοπτώσεις και οι καιρικές συνθήκες έχουν άμεσο αντίκτυπο στον ενεργειακό προϋπολογισμό της Τουρκίας. Όταν τα φράγματα γεμίζουν νερό, η Τουρκία είναι σε θέση να εκμεταλλεύεται τα υδροηλεκτρικά εργοστάσιά της για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια και να μειώσει τη χρήση φυσικού αερίου», πρόσθεσε ο ίδιος και συμπλήρωσε πως οι προσπάθειες που καταβάλλονται προς την κατεύθυνση της επίτευξης μεγαλύτερης ενεργειακής αποδοτικότητας, θα συμβάλλουν, επίσης, στο μειωθούν οι ενεργειακές δαπάνες του προϋπολογισμού.
Ο κ. Φουρουντσού προέβλεψε ότι οι εν λόγω δαπάνες, για το επόμενο έτος, θα διαμορφωθούν σε περίπου 45 δις. δολάρια, αν και επεσήμανε ότι το εν λόγω ποσό θα καθοριστεί, εν πολλοίς, από τις εξελίξεις στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, καθώς από το ρυθμό της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης,
Εξήγησε, δε, ότι η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, συνοδευόμενη από την αυξημένη παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στην Αμερική, επιφέρει καθοδικές τάσεις στις τιμές, την ώρα που, οι κυρώσεις στο Ιράν, οι εξελίξεις στη Βενεζουέλα, οι περικοπές στην παραγωγή από τον ΟPEC + οδηγούν σε ανοδική τάση τους.
«Υπό αυτό το πρίσμα, θα παρατηρηθεί κάποια αστάθεια στις αγορές, το 2019. Οι τιμές ενέργειας θα αντανακλούν στις εν λόγω εξελίξεις, με την όλη αβεβαιότητα να καθορίζει το ύψος των τιμών. Όμως, δεν αναμένουμε ότι οι ενεργειακές δαπάνες του τουρκικού προϋπολογισμού θα είναι τόσο υψηλές, όσο τις περιόδους εκείνες που υποχρεωθήκαμε να καταβάλλουμε 60 δις. Δολάρια. Αυτό δεν θα συμβεί ποτέ ξανά. Αναμένουμε ότι το τελικό κόστος θα διαμορφωθεί σε περίπου 45 δις. Δολάρια, το 2019», συμπέρανε.
Οι δαπάνες του τουρκικού προϋπολογισμού για εισαγωγές ενέργειας ανήλθαν σε 60,1 δις. δολάρια, το 2012 και μειώθηκαν, σταδιακά, κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια. Το 2013 δαπανήθηκαν 55,91 δις. δολάρια, το 2014, 54,9 δις., το 2015, 37,84 δις. και το 2016, 27,15 δις. δολάρια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Turkstat.